Phát huy hiệu quả quản lý và tổ chức lễ hội ở Đồng Nai

Người dân xã Phú Riềng tham gia sinh hoạt văn hóa, thể thao trong các hoạt động lễ hội, thắt chặt tinh thần đoàn kết, lan tỏa niềm tự hào dân tộc. Ảnh: C.T.V

Công tác quản lý và tổ chức lễ hội trên địa bàn tỉnh thời gian qua đã có nhiều chuyển biến tích cực, góp phần gìn giữ giá trị di sản văn hóa, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng của các tầng lớp nhân dân, gắn kết cộng đồng.

Gìn giữ bản sắc văn hóa địa phương

Phường Bình Long là một trong những địa phương có nhiều di tích, bao gồm 1 di tích lịch sử cấp quốc gia, 3 di tích lịch sử cấp tỉnh và 2 di tích trong danh mục kiểm kê. Trong đó có 2 di tích cấp tỉnh là cơ sở tôn giáo, tín ngưỡng. Các di tích là cơ sở tôn giáo, tín ngưỡng thực hiện tốt các quy định của Luật Tín ngưỡng, tôn giáo, đảm bảo tính trang nghiêm, văn minh trong tổ chức lễ hội.

Theo Phó Chủ tịch UBND phường Bình Long Trần Văn Tuấn, trên địa bàn phường hiện có Lễ hội Cầu bông của người Kinh tại Di tích Đình thần Tân Lập Phú đã được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Để phát huy giá trị lễ hội truyền thống, năm 2023, thị xã Bình Long (cũ) đã tổ chức Lễ hội Cầu bông gắn với kỷ niệm 100 năm thành lập đình thần Tân Lập Phú (1923-2023), tạo thành điểm nhấn đặc sắc, thu hút đông đảo người dân và du khách tham gia.

Đồng Nai hiện có 120 di tích được xếp hạng (6 di tích quốc gia đặc biệt, 42 di tích cấp quốc gia, 72 di tích cấp tỉnh). Trong đó có 34 cơ sở tín ngưỡng được Nhà nước xếp hạng; 363 cơ sở tín ngưỡng được lập danh mục kiểm kê. Nhiều lễ hội truyền thống tại các di tích, cơ sở tín ngưỡng được tổ chức đúng quy định, đảm bảo tính trang trọng, vui tươi, lành mạnh và tiết kiệm.

Bên cạnh Lễ hội Cầu bông của người Kinh, các địa phương trên địa bàn phường Bình Long còn chú trọng bảo tồn một số lễ hội, các làn điệu, trò chơi dân gian, các môn thể thao truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số. Đồng thời địa phương cũng tổ chức phục dựng, trình diễn các điệu múa, cồng chiêng, đờn ca tài tử… trong các dịp lễ, Tết của dân tộc, tạo nên phong trào sinh hoạt văn hóa văn nghệ phong phú, lan tỏa tinh thần đoàn kết trong nhân dân, khơi dậy lòng tự hào quê hương Bình Long nói riêng, Đồng Nai nói chung.

Tại phường Bình Lộc, hằng năm, UBND phường phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể, Ban Quý tế đền thờ Trần Hưng Đạo (khu phố Xuân Thiện) duy trì tổ chức Lễ giỗ Đức Thánh Trần vào ngày 20-8 âm lịch. Bên cạnh đó, địa phương phối hợp với Ban Trị sự đình thần Bình Lộc (khu phố 2) và đình làng khu phố Núi Tung tổ chức Lễ hội Kỳ yên vào rằm tháng Chạp (ngày 15-12 âm lịch). Các lễ hội truyền thống tại phường Bình Lộc được nhân dân chung tay đóng góp, duy trì hoạt động thường niên. Trong lễ hội không xảy ra các hoạt động mê tín dị đoan hay mang tính chất thương mại.

