ວາລະສານໃນ "ນາຮົກເທິງແຜ່ນດິນໂລກ"

ຊີວິດແລະການຕາຍຂອງນັກໂທດການເມືອງໃນ "ນະຮົກເທິງໂລກ" ໂກນດ່າວເປັນພຽງເສັ້ນໜຶ່ງ. ແຕ່ດ້ວຍນ້ຳໃຈຮັກຊາດ ແລະ ນ້ຳໃຈຕໍ່ສູ້ຈົນເຖິງທີ່ສຸດເພື່ອຮັບໃຊ້ການປະຕິວັດ, ບັນດາ “ນັກຂ່າວ” ພິເສດຢູ່ທີ່ນີ້ໄດ້ສ້າງ “ຫ້ອງຂ່າວ” ຫຼາຍແຫ່ງ.

Báo An Giang•18/06/2025

ໃນຕົ້ນປີ 1932, ພາຍຫຼັງການໂຕ້ວາທີຫຼາຍຄັ້ງ, ຫ້ອງພັກຄຸກ Con Dao ແຫ່ງທຳອິດໄດ້ຕົກລົງຕໍ່ສູ້ ແລະ ບັງຄັບສັດຕູໃຫ້ປະຕິບັດຕາມລະບຽບຄຸກຢ່າງເຂັ້ມງວດເຊັ່ນ: ບໍ່ມີການກໍ່ການຮ້າຍ ຫຼື ການລ່ວງລະເມີດຢ່າງໂຫດຮ້າຍ, ນັກໂທດມີສິດສຶກສາ, ວັດທະນະທຳ, ອ່ານໜັງສື ແລະ ໜັງສືພິມທີ່ຄອບຄົວ ແລະ ໝູ່ເພື່ອນສົ່ງມາ.

ອີງຕາມຫຼາຍແຫຼ່ງຂໍ້ມູນຂອງເອກະສານ, ໃນປີ 1934, ຫນັງສືພິມຄັ້ງທໍາອິດຂອງຄຸກທີ່ມີຊື່ "ບ້ານ Gop" ໄດ້ມີຫຼາຍສໍາເນົາ. ມາຮອດທ້າຍປີ 1935, ໜັງສືພິມ “ຄວາມເຫັນທົ່ວໄປ” ໄດ້ຖືກນຳອອກເຜີຍແຜ່ຢູ່ຄຸກ 3, ໜ້າປົກ 1, ຂະໜາດ 13 x 19 ຊັງຕີແມັດ, ຂຽນເທິງເຈ້ຍນັກຮຽນ, ເປັນເວທີແລກປ່ຽນຄວາມຄິດເຫັນກ່ຽວກັບບັນດາບັນຫາທີ່ຍົກຂຶ້ນມາ, ຮຽນຮູ້ກ່ຽວກັບລັດທິມາກ-ເລນິນ ຜ່ານກອງປະຊຸມ. “ຄວາມຄິດເຫັນທົ່ວໄປ” ໄດ້ຮັບການຂຽນໂດຍສອງສະຫາຍ ຫງວຽນວັນກູ ແລະ ເລດວນ (ນັກໂທດ ການເມືອງ ແຕ່ປີ 1931 – 1936). ແຕ່ລະບັນຫາມີພາກສ່ວນຂ່າວ, ບົດປະກອບຄຳເຫັນ, ບົດບັນນາທິການ ແລະ ການຄົ້ນຄວ້າທິດສະດີການເມືອງ. ໜັງສືພິມໄດ້ຜ່ານໄປຢ່າງລັບໆຄືກັບຕົວໜັງສື. ກ່ຽວກັບ “ໜັງສືພິມ” ສະບັບນີ້, ສາດສະດາຈານ Tran Van Giau ຕີລາຄາວ່າ: “ໜັງສືພິມແມ່ນຄືປາກເປົ່າ ແລະ ບາງບັນຫາພື້ນຖານຕ້ອງປຶກສາຫາລືຕື່ມອີກ, ແຕ່ພາຍໃນແມ່ນແຕ່ລະບົດຮຽນກ່ຽວກັບລັດທິມາກ - ເລນິນ.

