ບ້ານກາງຄືນ

ຟ້າມດິງຈຸງ, ນັກດົນຕີຂອງວົງດົນຕີ ແທງລອງ, ໄດ້ປະໄວ້ໃຫ້ພວກເຮົາຫລາຍເພງທີ່ບໍ່ລືມໄດ້. ລາວຂຽນໃນປະເພດຈາກ Cha cha cha ຫາ Slow ... ແລະລາວຍັງໄດ້ຂຽນເພງທີ່ມີເນື້ອເພງ Bolero ທີ່ຟຸ່ມເຟືອຍ: "Xom dem". ລາວຂຽນເພງນີ້ໃນປີ 1955, ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ຄັດລອກຢ່າງລະມັດລະວັງໃນປື້ມບັນທຶກຂອງນັກສຶກສາຂອງຂ້າພະເຈົ້າຈາກປີ 1960 ຈົນເຖິງປັດຈຸບັນແລະມັນຍັງບໍ່ໄດ້ຈືດໆ!

“ໝູ່ບ້ານກາງຄືນ”, ນີ້ບໍ່ແມ່ນທີ່ຢູ່ຂອງໝູ່ບ້ານທີ່ທຸກຍາກໂດຍສະເພາະ, ແຕ່ເປັນໝູ່ບ້ານກາງຄືນທີ່ບໍ່ດີຂອງໝູ່ບ້ານກາງຄືນທີ່ທຸກຍາກທັງໝົດຢູ່ໃນພາກໃຕ້ຂອງສະຕະວັດທີ 20.

"Xom dem" ແມ່ນເພງທີ່ຂຽນດ້ວຍເນື້ອເພງ Bolero, ມັນສາມາດເວົ້າໄດ້ວ່າເປັນເພງ Bolero ທີ່ຟຸ່ມເຟືອຍ ... ເຖິງແມ່ນວ່ານີ້ແມ່ນເພງທີ່ມີເນື້ອໃນອະທິບາຍວ່າ "ສະຖານະການທີ່ບໍ່ດີຂອງຫມູ່ບ້ານກາງຄືນ, ພວກເຂົາດໍາລົງຊີວິດໂດຍການອອກແຮງງານຂອງສອງມືຂອງພວກເຂົາ". ທຸກຍາກແຕ່ສະອາດ, ທຸກຍາກແຕ່ "ສູງສົ່ງ", ທຸກຍາກແຕ່ "ມະນຸດ", ເປັນຄວາມທຸກຍາກທີ່ຫນ້າຊົມເຊີຍຢ່າງແທ້ຈິງຂອງຊົນຊັ້ນທຸກຍາກໂດຍສະເພາະໃນ "Xom dem", ແລະໂດຍທົ່ວໄປຄວາມທຸກຍາກຂອງມະຫາຊົນແຮງງານໃນເວລານັ້ນ!

ປະຊາຊົນມັກຈະວິພາກວິຈານ Bolero ເປັນດົນຕີ "corny". ເວົ້າດ້ວຍຄວາມຊື່ສັດ, ຄໍາວ່າ "corny" ບໍ່ໄດ້ຖືກອະທິບາຍຢ່າງສົມບູນຈົນເຖິງທຸກມື້ນີ້! ແລະ ມັນຈະເປັນການຍຸຕິທຳທີ່ຈະເວົ້າວ່າ ຖ້າມີເພງໜຶ່ງທີ່ຄົນທັງຫຼາຍຖືວ່າ “ສາລີ”, ເພງນີ້, ຖ້າຂັບຮ້ອງໂດຍ ໄທແທ່ງ, ຄານລີ…, ຈະບໍ່ແມ່ນ “ສາລີ” ອີກແລ້ວ!

ນັບແຕ່ປີ 1960, ນັກຮ້ອງ Thanh Thuy ໃນກຸ່ມດົນຕີຈາກ Saigon ຫາ Binh Tuy (ປະຈຸບັນ Ham Tan - La Gi) ໄດ້ດຳເນີນລາຍການ “Xom dem”. ໃນເວລານັ້ນ, ຄອນເສີດ "ບໍ່ໄດ້ຂາຍປີ້", ເຂົ້າຊົມຟຣີ. ຟັງທ່ານ Thanh Thuy ຮ້ອງ “Xom dem”… ຍ້ອນວ່າຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ຍິນ Thanh Thuy ຮ້ອງໄດ້ດີ, ໃນເຊົ້າມື້ຕໍ່ມາ ຂ້າພະເຈົ້າຟ້າວໄປຊື້ບົດເພງນີ້. ແຕ່ເພງ “Xom dem” ຖືກຂາຍໝົດ. ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ຂໍໃຫ້ຫມູ່ເພື່ອນບາງຄົນທີ່ຈະຢືມມັນເພື່ອສໍາເນົາ.

ໃນຕອນເລີ່ມຕົ້ນຂອງ "ການຢຸດຊົ່ວຄາວ" (ທາງກັບຄືນສູ່ຄືນ ... ") (ພຽງແຕ່ເຂົ້າໄປໃນຈັງຫວະ), ມັນແມ່ນ Bolero ແທ້ໆ, ບໍ່ຊ້າ, ບໍ່ໄວ, ຊ້າໆໃນຫມູ່ບ້ານກາງຄືນເຊັ່ນ: "ຝົນຕົກ, ລົບລ້າງເສັ້ນທາງທີ່ສວມໃສ່" ...

ເປັນຫຍັງເພງ "Night Hamlet" ຈຶ່ງດີ?

