ວາລະສານໃນ "ນາຮົກເທິງແຜ່ນດິນໂລກ"

ຊີວິດແລະການຕາຍຂອງນັກໂທດການເມືອງໃນ "ນະລົກເທິງໂລກ" ໂກນດ່າວເປັນພຽງເສັ້ນໜຶ່ງ. ແຕ່ດ້ວຍນ້ຳໃຈຮັກຊາດ ແລະ ຄວາມມຸ່ງມາດປາຖະໜາຕໍ່ສູ້ຈົນເຖິງທີ່ສຸດເພື່ອຮັບໃຊ້ການປະຕິວັດ, ບັນດາ “ນັກຂ່າວ” ພິເສດຢູ່ທີ່ນີ້ໄດ້ສ້າງ “ສຳນັກງານໜັງສືພິມ” ຫຼາຍແຫ່ງ.

Báo An Giang•18/06/2025

ໃນຕົ້ນປີ 1932, ພາຍຫຼັງການໂຕ້ວາທີຫຼາຍຄັ້ງ, ຫ້ອງພັກຄຸກ Con Dao ໜ່ວຍທຳອິດໄດ້ຕົກລົງຕໍ່ສູ້ ແລະ ບັງຄັບສັດຕູໃຫ້ປະຕິບັດຕາມລະບຽບຄຸກຢ່າງເຂັ້ມງວດເຊັ່ນ: ບໍ່ມີການກໍ່ການຮ້າຍ ຫຼື ການລ່ວງລະເມີດຢ່າງໂຫດຮ້າຍ, ນັກໂທດມີສິດສຶກສາ, ວັດທະນະທຳ, ອ່ານໜັງສື ແລະ ໜັງສືພິມທີ່ຄອບຄົວ ແລະ ໝູ່ເພື່ອນສົ່ງມາ.

ອີງຕາມຫຼາຍແຫຼ່ງຂໍ້ມູນແລະເອກະສານ, ໃນປີ 1934, ຫນັງສືພິມຄຸກທໍາອິດທີ່ມີຊື່ວ່າ "ບ້ານ Gop" ໄດ້ພິມຈໍານວນຫຼາຍສໍາເນົາ. ມາຮອດທ້າຍປີ 1935, ໜັງສືພິມ “ຄວາມເຫັນທົ່ວໄປ” ໄດ້ຖືກນຳອອກເຜີຍແຜ່ໃນຄຸກ 3, 1 ໜ້າ, ຂະໜາດ 13 x 19 ຊມ, ຂຽນລົງໃນເຈ້ຍນັກຮຽນ, ເປັນເວທີແລກປ່ຽນຄວາມຄິດເຫັນກ່ຽວກັບບັນດາບັນຫາທີ່ຍົກຂຶ້ນມາ, ຮຽນຮູ້ກ່ຽວກັບລັດທິມາກ-ເລນິນ ໂດຍຜ່ານກອງປະຊຸມ. “ຄວາມຄິດເຫັນທົ່ວໄປ” ໄດ້ຂຽນໂດຍສອງສະຫາຍ ຫງວຽນວັນກູ ແລະ ເລດວນ (ນັກໂທດ ການເມືອງ ແຕ່ປີ 1931 – 1936). ແຕ່ລະບັນຫາມີພາກສ່ວນຂ່າວ, ບົດປະກອບຄຳເຫັນ, ບົດບັນນາທິການ ແລະ ການຄົ້ນຄວ້າທິດສະດີການເມືອງ. ໜັງສືພິມໄດ້ຜ່ານໄປຢ່າງລັບໆຄືກັບຕົວໜັງສື. ກ່ຽວກັບ “ໜັງສືພິມ” ສະບັບນີ້, ສາດສະດາຈານ Tran Van Giau ຕີລາຄາວ່າ: “ໜັງສືພິມ ແມ່ນຄ້າຍຄືປາກເປົ່າ ແລະ ບາງບັນຫາພື້ນຖານຕ້ອງປຶກສາຫາລືຕື່ມອີກ, ແຕ່ພາຍໃນແມ່ນແຕ່ລະບົດຮຽນກ່ຽວກັບລັດທິມາກ - ເລນິນ.

