Liên kết chống lừa đảo xuyên quốc gia trên không gian mạng

Lừa đảo trên không gian mạng ngày càng diễn biến phức tạp, biến tướng tinh vi với nhiều thủ đoạn mới, gây hậu quả lớn. Việc ký Công ước Hà Nội về phòng, chống tội phạm mạng đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong hợp tác quốc tế, nhằm bảo đảm an ninh không gian mạng toàn cầu.

Tấn công mạng ngày càng tinh vi

Khảo sát của Hiệp hội An ninh mạng quốc gia 2024 cho thấy, cứ 220 người dùng điện thoại thông minh thì có 1 người là nạn nhân của lừa đảo, thiệt hại ước tính trong năm 2024 lên đến 18.900 tỷ đồng. Hình thức lừa đảo phổ biến nhất là mời gọi đầu tư, lộ lọt dữ liệu cá nhân vẫn ở mức báo động. Số nạn nhân bị lừa đảo lớn nhưng số có thể lấy lại được tiền rất nhỏ.

Các cuộc tấn công mạng xuyên biên giới diễn ra phổ biến.

Cũng theo khảo sát của Hiệp hội An ninh mạng quốc gia, cơ quan, doanh nghiệp tại Việt Nam liên tục đối mặt với nhiều thách thức nghiêm trọng trên không gian mạng, đặc biệt là sự gia tăng đáng kể về số lượng và quy mô các vụ tấn công. Nhiều vụ việc nghiêm trọng đã xảy ra, nhắm vào các doanh nghiệp, tổ chức lớn như VNDirect, PVOIL, Vietnam Post và các cơ sở y tế, giáo dục… cho thấy bất kỳ lĩnh vực nào cũng có thể là mục tiêu tấn công của tội phạm mạng. Năm 2024, có tới 46,15% cơ quan, doanh nghiệp cho biết đã từng bị tấn công mạng ít nhất 1 lần trong năm qua, trong đó 6,77% thường xuyên bị tấn công. Tổng số vụ tấn công mạng trong năm ước tính lên tới hơn 659.000 vụ.

Theo báo cáo của Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05), Bộ Công an, năm 2024, chỉ tính riêng các đơn vị trọng yếu đã có tới hơn 74.000 cảnh báo tấn công mạng, trong đó có 83 chiến dịch tấn công có chủ đích APT. Trong 8 tháng đầu năm 2025, Việt Nam ghi nhận hơn 1.500 vụ lừa đảo trực tuyến, thiệt hại 1.660 tỷ đồng. Thủ đoạn của tội phạm ngày càng tinh vi như deepfake, chiếm OTP, giả danh cơ quan chức năng,...

Gần đây nhất, sự cố an ninh mạng được truyền thông ghi nhận là vụ vi phạm dữ liệu cá nhân xảy ra tại Trung tâm Thông tin tín dụng quốc gia trong tháng 9/2025. Đến giữa tháng 10 lại rộ lên sự cố bảo mật dữ liệu liên quan đến chăm sóc khách hàng của Vietnam Airlines do một tập đoàn công nghệ toàn cầu vận hành. Theo thông báo của Vietnam Airlines đến khách hàng, một số thông tin cá nhân có thể bị lộ, bao gồm họ tên, địa chỉ email, số điện thoại, ngày sinh và số hội viên Lotusmiles.

Theo ông Vũ Ngọc Sơn, Trưởng Ban Nghiên cứu, tư vấn, phát triển công nghệ và Hợp tác quốc tế, Hiệp hội An ninh mạng quốc gia, ghi nhận các vụ tấn công mạng thời gian qua đều có tính chất xuyên biên giới. Do đó, cần sự liên kết, phối hợp giữa các quốc gia.

Thượng tá Triệu Mạnh Tùng, Phó Cục trưởng Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an), Ngày 25-26/10, Lễ mở ký Công ước của Liên hợp quốc về phòng, chống tội phạm mạng diễn ra tại Hà Nội. Sự kiện này quan trọng khi địa danh Hà Nội (Việt Nam) sẽ được ghi danh vào một văn bản pháp lý toàn cầu - Công ước Hà Nội về phòng, chống tội phạm mạng. Công ước này được nhiều nước quan tâm, khi lĩnh vực này đang đe dọa tới an ninh, an toàn của nhiều quốc gia. Các quốc gia trên thế giới sẽ cùng nhau thực hiện nghĩa vụ đấu tranh phòng, chống tội phạm. Đây là yêu cầu bắt buộc trong thời đại không gian số, không quốc gia nào có thể đơn lẻ đấu tranh.

