Liên kết sản xuất- nâng tầm giá trị lúa gạo

Những năm qua, trong bối cảnh ngành nông nghiệp đang từng bước chuyển mình theo hướng hiện đại, bền vững, liên kết sản xuất giữa các HTX nông nghiệp với doanh nghiệp và nông dân trở thành hướng đi hiệu quả, góp phần nâng cao giá trị lúa gạo và thu nhập cho người dân.

Ông Trần Văn Chung- Giám đốc HTX Nông nghiệp Phát Tài (bên phải) hướng dẫn lao động đóng gói bao bì lúa sấy.

Hướng tới xây dựng thương hiệu cho cây lúa

Sản xuất theo mô hình liên kết với chuỗi giá trị, các HTX không chỉ đảm nhận vai trò tổ chức sản xuất, mà còn là cầu nối giữa nông dân và doanh nghiệp tiêu thụ. HTX tham gia từ khâu chọn giống, hướng dẫn kỹ thuật canh tác, quản lý phân bón, thuốc BVTV đến thu hoạch, bảo quản, chế biến và tiêu thụ sản phẩm.

HTX Nông nghiệp Phát Tài, ấp Ô Tre Lớn, xã Châu Thành là một trong những điển hình về phát triển kinh tế hợp tác. Ngoài sản xuất lúa chất lượng cao, các thành viên HTX tham gia canh tác lúa theo mô hình Đề án “Phát triển bền vững 1 triệu hecta chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL đến năm 2030” mang lại hiệu quả cao; đồng thời ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm với doanh nghiệp, giúp nông dân không lo đầu ra và yên tâm sản xuất.

Ông Trần Văn Chung- Giám đốc HTX Nông nghiệp Phát Tài, cho biết: Ban đầu HTX mới thành lập, hoạt động còn nhiều khó khăn, thành viên ít, nông dân và thành viên HTX chưa tin tưởng.

Để mang lại lợi ích cho thành viên, HTX liên kết với các doanh nghiệp nhằm tạo đầu ra, đầu vào và ứng dụng các tiến bộ khoa học- kỹ thuật từ khâu chọn giống nguyên chủng đến quá trình sản xuất mang lại lợi nhuận cho thành viên và nông dân cao hơn so với sản xuất riêng lẻ. Bên cạnh đó, HTX đã và đang triển khai thực hiện mô hình sản xuất theo Đề án 1 triệu hecta lúa chất lượng cao, phát thải thấp. Việc áp dụng quy trình sản xuất này không chỉ giảm chi phí sản xuất, nâng cao chất lượng và giá bán.

Trong vụ lúa Hè Thu năm 2025, HTX có 115 thành viên tham gia sản xuất lúa chất lượng cao giống OM5451 với 180ha, trong đó có 98,4ha sản xuất theo Đề án 1 triệu hecta lúa chất lượng cao, phát thải thấp.
Ông Chung cho biết thêm: Hiện trà lúa Hè Thu đang phát triển tốt và làm đồng trổ. Năng suất lúa Hè Thu ước đạt 4-5 tấn/ha, giá bán hiện dao động từ 6.000-6.200 đ/kg.

Hướng tới, để xây dựng thương hiệu cho cây lúa, góp phần làm gia tăng giá trị hạt gạo, HTX đang triển khai xây dựng nhà xưởng để dự trữ lúa, đồng thời mong các cấp, các ngành sớm giải ngân vốn hỗ trợ HTX đầu tư trang thiết bị để sấy lúa, chế biến gạo hướng đến thị trường xuất khẩu.

Có thể nói, việc liên kết sản xuất theo mô hình kinh tế hợp tác nâng cao chuỗi giá trị, tạo điều kiện để ứng dụng cơ giới hóa, công nghệ số, giúp giảm chi phí, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm. Một số HTX còn xây dựng thương hiệu gạo riêng, góp phần khẳng định giá trị và uy tín sản phẩm lúa gạo trên thị trường.