Theo Phó Chủ tịch UBND xã Xuân Phú Nguyễn Trọng Quang, thời gian qua, địa phương duy trì tổ chức tốt nhiều lễ hội truyền thống như: Lễ hội Sayangva của đồng bào Chơro ấp Bình Hòa; lễ hội tín ngưỡng định kỳ tại Quan Âm miếu của đồng bào người Hoa, Tày; Tết Trung thu; Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc… Các lễ hội được tổ chức trang trọng, an toàn, tiết kiệm, tạo không khí vui tươi, phấn khởi trong nhân dân, góp phần giáo dục truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”, tinh thần đoàn kết và lòng tự hào dân tộc.

Xác định phát triển văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, vừa là mục tiêu vừa là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương, giai đoạn 2026-2030, xã Xuân Phú tiếp tục duy trì các phong tục, lễ hội truyền thống, làn điệu dân ca hát then, hát sli, cồng chiêng của địa phương; đồng thời lồng ghép yếu tố văn hóa dân tộc trong các hoạt động cộng đồng. Qua đó, hình thành nếp sống văn minh, xây dựng con người Xuân Phú văn minh, nhân ái, nghĩa tình.

Đưa hoạt động tổ chức lễ hội vào nền nếp

Giám đốc Bảo tàng Đồng Nai Nguyễn Ngọc Yến cho biết: Đồng Nai có nhiều lễ hội được ghi danh vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia như: Lễ hội Cầu bông của người Kinh; Lễ hội Sayangva của dân tộc Chơro; Lễ hội Dua Tpeng (Phá bàu) của người Khmer ở xã Lộc Hưng, Lễ hội Miếu Bà Rá ở phường Phước Long; Lễ hội Chùa Ông; Lễ giỗ Lễ thành hầu Nguyễn Hữu Cảnh (phường Trấn Biên). Năm 2025, Đồng Nai xây dựng hồ sơ đề nghị công nhận Lễ hội Lồng tồng (Xuống đồng) của người Tày vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

“Bên cạnh đó, Bảo tàng Đồng Nai còn phối hợp với các đơn vị liên quan xuất bản nhiều ấn phẩm có giá trị, các bộ phim tư liệu giới thiệu về di tích, lễ hội, làng nghề truyền thống của các dân tộc sinh sống trên địa bàn tỉnh. Qua đó giới thiệu, quảng bá về di sản văn hóa của địa phương đến với bạn bè trong và ngoài nước” - bà Yến chia sẻ.

Từ đầu năm 2025 đến nay, ngành văn hóa thường xuyên phối hợp với các đơn vị, địa phương đẩy mạnh công tác kiểm tra các hoạt động lễ hội, công tác bảo quản di tích, tình hình an ninh trật tự, vệ sinh môi trường tại một số cơ sở tín ngưỡng, tôn giáo đã được xếp hạng như: chùa Đại Giác, chùa Ông (Thất Phủ cổ miếu), chùa Long Thiền, chùa Bửu Phong, đình Phú Mỹ, đình Phước Thiền… Tại các di tích, cơ sở tín ngưỡng, tôn giáo đã chấp hành đúng quy định của pháp luật, qua kiểm tra không phát hiện vi phạm.

Về mặt quản lý nhà nước, theo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, thời gian tới, ngành sẽ tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền nhằm nâng cao ý thức của người dân và du khách trong việc giữ gìn vệ sinh môi trường, thực hiện nếp sống văn minh tại các lễ hội. Cùng với đó, tăng cường thanh tra, kiểm tra và giám sát trước, trong và sau thời gian diễn ra lễ hội; huy động mạnh mẽ nguồn lực xã hội hóa… Những giải pháp này không chỉ góp phần đảm bảo tính văn minh, an toàn mà còn tạo sức lan tỏa trong cộng đồng, thúc đẩy phát triển du lịch và đưa Đồng Nai trở thành điểm đến văn hóa đặc sắc của khu vực Đông Nam Bộ.

My Ny

Nguồn: https://baodongnai.com.vn/van-hoa/202511/phat-huy-hieu-qua-quan-ly-va-to-chuc-le-hoi-o-dong-nai-1a1033d/