ຫຼັງຈາກນັ້ນ, ຄຸກ 5, ຄຸກ 1 ໄດ້ລົງພິມໃນຫນັງສືພິມ "ນັກໂທດແດງ", ຂະຫນາດ 9 x 13cm, ເປັນທີ່ນິຍົມຫຼາຍບັນຫາ. ໃນຮູບການຖາມ-ຕອບ, ໜັງສືພິມໄດ້ລົງພິມທຸກອາທິດ, ໃຫ້ຂໍ້ມູນຂ່າວສານກ່ຽວກັບສະພາບການເປີດກວ້າງການຕໍ່ສູ້ ແລະ ສຶກສາອົບຮົມ ລັດທິມາກ - ເລນິນ. ສະຫາຍ ຫງວຽນວັນກູ ແມ່ນບັນນາທິການໃຫຍ່, ເປັນນັກຂຽນຕົ້ນຕໍ ແລະ ເປັນນັກຂຽນທິດສະດີແຫຼມຄົມຂອງໜັງສືພິມ, ເປັນປະຈຳໃຫ້ໜັງສືພິມ “ຄວາມຄິດເຫັນທົ່ວໄປ”. ນອກຈາກນັກຂຽນຫຼັກ, ນັກໂທດການເມືອງຢູ່ຄຸກ 1, ຄຸກ 2 ລ້ວນແຕ່ມີການເຄື່ອນໄຫວຂຽນໜັງສືພິມ… ຕໍ່ມາ, ໜັງສືພິມ “ນັກໂທດແດງ” ໄດ້ຍ້າຍໄປຢູ່ຄຸກ 6, ຄຸກ 7, ຄຸກ 1 ໄດ້ປ່ຽນຊື່ມາເປັນໜັງສືພິມ “ທຽນເລີນ” ແລະ ກາຍເປັນອົງການຂໍ້ມູນຂ່າວສານ ແລະ ການຕໍ່ສູ້ຂອງຫ້ອງພັກນັກໂທດ. ບັນນາທິການໜັງສືພິມສະບັບນີ້ລວມມີບັນດາສະຫາຍຄື: ຟ້າມຮົ່ງ, ເລວັນເລືອງ, ໂຮ່ວັນລອງ...

ໃນເດືອນພະຈິກ 1950, ການຕໍ່ສູ້ຂອງນັກໂທດໄດ້ຮັບຜົນສໍາເລັດ, ຜູ້ຄຸມຄຸກ Con Dao ໄດ້ຖືກບັງຄັບໃຫ້ຍອມຮັບການສ້າງຕັ້ງສະຫະພັນນັກໂທດ - ເປັນເຫດການທີ່ຫາຍາກໃນຮອບ 88 ປີນັບຕັ້ງແຕ່ຄຸກໄດ້ຖືກສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນ. ເນື່ອງໃນໂອກາດນີ້, ສະຫະພັນກຳມະບານໄດ້ຈັດພິມວາລະສານສະບັບໜຶ່ງຊື່ວ່າ “ໂກນດ່າວໃໝ່” - ສຽງທົ່ວໄປຂອງນັກໂທດ. ຈາກນີ້, ຊີວິດນັກໂທດໄດ້ຮັບການປັບປຸງ, ບາງສະບັບລົງພິມໜັງສືພິມ “ຊີວິດໃໝ່” ແລະ “ວັນນະຄະດີ”; ພິເສດ, ການເຄື່ອນໄຫວເຮັດໜັງສືພິມກຳແພງພັດທະນາຢ່າງແຂງແຮງ. ໃນຄຸກມີໂທດປະຫານຊີວິດ, ມີໜັງສືພິມ “ເພື່ອນນັກໂທດ”, ຢູ່ກົມຄຸກອານຫາຍ, ໃນກົມກໍ່ສ້າງ, ໃນກົມກໍ່ສ້າງ, ມີໜັງສືພິມ “ໂທໂຮ່”, ໃນກົມຟືນ, ມີໜັງສືພິມ “ຖາງເລີ້”, ໃນກົມຈິໂທນ, ມີໜັງສືພິມ “ທຽນຟອງ”, ໃນໜັງສືພິມ “ໂຂງ” ແລະ ກົມກອງ “ລາວຈ່າງ”. ໂດຍທົ່ວໄປ, ຫນັງສືພິມເຫຼົ່ານີ້ໄດ້ຖືກພິຈາລະນາ "ອະນຸຍາດ", ເຖິງແມ່ນວ່າພວກເຂົາຖືກຄວບຄຸມຢ່າງເຂັ້ມງວດ, ແຕ່ຊີວິດຂອງນັກຂ່າວແລະສິລະປະຂອງນັກໂທດແມ່ນງ່າຍດາຍ.

