Người Việt xê dịch và kinh tế Việt Nam

KHI DU LỊCH KHÔNG CÒN LÀ XA XỈ PHẨM

6 giờ sáng ở ga quốc nội Tân Sơn Nhất, bà Nguyễn Thị Huệ (63 tuổi, P.Bình Đông, TP.HCM) lỉnh kỉnh kéo chiếc va li màu be đã sờn góc. Lần đầu tiên trong đời, bà bay ra Đà Nẵng với con cháu. "Tôi từng nghĩ đi du lịch là chuyện của nhà giàu. Giờ có tuổi, tôi muốn thưởng cho mình một lần. Đi để sống vui khỏe, gần con cháu hơn", bà nói, vừa nắm chặt tay đứa cháu gái lớp 3 háo hức chờ chuyến bay.

Người Việt xê dịch và kinh tế Việt Nam - Ảnh 1.

Người Việt xê dịch và kinh tế Việt Nam - Ảnh 2.

Các điểm du lịch ở Phú Quốc (An Giang) tấp nập khách Việt. Ảnh: Lê Nam

Cũng thay đổi quan niệm như bà Huệ, anh Phạm Văn Lộc (37 tuổi, công nhân ở Bình Dương) vừa dành trọn kỳ nghỉ lễ 2.9 để đưa vợ con ra Phú Quốc. Với mức lương 12 triệu đồng/tháng, trước đây anh Lộc chưa từng nghĩ đến việc nghỉ dưỡng ở resort. "Sau dịch Covid-19, tôi nhận ra cuộc sống mong manh lắm, nên có điều kiện thì cứ trải nghiệm. Tôi chắt chiu cả năm, thay vì mua sắm điện thoại mới thì dành dụm tiền đưa gia đình đi biển, tụi nhỏ có tuổi thơ đáng nhớ hơn", anh nói.

Ở một lát cắt khác, giới trẻ lại xem du lịch là lối sống. Trần Mỹ Duyên (25 tuổi, nhân viên ngân hàng) mỗi năm đặt mục tiêu đi ít nhất 3 chuyến nước ngoài. "Đi du lịch để học hỏi và giải tỏa stress. Năm rồi tôi sang Nhật xem hoa anh đào, năm nay tôi đi Hàn Quốc và đang lên kế hoạch đến châu Âu. Tôi tiết kiệm bớt ăn uống, mua sắm để dành tiền đi", Duyên kể.

Đó chỉ là vài trường hợp trong số hàng triệu người Việt đã thay đổi quan điểm sống, coi du lịch là nhu cầu thiết yếu trong cuộc sống, thay vì một thú vui xa xỉ như trước đây.

Ông Lê Văn Phúc (55 tuổi, Đồng Nai), giám đốc một doanh nghiệp nhỏ, chọn trekking Nepal mừng sinh nhật "một nửa cuộc đời", thừa nhận đi rồi mới thấy học được nhiều điều và càng đi càng thấy trân trọng cuộc sống, trân trọng hiện tại. Ông Phúc kể, trên hành trình từ Kathmandu đến Pokhara, ông gặp không ít gia đình Việt đang dạy con cách đi bộ đường dài, dựng lều, tôn trọng thiên nhiên...

Những mảnh ghép đời thường tưởng chẳng liên quan gì đến nhau nhưng lại phản chiếu một vấn đề không hề nhỏ: Du lịch đã đi từ xa xỉ phẩm thành nhu cầu thiết yếu của nhiều người Việt. Đầu tư cho chuyến đi đang trở thành một lựa chọn tài chính có chủ đích, nhằm chăm lo tinh thần, sức khỏe và sự gắn kết gia đình.

Kích hoạt tiêu dùng, quảng bá hình ảnh đất nước ra thế giới

Nói đến du lịch, du khách quốc tế luôn là đối tượng được quan tâm nhiều nhất. Đa số các báo cáo đều nhấn mạnh đến số lượng du khách quốc tế thu hút được trong từng tháng, từng quý. Nhưng thực tế, khách nội chính là "hạ tầng vững chãi" cả về số lượng và chất lượng.

Số liệu của Cục Du lịch quốc gia VN cho thấy, trong 8 tháng năm 2025, khách quốc tế đến VN đạt gần 14 triệu lượt người, tăng gần 22% so cùng kỳ năm trước. Cũng trong thời gian này, đã có 106 triệu lượt khách nội địa đi du lịch trong nước. Đặc biệt chỉ trong 4 ngày nghỉ lễ Quốc khánh (từ 30.8 - 2.9), ước tính ngành du lịch cả nước đã phục vụ khoảng 5,5 triệu lượt khách, tăng 83,3% so với cùng kỳ năm 2024. Tại phiên họp Chính phủ thường kỳ diễn ra đầu tháng 9, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, du lịch tiếp tục được đánh giá là một trong 9 điểm sáng kinh tế - xã hội với mức tăng trưởng ấn tượng.