ຫຼັງຈາກນັ້ນ, ຄຸກ 5, ຄຸກ 1 ໄດ້ລົງພິມໃນຫນັງສືພິມ "ນັກໂທດແດງ", ຂະຫນາດ 9 x 13cm, ເປັນທີ່ນິຍົມຫຼາຍບັນຫາ. ໃນຮູບການຖາມ-ຕອບ, ໜັງສືພິມໄດ້ລົງພິມທຸກອາທິດ, ໃຫ້ຂໍ້ມູນຂ່າວສານກ່ຽວກັບສະພາບການເປີດກວ້າງການຕໍ່ສູ້ ແລະ ສຶກສາອົບຮົມ ລັດທິມາກ - ເລນິນ. ສະຫາຍ ຫງວຽນວັນກູ ແມ່ນບັນນາທິການໃຫຍ່, ເປັນນັກຂຽນຕົ້ນຕໍ ແລະ ເປັນນັກຂຽນທິດສະດີແຫຼມຄົມຂອງໜັງສືພິມ, ເປັນປະຈຳໃຫ້ໜັງສືພິມ “ຄວາມຄິດເຫັນທົ່ວໄປ”. ນອກຈາກນັກຂຽນຕົ້ນຕໍ, ນັກໂທດການເມືອງໃນຄຸກ 1, ຄຸກ 2 ລ້ວນແລ້ວແຕ່ເປັນນັກຂຽນໃຫ້ໜັງສືພິມ... ຕໍ່ມາ, ໜັງສືພິມ “ນັກໂທດແດງ” ໄດ້ຍົກຍ້າຍໄປຢູ່ຄຸກ 6, ຄຸກ 7, ຄຸກ 1, ປ່ຽນຊື່ໜັງສືພິມ “ທຽນເລີນ” ແລະ ກາຍເປັນອົງການຂໍ້ມູນຂ່າວສານ ແລະ ການຕໍ່ສູ້ຂອງຫ້ອງນັກໂທດ. ບັນນາທິການໜັງສືພິມສະບັບນີ້ລວມມີບັນດາສະຫາຍຄື: ຟ້າມຮົ່ງ, ເລວັນເລືອງ, ໂຮ່ວັນລອງ...

ໃນເດືອນພະຈິກ 1950, ນັກໂທດໄດ້ຕໍ່ສູ້ຢ່າງສໍາເລັດຜົນ, ຜູ້ຄຸມຄຸກ Con Dao ໄດ້ຖືກບັງຄັບໃຫ້ຍອມຮັບການສ້າງຕັ້ງສະຫະພັນນັກໂທດ - ເປັນເຫດການທີ່ຫາຍາກໃນຮອບ 88 ປີນັບຕັ້ງແຕ່ຄຸກໄດ້ຖືກສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນ. ເນື່ອງໃນໂອກາດນີ້, ສະຫະພັນໄດ້ຈັດພິມວາລະສານທີ່ມີຊື່ວ່າ "Con Dao Moi" - ສຽງທົ່ວໄປສຳລັບນັກໂທດ. ຈາກທີ່ນີ້, ຊີວິດນັກໂທດໄດ້ຮັບການປັບປຸງ, ມີບາງສະບັບລົງພິມໜັງສືພິມ “ດອຍຊົ້ງໂມ” ແລະ “ວັນເຮີ”; ພິເສດ, ການເຄື່ອນໄຫວເຮັດໜັງສືພິມກຳແພງພັດທະນາຢ່າງແຂງແຮງ. ໃນຄຸກປະຫານຊີວິດ, ມີໜັງສືພິມ “ບ້ານຕູ່”, ໃນກົມປ່າໄມ້ອານຫາຍ, ໃນກົມກໍ່ສ້າງ, ໃນກົມກໍ່ສ້າງ, ມີໜັງສືພິມ “ທ່ົວໂຮ”, ໃນກົມຟືນ, ມີໜັງສືພິມ “ແທງລ່ຽນ”, ໃນກົມຈີໂຕນ, ມີໜັງສືພິມ “ທຽນຟອງ”, ຢູ່ກົມບ້ານເຊ, ມີໜັງສືພິມ “ລາວດົ່ງ”. ໂດຍທົ່ວໄປ, ຫນັງສືພິມເຫຼົ່ານີ້ໄດ້ຖືກພິຈາລະນາ "ອະນຸຍາດ", ເຖິງແມ່ນວ່າພວກເຂົາຖືກຄວບຄຸມຢ່າງເຂັ້ມງວດ, ຊີວິດຂອງນັກຂ່າວແລະສິລະປະຂອງນັກໂທດແມ່ນງ່າຍດາຍ.

