Phát huy hiệu quả chính sách 'thưởng vượt thu ngân sách'

Dự án xây dựng cầu Nguyễn Trãi - một trong những dự án được thành phố bổ sung nguồn đầu tư từ chính sách "thưởng vượt thu ngân sách"

"Đòn bẩy" đầu tư các dự án trọng điểm

Cuối tháng 12 năm 2024, thành phố Hải Phòng chính thức khởi công xây dựng cầu Nguyễn Trãi - một trong những công trình giao thông cấp đặc biệt có quy mô lớn nhất khu vực. Đây là dự án nhóm A, có tổng mức đầu tư hơn 6.200 tỷ đồng, gồm 4 làn xe cơ giới, thiết kế dây văng với chiều dài gần 1.500 m. Nhịp giữa cầu dài 300 m - rộng nhất trong số các cây cầu tại Hải Phòng, với hai trụ tháp cao 111 m mô phỏng hình ảnh cánh buồm vươn khơi, thể hiện khát vọng phát triển vươn ra biển lớn của thành phố. Dự án được bố trí từ ngân sách địa phương, trong đó có phần nguồn lực bổ sung từ chính sách “thưởng vượt thu ngân sách” theo Nghị quyết 35/2021/QH15. Hiện các nhà thầu đang đẩy nhanh tiến độ thi công, dự kiến đưa vào sử dụng năm 2027.

Một công trình khác cũng được bổ sung vốn từ chính sách này là cầu Bến Rừng - nối đôi bờ sông Đá Bạch giữa phường Thủy Nguyên (thành phố Hải Phòng) và xã Quảng Yên (tỉnh Quảng Ninh). Dự án hoàn thành vào tháng 7 năm 2024 với tổng vốn gần 2.000 tỷ đồng, dài hơn 1.865 m, gồm 4 làn xe cơ giới và 2 làn hỗn hợp. Cầu Bến Rừng không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho giao thông liên vùng giữa hai địa phương Hải Phòng - Quảng Ninh mà còn giúp hoàn thiện mạng lưới giao thông vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, mở rộng không gian phát triển mới, thúc đẩy du lịch và dịch vụ của hai địa phương.

Không chỉ tập trung cho các công trình hạ tầng lớn, chính sách “thưởng vượt thu” còn được thành phố sử dụng hiệu quả vào lĩnh vực an sinh. Năm 2022, Hải Phòng bổ sung 30 tỷ đồng ủy thác qua Ngân hàng Chính sách xã hội để cho vay tạo việc làm. Từ nguồn vốn này, hàng trăm lao động được hỗ trợ học nghề, duy trì và mở rộng sản xuất, kinh doanh, thực hiện tốt chính sách an sinh theo Nghị định của Chính phủ.

Tận dụng hiệu quả chính sách

Nghị quyết số 35/2021/QH15 của Quốc hội quy định một số cơ chế, chính sách đặc thù cho Hải Phòng, trong đó có cơ chế tài chính - ngân sách. Theo đó, thành phố được thưởng 70% số thu ngân sách vượt dự toán, nhất là từ hoạt động xuất nhập khẩu (không bao gồm thuế giá trị gia tăng). Đây là nguồn tài chính bổ sung quan trọng giúp thành phố có thêm điều kiện thực hiện các mục tiêu tại Nghị quyết số 45 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển Hải Phòng đến năm 2030, tầm nhìn đến 2045.

Ngay khi nghị quyết có hiệu lực, thành phố chỉ đạo quyết liệt các sở, ngành, địa phương tăng cường quản lý thu, chống thất thu và xử lý nợ đọng thuế. Đồng thời, hỗ trợ doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn, phát triển sản xuất, kinh doanh, từ đó gia tăng nguồn thu cho ngân sách. Từ kết quả đó, năm 2021 và 2022, Hải Phòng được Trung ương thưởng vượt thu ngân sách tổng cộng 2.711,6 tỷ đồng. Từ nguồn thưởng vượt thu này, thành phố bổ sung vốn cho hàng loạt dự án cấp bách, quan trọng cần đẩy nhanh tiến độ và bổ sung nguồn ủy thác qua Ngân hàng Chính sách xã hội. Cụ thể, năm 2021, thành phố bổ sung 1.742 tỷ đồng nguồn vôn đầu tư công, bổ sung 43 tỷ đồng nguồn vốn ủy thác qua Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội thành phố để cho vay giải quyết việc làm. Năm 2022, bổ sung 896,6 tỷ đồng nguồn vốn đầu tư công và bổ sung 30 tỷ đồng nguồn vốn ủy thác qua Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội thành phố để cho vay giải quyết việc làm.