Lùi lại hơn 4 năm trước, thời kỳ đại dịch Covid-19 vừa mới được khống chế, trong khi du lịch quốc tế đóng băng thì chính dòng khách trong nước đã duy trì nhịp sống của ngành. Các chương trình kích cầu do Bộ VH-TT-DL, Cục Du lịch quốc gia VN phát động đã nhanh chóng hồi sinh thị trường. Chỉ trong năm 2022, lượng khách nội địa đã bứt phá lên 101,3 triệu lượt, vượt qua kỷ lục 85 triệu lượt của năm 2019 cho thấy sức mua nội địa là động lực không thể thay thế.

Nhiều chuyên gia du lịch ví don, nếu khách quốc tế mang lại "ánh đèn sân khấu" thì khách nội địa chính là "xương sống" thầm lặng của ngành. TS Phạm Hương Trang, giảng viên ngành quản trị du lịch và khách sạn, Trường đại học RMIT Việt Nam, cho rằng nhờ thị trường khổng lồ này, du lịch VN có nền tảng vững chắc, ít biến động hơn trước các cú sốc toàn cầu: "Con số 106 triệu lượt khách nội địa đi du lịch trong nước cho thấy sức mua trong nước đang phục hồi mạnh mẽ".

Không chỉ nội địa, người Việt đi du lịch nước ngoài cũng ngày càng nhiều, điểm đến ngày càng đa dạng khiến VN trở thành thị trường tiềm năng cho ngành du lịch các nước trong khu vực. Các điểm đến phổ biến nhất được người Việt ưa chuộng là Thái Lan, Singapore, Hàn Quốc, Nhật Bản…, những nơi gần gũi, chi phí hợp lý. Nhiều bạn trẻ gen Z chọn Bangkok hay Seoul; các gia đình trung lưu thì tranh thủ tour trọn gói sang Nhật Bản ngắm hoa anh đào; hay đến Singapore, Malaysia chơi công viên giải trí.

Đặc biệt, nhiều du khách Việt khi ra nước ngoài không chỉ đi để tận hưởng, mà còn trở thành "đại sứ" quảng bá hình ảnh đất nước. Trên các đỉnh núi cao ở Nepal, Himalaya hay những cung đường trekking Nam Mỹ, lá cờ đỏ sao vàng tung bay trong tay phượt thủ Việt luôn gây ấn tượng mạnh. Những bức ảnh check-in cùng quốc kỳ được chia sẻ rộng rãi, lan tỏa niềm tự hào dân tộc. Hình ảnh du học sinh Việt mặc áo dài giữa phố cổ Kyoto (Nhật Bản) hay quảng trường châu Âu trở thành "dấu hiệu nhận diện" độc đáo, khiến bạn bè quốc tế tò mò về VN. Và hình ảnh hàng ngàn cổ động viên trong sắc đỏ rực rỡ tại SEA Games, World Cup càng khắc họa tinh thần trẻ trung, sôi động của người Việt. Mỗi chuyến đi, mỗi bức ảnh, mỗi biểu tượng văn hóa mang theo đã góp phần làm nên "màu cờ sắc áo" đầy tự hào, đưa VN đến gần hơn với bạn bè thế giới. Đó là những giá trị cả vô hình và hữu hình không thể đong đếm được.

Dòng chảy tiêu dùng sau mỗi bước chân

Nhưng du lịch không đơn thuần chỉ là các bước chân xê dịch. Mỗi đồng chi tiêu cho một chuyến đi, từ vé xe, khách sạn, bữa ăn, sẽ kéo theo 2 - 3 đồng chi tiêu gián tiếp cho nông sản địa phương, hàng thủ công mỹ nghệ, dịch vụ vận tải, giải trí. Điều này biến du lịch trở thành "cú hích" cho cả một chuỗi cung ứng rộng lớn, tạo thêm việc làm, phân bổ lại nguồn lực, và thúc đẩy phát triển kinh tế vùng miền.

Người Việt xê dịch và kinh tế Việt Nam - Ảnh 3.

Người Việt xê dịch và kinh tế Việt Nam - Ảnh 4.

Quán bánh mì Phượng ở Hội An (Đà Nẵng) luôn kín khách chờ. Ảnh: Lê Nam

Với thị trường nội địa, mỗi chuyến đi của người Việt kéo theo cả một dòng chảy tiêu dùng liên ngành: Từ bữa ăn ở quán nhỏ, chiếc taxi đưa đón, những món quà lưu niệm thủ công mỹ nghệ, cho tới việc tiêu thụ nông sản địa phương.

Không chỉ vậy, du lịch còn thúc đẩy thương mại và truyền thông. Một điểm đến hấp dẫn thường được quảng bá mạnh mẽ qua báo chí, mạng xã hội, hay chính trải nghiệm của du khách, tạo hiệu ứng lan tỏa lớn hơn nhiều lần giá trị chi tiêu ban đầu. Các lễ hội, sự kiện du lịch còn trở thành chất xúc tác để quảng bá văn hóa, thu hút đầu tư và kích thích thương mại vùng miền.

