Nghị quyết 18-NQ/TU: Đưa văn hóa và con người Hà Tĩnh thành sức mạnh nội sinh

Giữa dải đất miền Trung khắc nghiệt, Hà Tĩnh hiện lên như một vùng “địa linh nhân kiệt” – nơi sông Lam uốn lượn ôm chân núi Hồng, nơi con người và văn hóa hòa quyện tạo nên một mạch nguồn bền bỉ hun đúc nên bản sắc riêng biệt. Đó không chỉ là vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ mà còn là “linh khí Hồng Lam”, thứ tài sản vô hình nhưng vô giá, góp phần tạo nên sức mạnh nội sinh cho sự phát triển hôm nay.

Linh khí Hồng Lam – mạch nguồn hun đúc bản sắc và nhân tài

Một buổi sáng sớm, đứng bên bờ sông Lam đoạn chảy qua khu vực Nghi Xuân, ông Nguyễn Văn Thông – người dân làng Tiên Điền, quê hương Đại thi hào Nguyễn Du mỉm cười chỉ tay về phía dãy Hồng Lĩnh đang ẩn hiện trong sương sớm: “Người Hà Tĩnh chúng tôi tự hào lắm! Núi Hồng, sông Lam không chỉ là cảnh sắc mà là hồn cốt của vùng đất này. Mỗi tấc đất, mỗi con người đều gắn với một câu chuyện văn hóa, một truyền tích thiêng liêng”.

Chương trình nghệ thuật tại Lễ kỷ niệm danh nhân văn hóa dòng họ Nguyễn Huy và đón Bằng công nhận Di sản tư liệu “Văn bản Hán Nôm làng Trường Lưu” của UNESCO năm 2023.

Từ Tiên Điền – quê hương Đại thi hào Nguyễn Du, đến Cổ Đạm – nơi còn vang vọng những câu ví giặm mộc mạc; từ thương cảng cổ Hội Thống cho đến di chỉ khảo cổ Bãi Cọi – Phôi Phối, tất cả hòa quyện thành một bản trường ca văn hóa sống động. Trên dãy Hồng Lĩnh, những ngôi chùa cổ như Đại Hùng, Thiên Tượng, chùa Hang, chùa Hương Tích… vẫn lưu giữ hơi thở của nghìn năm lịch sử.

Huyền tích “99 con phượng hoàng đậu trên 99 ngọn Hồng Lĩnh” hay truyền thuyết về Công chúa Ba tu hành hóa Phật Bà Quan Âm không chỉ là giai thoại dân gian mà còn phản ánh niềm tin về sự linh thiêng của vùng đất. Chính linh khí ấy đã sản sinh ra bao anh hùng, danh nhân – những con người góp phần làm nên bản sắc Hồng Lam kiêu hãnh.

Từ lâu, người ta vẫn nói: “Địa linh sinh nhân kiệt”. Hà Tĩnh chính là minh chứng sống động cho câu nói ấy. Trong gian khó, con người nơi đây vẫn say mê học hỏi, sáng tạo, dấn thân vì nghĩa lớn. Các dòng họ khoa bảng như Nguyễn Huy (Can Lộc), Phan Huy (Lộc Hà), Nguyễn Khắc, Đinh Nho (Hương Sơn)… đã góp phần tạo nên một vùng đất “địa học, địa văn, địa chí”.

Những tên tuổi như Nguyễn Công Trứ, Lê Hữu Trác, Bùi Cầm Hổ, Phan Huy Ích, Nguyễn Du… đã ghi danh vào sử Việt với những đóng góp lớn lao trong chính trị, y học, văn chương. Sang thế kỷ XX, Hà Tĩnh tiếp tục sinh ra những trí tuệ lớn như Trần Phú, Hà Huy Tập, Hoàng Xuân Hãn, Nguyễn Khắc Viện, Xuân Diệu, Huy Cận… đều những người mang tầm vóc dân tộc và quốc tế.

Không chỉ có nhân kiệt, mà cả dân ca ví giặm, ca trù, trò Kiều, hò chèo cạn, sắc bùa… đều là những “báu vật sống” được trao truyền từ đời này sang đời khác. UNESCO đã hai lần vinh danh các di sản văn hóa của Hà Tĩnh – minh chứng cho sức sống bền bỉ của văn hóa vùng đất này.

Chương trình nghệ thuật trong Lễ kỷ niệm 300 năm Ngày sinh Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác do tỉnh Hà Tĩnh tổ chức.

Từ sau Cách mạng Tháng Tám đến nay, đội ngũ trí thức quê Hà Tĩnh ngày càng lớn mạnh, với nhiều người được vinh danh trong giới học thuật, đảm nhiệm trọng trách trong các lĩnh vực khoa học, giáo dục và phát triển đất nước. Các thế hệ học sinh Hà Tĩnh liên tiếp gặt hái thành tích xuất sắc trong các kỳ thi quốc gia và quốc tế, tiếp nối truyền thống hiếu học, trọng đạo lý của quê hương.

