Những 'lần đầu tiên' có trong Công ước Hà Nội

Ông John Brandolino, Giám đốc Ban Các vấn đề về điều ước quốc tế tại Văn phòng Liên hợp quốc về ma túy và tội phạm (UNODC). (Ảnh: Diệp Thảo)

Ông có thể cho biết ý nghĩa toàn cầu của Công ước Hà Nội là gì đối với nỗ lực xử lý và ngăn ngừa tội phạm mạng trên phạm vi quốc tế?

Đây là công ước toàn cầu đầu tiên được xây dựng nhằm giải quyết vấn đề tội phạm mạng.

Trước đây, chúng ta đã có một số hiệp ước nhưng đều ở phạm vi khu vực. Đây là công ước toàn cầu thực sự bởi có hơn 150 quốc gia cùng nhau đàm phán. Tất cả quốc gia thành viên LHQ đều có thể tham gia trở thành bên ký kết.

Công ước Hà Nội thực hiện được nhiều điểm mang tính đột phá. Điển hình là việc lần đầu tiên hình sự hóa một số hành vi phạm tội như tống tiền bằng hình ảnh nhạy cảm qua mạng, gian lận trực tuyến, hay rửa tiền liên quan đến tội phạm mạng. Đồng thời, đây là khuôn khổ pháp lý toàn cầu đầu tiên quy định về việc bảo tồn chứng cứ, truy xuất và chia sẻ chứng cứ giữa các chính phủ.

Thêm vào đó, Công ước Hà Nội bao gồm nhiều điểm mới khác. Chẳng hạn, đây là công ước toàn cầu đầu tiên đề cập việc nâng cao năng lực và phương hướng cần làm để giúp các chính phủ sẵn sàng triển khai công ước và hợp tác hiệu quả với nhau.

Với bản chất không có biên giới của tội phạm mạng, ông hãy chia sẻ đâu là những mô hình hợp tác quốc tế hoặc kinh nghiệm chiến lược đã được chứng minh là hiệu quả nhất trong công tác phòng, chống loại hình tội phạm này trên phạm vi toàn cầu?

Về nguyên tắc, LHQ không can thiệp vào việc mỗi quốc gia xây dựng hay thực thi pháp luật của mình. Tuy nhiên, chúng tôi có thể thu thập và chia sẻ những kinh nghiệm thực tiễn - những biện pháp đã mang lại hiệu quả trong việc đấu tranh với tội phạm mạng, cũng như chỉ ra những gì chưa phù hợp để các nước cùng rút kinh nghiệm.

Bên cạnh đó, chúng tôi hỗ trợ các chính phủ trong việc hoàn thiện hệ thống pháp luật và các cơ chế thực thi nhằm nâng cao hiệu quả xử lý tội phạm mạng.

Thực tế cho thấy, tội phạm mạng luôn thay đổi và ngày càng tinh vi, nên chúng ta phải liên tục học hỏi và cập nhật cách ứng phó. Chẳng hạn, trong lĩnh vực lừa đảo trực tuyến, chúng ta đang hiểu rõ hơn cách thức hoạt động của các tổ chức tội phạm, trong đó có tình trạng hình thành các “trung tâm lừa đảo”, nơi con người bị mua bán và cưỡng ép tham gia vào hoạt động tội phạm mạng.

Khi nắm rõ được các hình thức và thủ đoạn phạm tội này, các quốc gia sẽ có cơ sở để xây dựng những biện pháp phù hợp, hiệu quả hơn. Tuy nhiên, tội phạm mạng vẫn đang không ngừng biến đổi, vì vậy chúng ta cần luôn trong tâm thế chủ động, linh hoạt để kịp thời đối phó với những thách thức mới.

Thông điệp ông muốn đến cộng đồng quốc tế nhân dịp Lễ mở ký Công ước Hà Nội?

Đây là sự kiện vô cùng trọng đại. Lần đầu tiên chúng ta có một hiệp ước toàn cầu - văn kiện có thể thu hút sự tham gia của hầu hết quốc gia trên thế giới, cùng hợp tác để xử lý tội phạm mạng.

Dòng chảy thông tin có thể dịch chuyển tới bất kỳ đâu, tội phạm cũng có thể thực hiện hành vi ở bất cứ nơi nào trên thế giới, trong khi nạn nhân có thể ở một nơi hoàn toàn khác.

Chính vì tính chất xuyên biên giới đó, Lễ mở ký Công ước LHQ về chống tội phạm mạng là một cột mốc lịch sử, đánh dấu bước tiến quan trọng khi các chính phủ cùng nhau hợp tác, xây dựng cơ chế phối hợp hiệu quả hơn để ứng phó với tội phạm mạng.

Nguồn: https://baoquocte.vn/nhung-lan-dau-tien-co-trong-cong-uoc-ha-noi-332186.html