“Sự kiện còn có ý nghĩa lan tỏa, giúp người dân nâng cao nhận thức về an ninh mạng, chủ động bảo vệ mình trước tội phạm mạng, có kiến thức tham gia môi trường số an toàn, lành mạnh; tạo cơ hội để Việt Nam xây dựng nền công nghiệp an ninh mạng tự chủ, từng bước tham gia thị trường toàn cầu. Qua việc ký Công ước, Việt Nam sẽ có điều kiện thuận lợi hơn trong hợp tác quốc tế, tiếp nhận thông tin, bàn giao phương tiện dữ liệu, chứng cứ điện tử, tập huấn, đào tạo; nâng cao năng lực tham gia các hoạt động toàn cầu về phòng, chống tội phạm mạng”, Thương tá Triệu Mạnh Tùng cho biết.

Nâng cao nhận thức phòng ngừa 

Hưởng ứng Công ước Hà Nội, Hiệp hội An ninh mạng quốc gia phối hợp với các ngành liên quan phát động Chiến dịch “Không một mình” với thông điệp “Cùng nhau an toàn trực tuyến”; chiến dịch “Chống lừa đảo trực tuyến 2025” trên quy mô toàn quốc từ tháng 10 đến tháng 12/2025; chiến dịch truyền thông “Toàn dân chống lừa đảo”. Các chiến dịch hướng tới mục tiêu nâng cao nhận thức cộng đồng, củng cố niềm tin số và xây dựng “lá chắn an toàn” trước làn sóng tội phạm mạng ngày càng tinh vi.

Một trong các sự kiện bên lề được Hiệp hội An ninh mạng quốc gia phối hợp với Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an) tổ chức là cuộc thi Sinh viên An ninh mạng năm 2025 với chủ đề “An ninh dữ liệu và bảo vệ dữ liệu cá nhân”.

Ban tổ chức kiểm tra công tác tổ chức vòng sơ khảo cuộc thi Sinh viên An ninh mạng 2025.

Cuộc thi thể hiện tinh thần hưởng ứng mạnh mẽ của tuổi trẻ đối với Công ước Hà Nội, khuyến khích và thúc đẩy phong trào nghiên cứu, học tập kỹ năng an ninh mạng trong sinh viên; phát hiện, bồi dưỡng nhân lực trẻ có năng lực về an ninh mạng, đồng thời tạo ra một sân chơi học thuật lành mạnh, kết nối sinh viên trên toàn quốc. Vòng sơ khảo đã diễn ra vào ngày 18/10 thu hút 327 đội thi với tổng cộng 1.265 thí sinh tham gia. Vòng sơ khảo đã chọn ra được 76 đội vào chung kết sẽ diễn ra vào 15/11/2025.

Theo Đại tá, TS. Nguyễn Hồng Quân, Giám đốc Trung tâm huấn luyện, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05), việc tổ chức cuộc thi trong khuôn khổ sự kiện lễ ký Công ước Hà Nội mang ý nghĩa sâu sắc, góp phần lan tỏa tinh thần của Công ước - đặt con người, đặc biệt là thế hệ trẻ, ở trung tâm của mọi nỗ lực bảo vệ và phát triển không gian số.

Nhiều hoạt động khác nhằm nâng cao nhận thức cũng như năng lực về an ninh mạng cũng được các đơn vị hưởng ứng, triển khai. Phát huy vai trò của Hiệp hội, các doanh nghiệp thành viên đã nghiên cứu, sáng tạo và làm chủ nhiều công nghệ an ninh mạng. Điển hình là Công ty Cổ phần Công nghệ An ninh mạng quốc gia Việt Nam (NCS) cũng đã công bố Hệ sinh thái Sản phẩm an ninh mạng Make in Vietnam do kỹ sư Việt nam làm chủ, góp phần phát triển nền công nghiệp an ninh mạng trong nước.

Theo ông Ngô Minh Hiếu, (Hiếu PC), người sáng lập dự án Chống lừa đảo, Công ước Hà Nội là sự kiện quan trọng, dấu ấn đặc biệt khẳng định vị thế của Việt Nam trên không gian mạng hướng đến cùng cộng đồng quốc tế đảm bảo không gian mạng an toàn, giảm lừa đảo.

“Nội dung ký kết của Công ước Hà Nội về phòng chống tội phạm mạng có ý nghĩa về sự liên kết, đồng lòng của các quốc gia, khu vực, tạo niềm niềm tin cho người dân phòng chống tội phạm này, đồng thời nâng cao nhận thức của người dân cảnh giác với các hình thức lừa đảo trên không gian mạng”, ông Ngô Minh Hiếu chia sẻ.

Nguồn: https://baotintuc.vn/xa-hoi/lien-ket-chong-lua-dao-xuyen-quoc-gia-tren-khong-gian-mang-20251024085241568.htm