Chị Trần Quỳnh Trang, giáo viên Trường THPT Chuyên Hà Tĩnh, tự hào chia sẻ: “Ở đây, học không chỉ để thi đỗ, mà là để mở rộng tri thức, để làm rạng danh quê hương. Từ những ngôi làng nhỏ, bao thế hệ học trò Hà Tĩnh đã bước ra thế giới với khát vọng cống hiến”.

Đó chính là “nguồn lực văn hóa – con người” mà Nghị quyết số 18-NQ/TU của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Hà Tĩnh (ban hành ngày 22/12/2023) xác định là động lực trọng tâm cho phát triển bền vững.

Khơi dậy sức mạnh nội sinh từ văn hóa và con người

Tiếp nối tinh thần “văn hóa soi đường cho quốc dân đi”, Hà Tĩnh đã khẳng định rõ quan điểm: văn hóa không chỉ là mục tiêu, mà còn là sức mạnh nội sinh thúc đẩy kinh tế - xã hội.

Nghị quyết số 18-NQ/TU ngày 22/12/2023 của BCH Đảng bộ tỉnh về "Xây dựng, phát triển văn hóa và con người Hà Tĩnh trong giai đoạn mới" nêu rõ: “Phát triển văn hóa phải hài hòa với chính trị, kinh tế và xã hội; xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, con người phát triển toàn diện, có nhân cách cao đẹp”. Đó không chỉ là khẩu hiệu, mà đã trở thành hành động cụ thể trong đời sống hôm nay.

Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy Hà Tĩnh Hà Văn Hùng quán triệt nội dung Nghị quyết 18 - NQ/TU tại hội nghị.

Lãnh đạo Tỉnh ủy Hà Tĩnh khẳng định: “Phát triển văn hóa phải song hành với gìn giữ và lan tỏa những giá trị truyền thống tốt đẹp. Mỗi người con Hà Tĩnh, dù ở đâu, cũng cần góp phần quảng bá hình ảnh quê hương, bồi đắp bản sắc và niềm tự hào về con người Hà Tĩnh giàu nghĩa tình, hiếu học và kiên cường”.

Hà Tĩnh đang đầu tư mạnh mẽ cho các thiết chế văn hóa trọng điểm: xây dựng Bảo tàng tỉnh, Nhà hát Nghệ thuật truyền thống, Khu lưu niệm các Tổng Bí thư Trần Phú, Hà Huy Tập, tôn tạo di tích Hải Thượng Lãn Ông, hình thành không gian văn hóa “Nguyễn Du – Truyện Kiều”. Mục tiêu không chỉ là bảo tồn, mà còn là “đánh thức” giá trị văn hóa, biến chúng thành tài sản phục vụ phát triển du lịch và kinh tế sáng tạo.

Song hành với đó là chương trình xây dựng con người Hà Tĩnh phát triển toàn diện, giàu lòng yêu quê hương, trọng nghĩa tình, cần cù, hiếu học, năng động, sáng tạo và có khát vọng vươn lên trong thời đại số.

Nguyên Chủ tịch nước Trương Tấn Sang cùng lãnh đạo tỉnh và doanh nhân Hà Tĩnh phía Nam trò chuyện với thanh niên, sinh viên Hà Tĩnh tiêu biểu tại TP. Hồ Chí Minh.

Từ những câu ví giặm quê mùa đến những bản nghị quyết thời đại, từ huyền tích chùa Hương Tích đến ánh sáng học đường, Hà Tĩnh đang viết tiếp bản trường ca Hồng Lam bằng niềm tự hào và khát vọng.

“Văn hóa – con người Hà Tĩnh” hôm nay không chỉ là kết tinh của những giá trị lịch sử, là di sản quý báu mà cha ông để lại, mà còn là nguồn sức mạnh nội sinh nuôi dưỡng ý chí, khát vọng vươn lên trong thời kỳ hội nhập và phát triển.

Như lời Đại thi hào Nguyễn Du từng viết: “Lam thủy, Hồng sơn vô hạn thắng” – sông Lam, núi Hồng không chỉ đẹp bởi cảnh sắc thiên nhiên hữu tình, mà còn chứa đựng vẻ đẹp của tâm hồn, trí tuệ và bản lĩnh con người Hà Tĩnh, những con người giàu nghĩa tình, hiếu học, kiên cường và sáng tạo, luôn hướng về phía trước với niềm tin và khát vọng xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp, văn minh.

Nguồn: https://congluan.vn/nghi-quyet-18-nq-tu-dua-van-hoa-va-con-nguoi-ha-tinh-thanh-suc-manh-noi-sinh-10316654.html