Liên kết mô hình sản xuất chất lượng cao

Tại xã Long Hiệp, 3 năm qua, 55 thành viên của HTX Nông nghiệp Ngọc Biên, ấp Sà Vần B, xã Long Hiệp đã duy trì lợi nhuận hàng năm trên 100 triệu đồng khi liên kết mô hình sản xuất lúa chất lượng cao để cung ứng cho HTX chế biến, xây dựng thương hiệu gạo ST25, góp phần không nhỏ phát triển kinh tế- xã hội ở địa phương.

Ông Lê Phúc Hiền- Giám đốc HTX Nông nghiệp Ngọc Biên, cho biết: Năm 2022, HTX thành lập với 55 thành viên tham gia sản xuất 100ha, đến nay nâng lên 102 thành viên. Hàng năm, HTX luôn duy trì dịch vụ cung ứng phân, thuốc BVTV và giống lúa chất lượng cao đầu tư cho nông dân và thành viên. Để lúa đạt năng suất và chất lượng cao, HTX chọn giống lúa kháng sâu bệnh, chịu mặn vào sản xuất giúp các thành viên nâng cao năng suất, giảm chi phí đầu vào, tăng lợi nhuận.

Hàng năm, HTX tiến hành thu mua khoảng 2.500 tấn lúa thương phẩm của thành viên và nông dân. Lúa thu mua về, HTX vận chuyển đến các nhà máy ngoài tỉnh để chế biến gạo, bình quân 20kg lúa thương phẩm xay xát từ 7-7,5kg gạo.

Nhờ hoàn thiện chuỗi hệ thống dịch vụ sản xuất đầu vào theo hướng nông nghiệp hữu cơ nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm lúa, nên sản phẩm gạo quê tôi ST25 của HTX được công nhận đạt chuẩn OCOP 3 sao. Trong năm 2025, HTX đầu tư 190 tấn lúa giống cho thành viên và nông dân sản xuất vụ lúa Đông Xuân và Hè Thu với diện tích 950ha.

Trong đó vụ lúa Hè Thu, HTX đầu tư 80 tấn lúa giống chất lượng cao ST25 cho thành viên và nông dân sản xuất 400ha. Hiện lúa Hè Thu đang đồng trổ, tình hình thời tiết ổn định, năng suất ước đạt 6-7 tấn/ha và bao tiêu sản phẩm 9.000 đ/kg.

Bà Thạch Thị Hào- thành viên HTX Nông nghiệp Ngọc Biên, cho biết: Từ khi tham gia vào HTX, mỗi vụ sản xuất đều được HTX cung ứng thuốc, phân bón, giống lúa xác nhận, giảm chi phi đầu vào, giống lúa sản xuất đạt chất lượng hơn, được bao tiêu sản phẩm với giá thị trường.

Trồng lúa theo hướng hữu cơ, năng suất và chất lượng lúa cao hơn so với canh tác lúa theo phương pháp truyền thống. Vụ Đông Xuân vừa qua, gần 4ha lúa, sản lượng đạt gần 30 tấn, lợi nhuận từ 130-150 triệu đồng. Gần 4ha lúa Hè Thu hiện phát triển tốt, hy vọng thời điểm lúa trổ bông không bị ảnh hưởng mưa dầm, năng suất đạt cao từ 6-7 tấn/ha.

Tham gia HTX, nông dân có điều kiện thuận lợi tiếp cận các tiến bộ khoa học- kỹ thuật, liên kết với doanh nghiệp trong cung ứng vật tư đầu vào và tiêu thụ sản phẩm. Việc sản xuất lúa giống chất lượng có nhiều thuận lợi, ổn định và hiệu quả. Từ đó, đã tạo việc làm, đáp ứng nhu cầu chung và nguyện vọng của thành viên trên cơ sở tự chủ, tự chịu trách nhiệm; bình đẳng, hài hòa lợi ích.

Để liên kết thực sự hiệu quả, cần có sự hỗ trợ đồng bộ từ chính quyền, các chương trình mục tiêu quốc gia và chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp. Các HTX cần nâng cao năng lực quản lý, minh bạch tài chính và phát huy vai trò đại diện nông dân trong chuỗi giá trị.

Bài, ảnh: MỸ NHÂN

Nguồn: https://baovinhlong.com.vn/kinh-te/202507/lien-ket-san-xuat-nang-tam-gia-tri-lua-gao-47328ce/