Trzy „bomby z opóźnionym zapłonem” zagrażające światowej gospodarce.

Oczekuje się, że obawy te przyćmią doroczne spotkania Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW) i Banku Światowego (BŚ), które odbędą się w tym tygodniu w Waszyngtonie.

Klienci robią zakupy w supermarkecie w Berlinie w Niemczech. Zdjęcie: THX/VNA

Światowa gospodarka jak dotąd wytrzymała największą rundę ceł USA od lat 30. XX wieku, gdyż amerykańscy konsumenci nadal wydają pieniądze, firmy muszą stawiać czoła wyższym kosztom, a rosnąca fala inwestycji w sztuczną inteligencję wciąż się rozprzestrzenia.

Jednakże, jak podaje agencja Bloomberg, ostatnie groźby prezydenta Donalda Trumpa dotyczące nałożenia ogromnych ceł na towary chińskie wywołały obawy o nowy wstrząs dla światowej gospodarki, potęgując ostrzeżenia przed rosnącym długiem publicznym i bańką spekulacyjną na rynku technologicznym.

Oczekuje się, że obawy te przyćmią doroczne spotkania Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW) i Banku Światowego (BŚ), które odbędą się w tym tygodniu w Waszyngtonie. Wezmą w nich udział ministrowie finansów i prezesi banków centralnych. W programie spotkania znajdą się również: pakiet ratunkowy USA o wartości 20 miliardów dolarów, mający na celu wsparcie argentyńskiego peso, oraz propozycja wykorzystania zamrożonych aktywów rosyjskich do pomocy Ukrainie.

Decydenci polityczni spotykają się w obliczu rosnących napięć handlowych między dwiema największymi gospodarkami świata, a także powszechnej niestabilności politycznej rozciągającej się od Francji po Japonię.

Na ostatnim spotkaniu w kwietniu globalne perspektywy gospodarcze oceniano jako znacznie gorsze. Wówczas ogłoszenie Trumpa o „symetrycznych” taryfach wywołało wstrząs na rynkach finansowych, wzbudzając obawy o potencjalną globalną recesję – z odwetowymi środkami handlowymi, rosnącą inflacją i spadkiem inwestycji.

Jednak ostatnie sześć miesięcy przyniosło wiele pozytywnych sygnałów, szczególnie w największej gospodarce świata. W drugim kwartale PKB USA wzrósł w najszybszym tempie od prawie dwóch lat. Nawet po ogłoszeniu nowych ceł 9 października, które wstrząsnęło rynkiem, indeks S&P 500 nadal wzrósł o 32% od kwietniowego minimum.

Jak dotąd amerykańskim przedsiębiorstwom udało się przetrwać zakłócenia wywołane taryfami, zwiększając zapasy w krótkim okresie i godząc się na niższe marże zysku zamiast przerzucać koszty na konsumentów.

„To ożywienie jest bardzo zachęcające, ale nie sądzę, żeby było trwałe. Wkrótce zobaczymy spowolnienie w światowej gospodarce” – powiedziała Karen Dynan, profesor ekonomii na Uniwersytecie Harvarda i członkini Instytutu Petersona ds. Ekonomii Międzynarodowej.

10 października prezydent Trump ogłosił, że nałoży na Chiny dodatkowe cło w wysokości 100% obowiązujące od 1 listopada, pozostawiając jednak otwartą możliwość wycofania cła, jeśli Pekin wycofa się ze swoich gróźb dotyczących ograniczenia eksportu pierwiastków ziem rzadkich.

Gwałtownie rosnący globalny dług jest również ważnym tematem dyskusji w Waszyngtonie. Według Instytutu Finansów Międzynarodowych (IIF), globalny dług wzrósł o ponad 21 bilionów dolarów w pierwszej połowie tego roku, osiągając prawie 33 biliony dolarów – rekordowy poziom porównywalny z okresem pandemii.

Szczególną uwagę poświęcono również działaniom administracji Trumpa mającym na celu wsparcie gospodarki Argentyny przed wyborami uzupełniającymi, które odbędą się pod koniec tego miesiąca. MFW zgodził się w kwietniu pożyczyć Argentynie więcej pieniędzy po długiej debacie wewnętrznej. Dyrektor zarządzająca MFW Kristalina Georgieva była bezpośrednio zaangażowana w ostatnie negocjacje z przedstawicielami USA i Argentyny.

Wzrost zatrudnienia w USA słabnie, ponieważ firmy zwalniają; sektor produkcyjny redukował zatrudnienie przez cztery kolejne miesiące. W Chinach wrześniowy wskaźnik aktywności w fabrykach przedłużył serię spadków do szóstego miesiąca – najgorszego okresu od 2019 roku. Gospodarka niemiecka również skurczyła się w drugim kwartale bardziej niż oczekiwano, podczas gdy producenci samochodów uzależnieni od eksportu nadal borykają się z problemami.

„Przeszkody dla światowej gospodarki rosną. Choć można rozsądnie założyć, że cła USA nie wpłyną znacząco na globalny wolumen eksportu, odwet handlowy wydaje się niemal nieunikniony” – powiedział Frederic Neumann, główny ekonomista ds. Azji w HSBC Holdings.

Jednym z najważniejszych pytań jest teraz to, czy rosnące ceny zaczną wpływać na konsumentów, prowadząc do efektu domina w skali globalnej.

„Cła wywierają coraz większą presję na gospodarkę, potencjalnie osłabiając popyt konsumpcyjny i import w USA” – napisali eksperci Sheets w niedawnym raporcie, prognozując, że globalny wzrost gospodarczy spadnie poniżej 2% w drugiej połowie roku, a następnie wzrośnie do 2,5% w przyszłym roku.

Innym krótkoterminowym zagrożeniem jest ryzyko odwrócenia się bańki spekulacyjnej.

„Obecny scenariusz przypomina boom internetowy sprzed 25 lat. Jeśli nastąpi gwałtowna korekta, zaostrzenie warunków finansowych może zahamować globalny wzrost gospodarczy, ujawnić słabości i poważnie wpłynąć na kraje rozwijające się” – ostrzegła Kristalina Georgieva 8 października, nawiązując do pęknięcia bańki internetowej w 2000 roku.

Według modelu Oxford Economics, recesja technologiczna skoncentrowana w USA może pociągnąć największą gospodarkę świata bliżej recesji, a jednocześnie zmniejszyć globalny wzrost gospodarczy do 2% do 2026 r. zamiast 2,5% zakładanych wcześniej – z jeszcze bardziej ponurymi perspektywami.

Source: https://baotintuc.vn/kinh-te/ba-qua-bom-hen-gio-de-doa-kinh-te-toan-cau-20251013113136181.htm