Phát triển đô thị bền vững, thích ứng biến đổi khí hậu

Tại tọa đàm, các diễn giả đã cung cấp khái quát về tình trạng ngập nước tại TPHCM. Theo đó, với vị trí nằm ở hạ lưu sông Đồng Nai - Sài Gòn, TPHCM chịu ảnh hưởng từ nhiều nguồn gây ngập. Thứ nhất là mưa lớn, số trận mưa gây ngập diện rộng (lượng mưa trên 60mm) đã tăng nhanh, đạt 3,6 trận/năm so với 1,5 trận trong giai đoạn trước năm 2009. Lượng mưa cũng ghi nhận tốc độ tăng đáng kể là 22mm/năm.

Thứ hai là triều cường và mực nước biển dâng do biến đổi khí hậu. Mực nước trên sông rạch đang tăng nhanh với tốc độ 1,5cm/năm. Tần suất triều cường vượt mức báo động đã gia tăng tại khu vực TPHCM, nhiều đợt tiệm cận hoặc vượt mực nước lịch sử, đặc biệt tại trạm Phú An (sông Sài Gòn).

Và cuối cùng là nguy cơ ngập do lũ sông. Tại khu vực ven sông Sài Gòn sẽ xảy ra ngập khi lưu lượng xả hồ thượng nguồn (Dầu Tiếng, Trị An) vượt 200m³/giây vào ngày triều cường.

Trong khi đó, hạ tầng chống ngập hiện trạng mới chỉ tập trung phát triển cho khu vực các phường trung tâm với hệ thống đê bờ tả và hữu sông Sài Gòn và các cống ngăn triều theo Quyết định 1547/QĐ-TTg năm 2008 (gọi tắt là Quy hoạch 1547). Hệ thống thoát nước theo Quyết định số 752/QĐ-TTg năm 2001 (Quy hoạch 752) đã không còn phù hợp do các yếu tố thiết kế với mực nước và lượng mưa thấp, chưa tính đến tác động của biến đổi khí hậu, nước biển dâng.

Để giải quyết tình trạng ngập nước, chính quyền TPHCM đã và đang triển khai một chiến lược toàn diện, bao gồm cả giải pháp công trình và phi công trình. Dựa trên đặc điểm hạ tầng hiện trạng, phân vùng nguy cơ ngập, chiến lược chống ngập 4 vùng 3 lớp, đã được xây dựng.

Theo ThS Phạm Hoài Trung, Phó Trưởng phòng Phòng Quy hoạch hạ tầng kỹ thuật (Sở QH-KT TPHCM), lớp bảo vệ tập trung vào việc hoàn thiện hệ thống đường bờ bao ngăn triều và lũ theo Quy hoạch 1547 để bảo vệ các khu vực đất thấp khỏi triều cường và mực nước cao. Cao độ chống ngập được quy hoạch từ 2,5-3,2m. Đối với các khu vực ngoài đê, phát triển các khu đô thị sinh thái có khả năng thích ứng tốt với ngập lụt.

Với lớp thích ứng, sẽ gồm các giải pháp dựa vào thiên nhiên và hạ tầng xanh (BGI) cùng với việc áp dụng các khái niệm “thành phố bọt biển” (Sponge City) được diễn giả người Đức Frank Pogade, Giám đốc Công ty Water Solutions South-East Asia Co.ltd giới thiệu. Các giải pháp này gồm hồ điều tiết, các công viên ven sông kết hợp khả năng trữ ngập, vườn mưa, vỉa hè thấm nước, hồ chứa ngầm…

Và cuối cùng, tập trung vào các giải pháp giảm thiểu thiệt hại do các sự kiện ngập cực đoan, vượt tiêu chuẩn thiết kế như triển khai hệ thống cảnh báo nguy cơ ngập theo thời gian thực. Ngoài ra, các giải pháp liên quan tới vấn đề thoát nước, ứng dụng công nghệ, liên kết vùng, bổ sung chính sách thu hút đầu tư... cũng được đề cập.

Phát biểu tại tọa đàm, Tổng Lãnh sự Đức tại TPHCM - bà Andrea Maria Suhl nhấn mạnh, TPHCM giống như nhiều trung tâm đô thị đang phát triển nhanh chóng, phải đối mặt với những thách thức ngày càng gia tăng trước các hiện tượng thời tiết cực đoan và mực nước biển dâng. Quản lý nước hiệu quả không đơn thuần là một vấn đề môi trường. Đó là nền tảng cho sự ổn định kinh tế, sức khỏe cộng đồng và chất lượng cuộc sống chung của thành phố.

ĐỖ VĂN

Nguồn: https://www.sggp.org.vn/phat-trien-do-thi-ben-vung-thich-ung-bien-doi-khi-hau-post828010.html