ໃນໄລຍະ 1945 - 1954, ການເຄື່ອນໄຫວວັນນະຄະດີ ແລະສິລະປະຂອງນັກໂທດ ແລະ ການສຶກສານິຍົມໄດ້ພັດທະນາ, ສະທ້ອນໃຫ້ເຫັນເອກະສານ 2 ສະບັບຂອງວາລະສານ. ສະບັບທໍາອິດມີຫົວຂໍ້ "Hell on Earth"; ປຶ້ມຫົວທີສອງແມ່ນ "ຄຳຕັດສິນຂອງການຮຸກຮານຂອງຝຣັ່ງ", ໄດ້ກ່າວປະນາມການກໍ່ອາດຊະຍາກຳທີ່ໂຫດຮ້າຍຂອງເຈົ້າໜ້າທີ່ຄຸກອານານິຄົມຝຣັ່ງ ແລະລະບອບຄຸກໂກນດ່າວທີ່ຮ້າຍແຮງ. ແຕ່ປີ 1970 ຮອດທ້າຍປີ 1973, ຢູ່ເຂດ B, Camp 6 (ຄ້າຍຄຸມຂັງ), ໜັງສືພິມເກືອບ 50 ສະບັບໄດ້ພິມຈຳໜ່າຍ. ນອກຈາກ 2 ໜັງສືພິມ “ຊິນຮ່ວາ” ແລະ “ໄຊເຢືອງ” ແລ້ວ, ຍັງມີໜັງສືພິມ “ຫວູ່ເລນ” ຂອງຄະນະຊາວໜຸ່ມ ຫງວຽນວັນເຕີຍ, “ເລັນລຸຍຽນ”, “ດວນເກື່ອງ”, “ນີມຕິ້ງ”, “ທຽນເລີນ”… ພິເສດແມ່ນໜັງສືພິມ “ໄຊເຢືອງ” ບໍ່ພຽງແຕ່ມີແຫຼ່ງຂ່າວໃຫຍ່ທີ່ສຸດສຳລັບບັນດານັກຂຽນ 10 ສະບັບເທົ່ານັ້ນ, ເປັນຕົ້ນ. ບົດຄວາມທີ່ອຸດົມສົມບູນ, ຄັດເລືອກຢ່າງລະມັດລະວັງ, ແລະເປັນສຽງຂອງ camp ທັງຫມົດ.

ໃນຖານະເປັນນັກຂ່າວຄົນໜຶ່ງຢູ່ຄຸກ Con Dao, ຕາມວິລະຊົນກຳມະກອນ Bui Van Toan ແລ້ວ, ຢາກມີໜັງສືພິມ, ຄົນໜຶ່ງຕ້ອງຫັນສິ່ງທີ່ເປັນໄປບໍ່ໄດ້ເປັນໄປໄດ້. ກ່ອນອື່ນ ໝົດ, ເຈ້ຍແລະປາກກາຖືກຫ້າມຢ່າງແທ້ຈິງໂດຍສັດຕູ. ຜ່ານວຽກງານໂຄສະນາຊວນເຊື່ອຂອງສັດຕູ, ໂດຍຜ່ານ ພະນັກງານແພດ , ເຮືອນຄົວ ແລະ ແມ່ນແຕ່ຄຳສັ່ງ, ນັກໂທດໄດ້ຮັບປື້ມບັນທຶກນັກຮຽນ ແລະ ປາກກາລູກສອນ. ເຈ້ຍຂຽນຕົ້ນສະບັບ ແລະ ໜັງສືໃບລານ ຕ້ອງໄດ້ເຮັດຈາກຊອງຢາສູບ, ກ່ອງກະດາດ, ຖົງຊີມັງ ແລະ ເຈ້ຍຫໍ່ຫຸ້ມຫໍ່ທີ່ສົ່ງມາຈາກແຜ່ນດິນໃຫຍ່... ທັງໝົດຕ້ອງແຊ່ນໍ້າເພື່ອເອົາບາງໆເປັນແຜ່ນເພື່ອຂຽນ. ປາກກາ ballpoint ສໍາລັບການຂຽນສະບັບທີ່ເປັນທາງການ, ເມື່ອໃຊ້ແລ້ວ, ສາມາດຖືກນໍາໃຊ້ເພື່ອສ້າງຫມຶກຂອງຕົນເອງແລະຕື່ມຂໍ້ມູນໃສ່ເພື່ອນໍາໃຊ້ຕໍ່ໄປ. ຂອບໃຈສັດຕູທີ່ຂາຍອຸປະກອນ (ສີຍ້ອມຜ້າເພາະວ່າບໍ່ມີສະບູ), ນັກໂທດປະສົມກັບ glycerine ເພື່ອໃຫ້ໄດ້ຮັບສີດໍາເພື່ອນໍາໃຊ້.