ໃນໄລຍະ 1945 - 1954, ການເຄື່ອນໄຫວວັນນະຄະດີ ແລະສິລະປະຂອງນັກໂທດ ແລະການສຶກສານິຍົມໄດ້ພັດທະນາ, ສະທ້ອນໃຫ້ເຫັນເອກະສານ 2 ສະບັບໃນຮູບແບບວາລະສານ. ສະບັບທໍາອິດມີຫົວຂໍ້ "Hell on Earth"; ປຶ້ມຫົວທີສອງແມ່ນ "ຄຳຕັດສິນການຮຸກຮານຂອງຝຣັ່ງ", ໄດ້ກ່າວປະນາມອາດຊະຍາກຳທີ່ໂຫດຮ້າຍຂອງພວກນັກໂທດອານານິຄົມຝຣັ່ງ ແລະລະບອບຄຸກໂກນດ່າວທີ່ຮ້າຍແຮງ. ແຕ່ປີ 1970 ຮອດທ້າຍປີ 1973, ຢູ່ເຂດ B, ຄ້າຍ 6 (ຄ້າຍຄຸມຂັງ), ໜັງສືພິມເກືອບ 50 ສະບັບໄດ້ພິມຈຳໜ່າຍ. ນອກຈາກ 2 ໜັງສືພິມ “ຊິນຮ່ວາ” ແລະ “ໄຊເຢືອງ”, ຍັງມີໜັງສືພິມ “ຫວູເລນ” ຂອງຄະນະຊາວໜຸ່ມ ຫງວຽນວັນເຕີຍ, “ເລັນລຸຍຽນ”, “ດວນເກື່ອງ”, “ນີມຕິ້ງ”, “ຕຽນເລນ”… ພິເສດແມ່ນໜັງສືພິມ “ໄຊເຢືອງ” ບໍ່ພຽງແຕ່ມີແຫຼ່ງຂ່າວກ່ຽວກັບບັນດານັກຂຽນ 10 ສະບັບເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງແມ່ນໜັງສືພິມ 10 ສະບັບ, ອັດຕະປື. ບົດຄວາມທີ່ອຸດົມສົມບູນ, ຄັດເລືອກຢ່າງລະມັດລະວັງ, ແລະເປັນສຽງຂອງ camp ທັງຫມົດ.

ໃນຖານະເປັນນັກຂ່າວຢູ່ຄຸກ Con Dao, ຕາມວິລະຊົນກຳມະກອນ Bui Van Toan ແລ້ວ, ຢາກມີໜັງສືພິມ, ຕ້ອງຫັນສິ່ງທີ່ເປັນໄປບໍ່ໄດ້ໃຫ້ເປັນໄປໄດ້. ກ່ອນອື່ນຫມົດ, ເຈ້ຍແລະຫມຶກປາກກາຖືກຫ້າມຢ່າງແທ້ຈິງໂດຍສັດຕູ. ຜ່ານວຽກງານໂຄສະນາຊວນເຊື່ອຂອງສັດຕູ, ໂດຍຜ່ານ ພະນັກງານແພດ , ເຮືອນຄົວ ແລະ ແມ່ນແຕ່ຄຳສັ່ງ, ນັກໂທດໄດ້ຮັບປື້ມບັນທຶກນັກຮຽນ ແລະ ປາກກາລູກສອນ. ເຈ້ຍຂຽນຕົ້ນສະບັບ ແລະ ໜັງສືໃບລານ ຕ້ອງໄດ້ເຮັດຈາກຊອງຢາສູບ, ກ່ອງກະດາດ, ຖົງຊີມັງ ແລະ ເຈ້ຍຫໍ່ຫຸ້ມຫໍ່ທີ່ສົ່ງມາຈາກແຜ່ນດິນໃຫຍ່... ທັງໝົດຕ້ອງແຊ່ນໍ້າເພື່ອເອົາບາງໆເປັນແຜ່ນເພື່ອຂຽນ. ປາກກາ ballpoint ສໍາລັບການຂຽນສະບັບທີ່ເປັນທາງການ, ເມື່ອໃຊ້ແລ້ວ, ສາມາດຖືກນໍາໃຊ້ເພື່ອເຮັດໃຫ້ຫມຶກຂອງຕົນເອງແລະຕື່ມຂໍ້ມູນໃສ່ໃນການນໍາໃຊ້ຕໍ່ໄປ. ຂອບໃຈສັດຕູທີ່ຂາຍອຸປະກອນ (ສີຍ້ອມຜ້າເພາະວ່າບໍ່ມີສະບູ), ນັກໂທດປະສົມກັບ glycerine ເພື່ອໃຫ້ໄດ້ຮັບສີດໍາເພື່ອນໍາໃຊ້.

