Người còn sau cuộc chiến chinh
Nhớ thương đồng đội chút tình này thôi.
Đây là 2 câu thơ kết bài thơ mà cựu chiến binh (CCB) Nguyễn Hồng Vĩnh viết tặng CCB, cán bộ hưu trí, nguyên Trưởng đoàn Văn công Long An - Nguyễn Dũng (phường 3, TP.Tân An, tỉnh Long An) khi biết về hành trình đi tìm đồng đội của ông. Vẫn luôn đau đáu về chuyện các cán bộ Đoàn Văn công Long An còn nằm lại chốn rừng sâu, ông Nguyễn Dũng bắt đầu hành trình tìm kiếm trong suốt 9 năm. Để giờ đây, một ngôi miếu nhỏ tưởng nhớ 7 liệt sĩ là cán bộ Đoàn Văn công Long An và Trường Văn nghệ R được dựng lên giữa khu rừng thuộc địa phận ấp Tân Nam, xã Tân Bình, huyện Tân Biên, tỉnh Tây Ninh. Đó là một hành trình dài, gian nan và ấm tình đồng đội.
Tấm lòng đồng đội
Tham gia Đoàn Văn công Long An từ năm 14 tuổi, ông Nguyễn Dũng có sự gắn bó đặc biệt với những đồng đội mà ông xem như người thân trong gia đình. Trong kháng chiến, Đoàn Văn công Long An hoạt động khá độc lập, tự xây dựng chương trình, đi biểu diễn phục vụ tại các địa phương, đơn vị trong tỉnh. Năm 1970, đế quốc Mỹ mở rộng chiến tranh ra toàn Ðông Dương, Đoàn Văn công Long An được điều động lên R (mật danh của Trung ương Cục miền Nam) tại Tây Ninh để bảo đảm an toàn. Lần đó, Đoàn có hơn 30 cán bộ, chiến sĩ là văn công Long An và cán bộ Trường Văn nghệ R cùng di chuyển.
Đoàn cựu chiến binh, cán bộ hưu trí, thành viên Đoàn Văn công Long An về thăm đồng đội, ngày 19/5/2025 tại tỉnh Tây Ninh
Trong hành trình giữa rừng ở khu vực gần biên giới Việt Nam - Campuchia, thuộc địa phận tỉnh Tây Ninh, quả bom B52 của địch khiến 7 đồng chí hy sinh, trong đó, người nhỏ nhất mới 14 tuổi.
“Lúc đó, tôi được phân công trinh sát nên đi trước Đoàn khoảng 1km. Nghe tiếng nổ lớn, tôi dự cảm không lành. Khi trở lại thì được biết 5 đồng chí của Đoàn Văn công Long An hy sinh, 2 đồng chí bị thương, 2 đồng chí Trường Văn nghệ R cũng hy sinh. Chúng tôi chôn cất anh em ngay bên miệng hố bom. Sau này, bên miệng hố bom có 1 cây chiu liu 7 thân mọc lên, tôi chắc rằng đó chính là anh linh những đồng đội của mình. Không tìm được hài cốt đồng đội nhưng chúng tôi đã cùng nhau dựng một ngôi miếu nhỏ ngay cạnh gốc chiu liu bên miệng hố bom để mỗi năm một lần về đó thăm” - CCB, cán bộ hưu trí Nguyễn Dũng kể về hành trình tìm đồng đội.
Đồng đội về thăm đồng đội
Để có ngôi miếu nhỏ được dựng lên bên gốc chiu liu cạnh hố bom giữa khu rừng gần biên giới như hiện nay là cả một hành trình dài đi tìm hài cốt liệt sĩ của CCB, cán bộ hưu trí Nguyễn Dũng và đồng đội. Giữa vòng quay cuộc sống và công việc sau ngày đất nước giải phóng, chưa bao giờ người chiến sĩ văn công năm xưa lãng quên đồng đội của mình. Ngay sau khi nghỉ hưu, ông Nguyễn Dũng bắt đầu hành trình tìm kiếm những đồng đội vẫn còn nằm lại chốn rừng thiêng năm đó.
Hành trình đầy cảm xúc
Sau nhiều nỗ lực, ông liên lạc được gia đình một liệt sĩ ở tỉnh Hải Dương mà trước đây cứ nghĩ không bao giờ tìm được. Sau đó, ông lên đường cùng Đội K70 sang đất bạn Campuchia tìm hài cốt liệt sĩ, bởi ông nghĩ rằng đồng đội đang nằm trên đất bạn.