Theo đồng chí Phạm Mạnh Cường, Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực 3, thu ngân sách từ xuất nhập khẩu tại Hải Phòng trong các năm qua liên tục vượt chỉ tiêu, đóng góp quan trọng vào nguồn thu ngân sách Trung ương và giúp thành phố đủ điều kiện nhận thưởng, từ đó đầu tư trở lại cho thành phố.

Tại Kỳ họp thường lệ giữa năm 2025 HĐND thành phố khóa 16, thành phố đặt mục tiêu thu ngân sách năm 2025 đạt hơn 165.000 tỷ đồng, vượt 11,9% so với dự toán Trung ương giao. Trong đó, thu nội địa khoảng 83.000 tỷ đồng; thu từ xuất nhập khẩu khoảng 75.000 tỷ đồng. Nếu đạt mục tiêu này, Hải Phòng sẽ có thêm hàng nghìn tỷ đồng từ chính sách thưởng vượt thu để tiếp tục đầu tư phát triển.

Trước đó, tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa 15 thông qua Nghị quyết 226/2025 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hải Phòng. Nghị quyết thay thế cho Nghị quyết 35/2021. Trong số 6 nhóm chính sách đặc thù được Quốc hội phê chuẩn, việc cho phép áp dụng các cơ chế, chính sách về tài chính ngân sách tại thành phố được xem là điểm nhấn mang tính đột phá, là đòn bẩy, khơi thông nguồn tăng trưởng của thành phố.

Theo đó, ngân sách Trung ương sẽ bổ sung có mục tiêu cho Hải Phòng 70% số tăng thu từ hoạt động xuất nhập khẩu (không bao gồm thuế giá trị gia tăng). Đây là khoản “thưởng vượt thu” có ý nghĩa lớn về tài chính, đồng thời khuyến khích thành phố tích cực tăng thu ngân sách, đóng góp nhiều hơn cho ngân sách Trung ương. Nguồn lực tài chính dồi dào này sẽ tạo điều kiện để Hải Phòng tiếp tục đầu tư mạnh vào hạ tầng kinh tế kỹ thuật, an sinh xã hội.

Theo Cục Thuế Hải Phòng, trong 7 tháng đầu năm 2025, tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn đạt 116.724 tỷ đồng, bằng 79,2% dự toán Trung ương giao và tăng 31,5% so với cùng kỳ năm 2024. Trong đó, thu nội địa 66.407 tỷ đồng, tăng 40% so với cùng kỳ; thu từ xuất nhập khẩu 48.745 tỷ đồng, tăng 27,1%. Với tốc độ tăng trưởng này, nhiều khả năng Hải Phòng tiếp tục đạt vượt thu trong năm 2025, qua đó tiếp tục được Trung ương bổ sung khoản “thưởng” theo quy định. Đây sẽ là nguồn lực lớn để Hải Phòng tiếp tục đầu tư giúp thành phố đẩy nhanh tiến độ các công trình hạ tầng, phát triển đô thị, an sinh và thúc đẩy tăng trưởng bền vững.

Trước đó, tại hội nghị sơ kết công tác thuế 6 tháng năm 2025 triển khai nhiệm vụ, giải pháp công tác thuế 6 tháng cuối năm 2025 tổ chức vào giữa tháng 7, đồng chí Trần Văn Quân, Phó chủ tịch UBND thành phố nhấn mạnh, kết quả thu ngân sách, nhất là vượt dự toán không chỉ là thành tích tài chính, còn thể hiện sức sống của nền kinh tế thành phố và công tác chỉ đạo, điều hành của các cấp, ngành, đơn vị, địa phương. Qua đó, tạo cơ sở để thành phố được nhận thưởng từ nguồn vượt thu, giúp thành phố có thêm nguồn lực đầu tư cho hạ tầng, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của thành phố và vùng đồng bằng sông Hồng.

HÀ VY

Nguồn: https://baohaiphong.vn/phat-huy-hieu-qua-chinh-sach-thuong-vuot-thu-ngan-sach-519543.html