ເພື່ອເອົາແປງສີ, ອ້າຍນ້ອງໄດ້ເອົາງ່າໄມ້ສົດ ແລະ ດອກແຂມສົດ, ປອກເປືອກອອກ, ໂກນປາຍແລ້ວນຳໃຊ້. ສໍາລັບຂໍ້ມູນ, ນອກຈາກຂ່າວທີ່ໄດ້ຮັບຄວາມນິຍົມຈາກຜູ້ນໍາແລະໃນຄຸກ, ນັກໂທດໄດ້ເຊື່ອງວິທະຍຸສອງອັນແລະຕ້ອງຟັງຢ່າງລັບໆ, ເອົາສັ້ນສໍາລັບເນື້ອໃນທີ່ຕ້ອງການ. ຄ່າພາກຫຼວງຂອງຜູ້ຂຽນແລະນັກຂຽນບໍ່ແມ່ນຢາສູບ, ແຕ່ໃບຫນ້າທີ່ຊື່ນຊົມແລະຄໍາເຫັນຂອງສະຫາຍຂອງພວກເຂົາ. ພາຍຫຼັງໜັງສືພິມມາຮອດແຕ່ລະຄົນ, ມັນຖືກເກັບ, ຫໍ່ດ້ວຍຜ້າໄນລອນ, ໃສ່ໃນແກ້ວແກ້ວ, ແລະມີຄົນສົ່ງໄປຝັງ, ເພາະວ່າພວກເຂົາບໍ່ສາມາດທົນທີ່ຈະທໍາລາຍມັນແລະບໍ່ໃຫ້ສັດຕູເອົາມັນໄປ.

"ໃນເວລານັ້ນ, ຄວາມຕາຍແມ່ນຢູ່ສະເຫມີ, ບໍ່ມີໃຜສາມາດຈິນຕະນາການເຖິງມື້ອື່ນຂອງເຂົາເຈົ້າ, ດັ່ງນັ້ນ, ບໍ່ມີໃຜຄິດວ່າຫນັງສືພິມທີ່ເຂົາເຈົ້າເຮັດຈະຖືກເກັບຮັກສາໄວ້ດົນປານໃດແລະປະຫວັດສາດຈະປະເມີນແນວໃດ, ແຕ່ສິ່ງທີ່ຄິດວ່າຈະສູນເສຍຕະຫຼອດໄປ, ຫຼັງຈາກນັ້ນປະກົດຂຶ້ນເທື່ອລະກ້າວ. ຄວບຄຸມ ແລະ ສະກັດກັ້ນສັດຕູຢ່າງເຂັ້ມງວດ, ໃນນັ້ນມີບັນດາການບຸກໂຈມຕີກໍ່ການຮ້າຍຢ່າງນອງເລືອດ, ບັນດານັກໂທດການເມືອງເຮັດໜັງສືພິມໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນຄວາມຢືດຢຸ່ນ, ໜັງສືພິມບັນດານັກໂທດ ໂກນດ່າວ ໄດ້ສະແດງທັດສະນະໃນແງ່ດີໃນການຕໍ່ສູ້ຍາດເອົາເອກະລາດ, ເສລີພາບເພື່ອປະເທດຊາດ, ປະກອບສ່ວນເພີ່ມພູນຄູນສ້າງປະຫວັດສາດໜັງສືພິມປະຕິວັດຂອງ ຫວຽດນາມ”.

NGUYEN HAO (ສັງເຄາະ)

ທີ່ມາ: https://baoangiang.com.vn/lam-bao-o-dia-nguc-tran-gian--a422804.html