Chính vì thế, khi người Việt đi du lịch nhiều hơn, không chỉ ngành du lịch được hưởng lợi mà cả nền kinh tế nội địa cũng được tiếp thêm động lực. Đây là lý do du lịch được ví như "cú hích tổng hợp" vừa tạo doanh thu trực tiếp, vừa lan tỏa sang nhiều lĩnh vực, góp phần ổn định và nâng cao chất lượng tăng trưởng.

Quan trọng hơn, người Việt đi du lịch nhiều hơn là minh chứng rõ ràng nhất cho sự phát triển của nền kinh tế trong nước. TS Trần Anh Tùng (Trường ĐH Kinh tế - Tài chính TP.HCM) nhấn mạnh: "Xu hướng chi tiêu cho du lịch phản ánh rõ mức sống của người dân. Trước kia, khi cuộc sống còn khó khăn, ngân sách chi tiêu cho mỗi gia đình ưu tiên chủ yếu cho các nhu cầu cơ bản, thiết yếu. Khi đời sống khấm khá hơn, giàu có hơn, người Việt coi du lịch là khoản chi thường xuyên. Đây chính là dấu hiệu của một tầng lớp trung lưu ngày càng lớn mạnh; cũng chính là minh chứng rõ ràng nhất cho sự tăng trưởng, phát triển của kinh tế VN".

Theo ông Tùng, chỉ trong 8 tháng đầu năm ngành du lịch VN mang về 707.000 tỉ đồng doanh thu. Đây là con số rất ấn tượng, bởi cả năm 2024, tổng thu từ khách du lịch của VN mới đạt khoảng 840.000 tỉ đồng. Đó là số tiền thu được từ hơn 17,5 triệu lượt khách quốc tế và 110 triệu lượt khách nội địa. Ngay cả năm hoàng kim của ngành du lịch trước đại dịch (2019), hết 12 tháng VN cũng chỉ "bỏ túi" được 755.000 tỉ đồng từ 18 triệu lượt khách quốc tế và 85 triệu lượt khách nội địa. "Những con số này khẳng định du lịch không chỉ là ngành dịch vụ đơn lẻ, mà còn là động lực quan trọng của tăng trưởng kinh tế nội địa", ông Tùng nhấn mạnh.

TS Phạm Hương Trang phân tích: Sự gia tăng của khách nội địa và người Việt đi nước ngoài phản ánh sự dịch chuyển trong tư duy tiêu dùng: Người Việt ngày nay đã coi trọng trải nghiệm tinh thần, văn hóa, thiên nhiên. Du lịch bền vững, du lịch thông minh và trải nghiệm bản địa được tìm kiếm nhiều hơn cũng cho thấy đây không chỉ là thói quen, mà còn là minh chứng đời sống ngày càng khấm khá, kinh tế đất nước phát triển.

Chi tiêu dành cho du lịch ngày càng lớn trong ngân sách của các hộ gia đình còn lan tỏa sang hàng loạt lĩnh vực khác. Ví dụ, một gia đình 4 người từ TP.HCM chọn đi nghỉ tại Đà Lạt dịp cuối tuần. Chỉ riêng tiền vé xe giường nằm khứ hồi đã mang lại doanh thu cho ngành vận tải. Khi đến nơi, họ lưu trú tại một homestay, thưởng thức bữa ăn sáng bằng đặc sản bánh căn, uống cà phê ở quán nhỏ trong hẻm. Buổi chiều, gia đình ghé thăm nông trại dâu tây, mua vài ký mang về, sau đó đi chợ đêm chọn thêm ít đồ lưu niệm thủ công.

"Nhìn bề ngoài, đó chỉ là một chuyến du lịch đơn giản. Nhưng nếu đi vào chi tiết, chuyến đi ấy đã kích hoạt hàng loạt mắt xích, từ vận tải hành khách, dịch vụ lưu trú, ẩm thực, nông sản, cho đến thủ công mỹ nghệ. Ngoài ra, việc chia sẻ hình ảnh, clip trải nghiệm trên mạng xã hội cũng vô tình trở thành kênh quảng bá miễn phí, thu hút thêm nhiều du khách khác đến Đà Lạt", bà Trang nói và nhấn mạnh cơ hội lớn nhất hiện nay nằm ở việc tận dụng động lực từ hơn 100 triệu khách nội địa đang tăng trưởng mạnh, song song với việc thu hút khách quốc tế bằng sản phẩm đặc sắc và công nghệ hiện đại.

Theo Thanhnien.vn

Nguồn:https://thanhnien.vn/nguoi-viet-xe-dich-va-kinh-te-viet-nam-185251009205445432.htm