ໃນຄວາມຄິດເຫັນຂອງຂ້ອຍ, 80% ຂອງເພງທີ່ດີແມ່ນຍ້ອນເນື້ອເພງ. ຖ້າມີນັກປະພັນ ຫຼືນັກກະວີຜູ້ໜຶ່ງຈະຕື່ມຂໍ້ທີສອງໃສ່ “ສົມເດັມ”, ຂ້າພະເຈົ້າຮັບປະກັນວ່າ “ບົດທີສອງ” ນີ້ຈະເຮັດໃຫ້ “ຊອມເດັມ” ລົ້ມລົງທັນທີ!

ມີຄວາມແປກປະຫລາດ: ເພງກ່ຽວກັບຊີວິດທີ່ມີ "ຝົນ" ຢູ່ໃນນັ້ນແມ່ນເພງທີ່ດີທັງຫມົດ! ມັນເບິ່ງຄືວ່າ "ຝົນ" ເອົາຄວາມໂສກເສົ້າຫຼາຍກວ່າຄວາມສຸກມາສູ່ຊີວິດ, ເຖິງແມ່ນວ່າ "ຝົນ" ແມ່ນຊີວິດໃນໂລກນີ້.

ໃນບົດເພງ Bolero, “ຕີສຽງຄືຝົນ”, ຟ້າມດິ່ງຈຸງໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນ “ໝູ່ບ້ານກາງຄືນ” ທີ່ໂສກເສົ້າຫລາຍທີ່ເຮັດໃຫ້ໃຈພວກເຮົາເຈັບປວດ: “… ທາງເມືອເຮືອນຍາມກາງຄືນ/ ຖະໜົນເລິກແລະບໍ່ມີສີສັນ/ ຜ່ານຮົ້ວທີ່ບໍ່ແນ່ນອນ, ມີຫຼາຍຫົວ/ ໄຟຟ້າເປັນສີເຫລືອງ/ ບໍ່ມີແສງສະໝອງ/ ເສັ້ນທາງຍາວໄກ. ຝົນຕົກ, ລົບເສັ້ນທາງທີ່ເມື່ອຍລ້າ / ມີສອງຫົວໃຈທີ່ຍັງລໍຖ້າ / ໃຜບອກລາໃນຕອນທ້າຍຂອງຫມູ່ບ້ານທີ່ງຽບສະຫງົບ, ທະເລຊາຍ / ສາຍຕາທີ່ສັ່ນສະເທືອນດ້ວຍພັນຄໍາທີ່ອ່ອນໂຍນ / ຫວັງວ່າມື້ອື່ນ, ໂຊກຊະຕາທີ່ທຸກຍາກຈະໄດ້ຮັບແສງແດດ / ຊີວິດຈະສວຍງາມກວ່າ ... ".

ນັກດົນຕີ Pham Dinh Chuong ຂຽນວ່າ “ຄຸ້ມບ້ານທຸກຍາກມີຄູ່ຜົວເມຍທີ່ທຸກຍາກຢູ່ຊົ່ວຄາວ”, ຄືນທີ່ນອນບໍ່ຫລັບຫວັງວັນທີ່ສົດໃສວ່າ: “… ຄືນໜຶ່ງຢູ່ຕ່າງແດນ, ໃຜຄອຍຄອຍຖ້າ/ ຄືນທີ່ໂດດດ່ຽວ, ຄືນລໍຖ້າ/ ຄືນຝົນຕົກງຽບ, ຫຼາຍຊົ່ວໂມງ/ ຕາມລົມ, ພັດໃຫ້ຝັນ/ ລໍຄອຍມື້ອື່ນ, ແສງລະດູໃບໄມ້ປົ່ງຍັງລຸກຂຶ້ນ/… ຖະຫນົນຫົນທາງ / ໄປເບິ່ງບ້ານໃກ້ຄຽງໃນຕອນກາງຄືນໂດຍບໍ່ມີຄວາມໂສກເສົ້າ / ເພາະວ່າຜູ້ໃດຜູ້ຫນຶ່ງຮູ້ວິທີນໍາຄວາມຮັກ…”.

“ໝູ່ບ້ານກາງຄືນ” ແມ່ນໝູ່ບ້ານຕາມລຳຄອງ, ໝູ່ບ້ານຊານເມືອງ… ປົກກະຕິແລ້ວໝູ່ບ້ານທຸກຍາກໃນທົ່ວພາກໃຕ້ໃນໄລຍະສົງຄາມ. ໃນເວລານັ້ນ, ຊົນຊັ້ນກຳມະກອນອາໄສຢູ່ໝູ່ບ້ານທຸກຍາກມັກເພງນີ້ຫຼາຍ. ອາດເວົ້າໄດ້ວ່າ, ນີ້ແມ່ນເພງທີ່ມີຈັງຫວະ Bolero ທີ່ສະຫງ່າງາມທີ່ສຸດຢູ່ຫວຽດນາມ.

ເພງ “ບ້ານກາງຄືນ” ຖືກຕີພິມໃນປີ 1955, ແລະ ພາຍຫຼັງຫຼາຍປີ, ຜູ້ຟັງຍັງຄິດຮອດບ້ານກາງຄືນທີ່ເຕັມໄປດ້ວຍຄວາມຮັກ: “… ຄືນທີ່ໂດດດ່ຽວ / ຂ້ອຍໄດ້ຍິນບາງຄົນຮ້ອງເພງມ່ວນໆ / ຂ້ອຍໄດ້ຍິນຊ່ອງທີ່ເຕັມໄປດ້ວຍຄວາມຮັກ / ຂ້ອຍສັນຍາວ່າຊີວິດຈະຢຸດໂດດດ່ຽວ…”.

ທີ່ມາ