ເພື່ອເອົາແປງທາສີ, ອ້າຍນ້ອງໄດ້ເອົາງ່າໄມ້ສົດ ແລະ ດອກແຂມສົດ, ປອກເປືອກອອກ, ໂກນປາຍແລ້ວນຳໃຊ້. ສໍາລັບຂໍ້ມູນຂ່າວສານ, ນອກຈາກຂ່າວທີ່ນິຍົມຂອງຜູ້ນໍາແລະຄຸກ, ນັກໂທດໄດ້ເຊື່ອງ 2 ວິທະຍຸແລະຕ້ອງຟັງຢ່າງລັບໆ, ໃຊ້ເວລາສັ້ນສໍາລັບເນື້ອໃນທີ່ຈໍາເປັນ. ຄ່າພາກຫຼວງຂອງຜູ້ຂຽນແລະນັກຂຽນບໍ່ແມ່ນຢາສູບ, ແຕ່ໃບຫນ້າທີ່ຊື່ນຊົມແລະຄໍາເຫັນຂອງສະຫາຍຂອງພວກເຂົາ. ພາຍຫຼັງໜັງສືພິມມາຮອດແຕ່ລະຄົນ, ມັນຖືກເກັບ, ຫໍ່ດ້ວຍຜ້າໄນລອນ, ໃສ່ໃນແກ້ວແກ້ວ, ແລະມີຄົນສົ່ງໄປຝັງ, ເພາະວ່າພວກເຂົາບໍ່ສາມາດທົນທີ່ຈະທໍາລາຍມັນແລະບໍ່ໃຫ້ສັດຕູເອົາມັນໄປ.

"ໃນເວລານັ້ນ, ຄວາມຕາຍແມ່ນຢູ່ສະເຫມີ, ບໍ່ມີໃຜສາມາດຈິນຕະນາການເຖິງມື້ອື່ນໄດ້, ດັ່ງນັ້ນ, ບໍ່ມີໃຜຄິດວ່າຫນັງສືພິມທີ່ເຂົາເຈົ້າຜະລິດຈະຖືກເກັບຮັກສາໄວ້ດົນປານໃດແລະປະຫວັດສາດຈະປະເມີນແນວໃດ, ແຕ່ສິ່ງທີ່ຄິດວ່າຈະສູນເສຍຕະຫຼອດໄປ, ຫຼັງຈາກນັ້ນປະກົດຂຶ້ນເທື່ອລະກ້າວ. ກົນໄກຄວບຄຸມແລະປາບປາມຢ່າງເຂັ້ມງວດ, ໃນນັ້ນມີການບຸກໂຈມຕີກໍ່ການຮ້າຍຢ່າງນອງເລືອດ, ເລື່ອງນັກໂທດການເມືອງເຮັດໃຫ້ໜັງສືພິມສະແດງໃຫ້ເຫັນຄວາມຢືດຢຸ່ນຂອງບັນດານັກຂ່າວນັກໂທດ Con Dao ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນຈິດໃຈໃນການຕໍ່ສູ້ຍາດເອົາເອກະລາດ, ເສລີພາບເພື່ອປະເທດຊາດ, ປະກອບສ່ວນເພີ່ມທະວີປະຫວັດສາດຂອງໜັງສືພິມປະຕິວັດຂອງຫວຽດນາມ”.

NGUYEN HAO (ສັງເຄາະ)

ທີ່ມາ: https://baoangiang.com.vn/lam-bao-o-dia-nguc-tran-gian--a422804.html