Ông Nguyễn Dũng kể: “Ngày đó, tôi 21 tuổi, cũng không phải là người biết rõ địa hình hành quân. Chúng tôi đi trong rừng, có nhiều đoạn đi trên đất bạn nên cũng không biết là nơi các anh, chị nằm lại chính xác ở nước nào”.
Sau nhiều ngày theo Đội K70 tìm khắp khu vực giáp biên giới, ông Nguyễn Dũng vẫn không tìm thấy chút manh mối nào. Ký ức nhắc ông phải đi qua cây cầu ván thì đến được nơi đồng đội hy sinh. Và cán bộ Đội K70 khẳng định nếu qua cầu nghĩa là thuộc địa phận Việt Nam. Vậy là ông Dũng trở về, bắt đầu lại hành trình tìm đồng đội ở tỉnh Tây Ninh.
Cựu chiến binh, cán bộ hưu trí, nguyên Trưởng đoàn Văn công Long An - Nguyễn Dũng (phường 3, TP.Tân An) thắp hương bên gốc chiu liu 7 thân trước miếu thờ liệt sĩ
Trên hành trình đó, ông và những đồng đội còn ở lại tìm ra gốc cây chiu liu 7 thân bên miệng hố bom trong khu rừng ở ấp Tân Nam, xã Tân Bình, huyện Tân Biên, tỉnh Tây Ninh. Đối chiếu với tất cả thông tin có được, ông Dũng cùng các CCB khác từng là thành viên Đoàn Văn công Long An ngày ấy xác định đó chính là nơi chôn cất đồng đội của mình.
Thế nhưng, những đổi thay của địa hình đã khiến các ông, bà không thể nào tìm được hài cốt liệt sĩ. Họ quyết định lấy đất bên miệng hố bom mang về lập mộ gió cho đồng đội. Lễ truy điệu các liệt sĩ là cán bộ Đoàn Văn công Long An diễn ra vào cuối tháng 12/2015.
Cứ nghĩ như vậy là ông Nguyễn Dũng đã yên tâm nhưng không, vẫn sợ rồi sau này khi năm tháng qua đi, sẽ không ai còn nhớ nơi góc rừng kia có một phần xương máu của đồng đội ông gửi lại, ông tiếp tục liên lạc với các đồng đội cũ để có thể cùng nhau xin phép dựng một ngôi miếu nhỏ bên gốc chiu liu trong rừng.
Bằng tấm chân tình của những người từng sát cánh bên nhau trong chinh chiến, ngôi miếu được dựng lên và được cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Tân Nam trông nom, chăm sóc.
Năm 2017, ngôi miếu nhỏ được dựng lên giữa rừng, bên gốc chiu liu 7 thân. Năm 2021, với sự hỗ trợ của đồng đội và Bộ đội Biên phòng tỉnh Tây Ninh, miếu được trùng tu. Đó cũng là lúc ông Nguyễn Dũng bắt đầu một hành trình mới, hành trình tìm di ảnh liệt sĩ.
Ông liên hệ từng gia đình liệt sĩ, dù xa xôi, cách trở, để thông tin về ngôi miếu giữa rừng và xin gia đình di ảnh các liệt sĩ. Sau 2 năm, ông tìm được di ảnh của 6 trong số 7 liệt sĩ. Di ảnh được đặt trong ngôi miếu nhỏ với đầy đủ bàn hương án.
Miếu thờ các liệt sĩ được cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Tân Nam chăm sóc
Mỗi năm một lần, vào ngày đồng đội hy sinh, ông Nguyễn Dũng cùng những người đồng đội cũ lại tìm về ngôi miếu nhỏ để nhắc nhở nhau về tình đồng chí, về sự hy sinh và cũng thể hiện tấm lòng của người ở lại.
Có mặt trong ngày giỗ đồng đội ngày 19/5/2025, nguyên Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, nguyên cán bộ Đoàn Văn công Long An - soạn giả Nguyễn Minh Tuấn rưng rưng. Ông nói lời cảm ơn CCB Nguyễn Dũng cùng những đồng đội khác đã tìm kiếm và dựng lên ngôi miếu giữa rừng.
“Để có được ngôi miếu này, anh Nguyễn Dũng miệt mài tìm kiếm trong suốt gần 10 năm với sự giúp đỡ của đồng đội và Bộ đội Biên phòng tỉnh Tây Ninh. Giờ đây, các anh, chị đã hy sinh có thể yên lòng. Chúng tôi, những đồng đội cũ, còn khỏe mạnh thì sẽ còn lên thăm các anh, các chị!” - soạn giả Nguyễn Minh Tuấn nói./.
Quế Lâm
Nguồn: https://baolongan.vn/nguoi-con-sau-cuoc-chien-chinh--a196372.html
Bình luận (0)