Quảng Trị trước ngưỡng cửa trở thành trung tâm logistics của miền Trung

Hiện nay, Quảng Trị đang dần khẳng định vị thế là “điểm nút chiến lược” trong chuỗi cung ứng và dịch vụ logistics. Với lợi thế địa lý đặc biệt, hệ thống hạ tầng ngày càng hoàn thiện, cùng chính sách cởi mở trong thu hút đầu tư, Quảng Trị mới nổi lên như một địa phương có tiềm năng lớn để phát triển logistics, kết nối hiệu quả giữa các vùng kinh tế trong nước và quốc tế.

Tiềm năng và lợi thế

Quảng Trị được xem là một trong những địa phương sở hữu vị trí địa kinh tế đặc biệt quan trọng của cả nước. Nằm trên trục Bắc - Nam, có tuyến Quốc lộ 1A, đường sắt, đường Hồ Chí Minh và cao tốc Bắc - Nam đi qua, tỉnh là điểm hội tụ của các tuyến vận tải chiến lược. Quan trọng hơn, Quảng Trị là cửa ngõ phía Đông của Hành lang Kinh tế Đông - Tây (EWEC), nối liền Myanmar, Thái Lan, Lào với Biển Đông thông qua hai cửa khẩu quốc tế Lao Bảo và La Lay.

Chính lợi thế này giúp Quảng Trị trở thành “nút giao thương” của khu vực tiểu vùng sông Mê Kông mở rộng, đồng thời đóng vai trò trung tâm trong kết nối hàng hóa từ Lào, Đông Bắc Thái Lan ra biển qua Việt Nam. Quảng Trị có cơ hội trở thành cửa ngõ logistics quốc tế quan trọng nhất miền Trung Việt Nam, nếu khai thác đồng bộ các yếu tố về hạ tầng, chính sách và nguồn lực.

Bên cạnh lợi thế cửa khẩu, Quảng Trị sở hữu đường bờ biển dài, có điều kiện thuận lợi để phát triển cảng biển và trung tâm hậu cần logistics ven biển. Hiện nay, Cảng Cửa Việt, Cảng Hòn La đang hoạt động hiệu quả, đảm nhiệm vận chuyển hàng hóa nội vùng; đồng thời, dự án Cảng nước sâu Mỹ Thủy với tổng vốn đầu tư hàng chục nghìn tỷ đồng đang được đẩy mạnh triển khai. Khi hoàn thiện, cảng này sẽ có khả năng tiếp nhận tàu 100.000 DWT, đóng vai trò trung tâm trung chuyển hàng hóa quốc tế của khu vực miền Trung.

Phối cảnh cảng nước sâu Mỹ Thuỷ, Quảng Trị

Hệ thống giao thông kết nối giữa cảng biển và cửa khẩu cũng đang được hoàn thiện. Tuyến Quốc lộ 9 (kết nối Lao Bảo - Đông Hà - Cửa Việt), tuyến Quốc lộ 15D (La Lay - Mỹ Thủy), tuyến Quốc lộ 12A (kết nối Cha Lo - Hòn La) và cao tốc Bắc - Nam tạo thành mạng lưới giao thông liên hoàn, giúp hàng hóa có thể luân chuyển nhanh chóng từ cửa khẩu sang cảng biển, giảm chi phí vận tải và thời gian thông quan.

Cùng với đó, tỉnh đã và đang đầu tư các trung tâm logistics và khu hậu cần quy mô lớn. Dự án Trung tâm dịch vụ hậu cần và logistics tại Khu Kinh tế Đông Nam Quảng Trị có vốn đầu tư hơn 2.000 tỷ đồng, diện tích gần 71 ha, là bước đi quan trọng nhằm hình thành chuỗi dịch vụ logistics khép kín phục vụ cả khu vực Bắc Trung Bộ.

Hiện nay các cơ chế khuyến khích đầu tư ở Quảng Trị được xây dựng theo hướng thông thoáng, minh bạch; tỉnh đặc biệt ưu tiên các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực vận tải đa phương thức, logistics xanh, dịch vụ kho bãi và quản lý chuỗi cung ứng. Ngoài ra, Quảng Trị đang phối hợp với các đối tác trong và ngoài nước nghiên cứu khả năng xây dựng khu thương mại tự do (Free Trade Zone – FTZ) nhằm khai thác triệt để lợi thế “cửa ngõ biển Đông” của hành lang kinh tế xuyên Á.

Hiện thực hoá tầm nhìn

Quảng Trị xác định phát triển logistics là một trong bốn trụ cột kinh tế. Định hướng này phù hợp với xu thế chuyển dịch chuỗi cung ứng toàn cầu, trong đó miền Trung đang nổi lên như một khu vực tiềm năng thay thế các trung tâm logistics quá tải tại Hải Phòng, TP. Hồ Chí Minh hay Đà Nẵng.

Để khai thác tối đa lợi thế này, Quảng Trị cần tiếp tục đầu tư đồng bộ hạ tầng giao thông, hoàn thiện hệ thống cảng biển, cảng cạn, kho bãi; đẩy mạnh đào tạo nhân lực chuyên ngành logistics, và ứng dụng công nghệ quản lý chuỗi cung ứng hiện đại. Việc phát triển logistics theo hướng “xanh” - giảm phát thải carbon, tăng vận tải đường sắt và đường thủy - cũng là hướng đi phù hợp với chiến lược tăng trưởng bền vững của tỉnh trong giai đoạn tới.

Xác định rõ tiềm năng và lợi thế chiến lược, tỉnh Quảng Trị đang đứng trước cơ hội lớn để bứt phá, phát triển mạnh ngành logistics - lĩnh vực được xem là “huyết mạch” của nền kinh tế hiện đại. Tuy nhiên, để biến tiềm năng thành hiện thực, cần có những giải pháp đồng bộ, bền vững, vừa mang tầm nhìn dài hạn vừa phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương.

Hạ tầng là yếu tố tiên quyết của mọi hoạt động logistics. Quảng Trị cần tiếp tục đầu tư mạnh vào hệ thống giao thông kết nối, đặc biệt là tuyến Quốc lộ 15D nối cửa khẩu quốc tế La Lay với Cảng nước sâu Mỹ Thủy - tuyến hành lang vận tải xuyên biên giới quan trọng nhất của tỉnh. Khi tuyến đường này hoàn thành, hàng hóa từ Lào, Thái Lan có thể vận chuyển thẳng ra biển Đông mà không phải qua trung gian, rút ngắn thời gian và chi phí logistics.

Cùng với đó, dự án Cảng Mỹ Thủy cần được đẩy nhanh tiến độ để sớm trở thành trung tâm trung chuyển hàng hóa quốc tế. Đây là cảng nước sâu quy mô lớn, có khả năng tiếp nhận tàu trọng tải đến 100.000 tấn, phục vụ trực tiếp xuất nhập khẩu hàng hóa cho khu vực Bắc Trung Bộ và các nước tiểu vùng Mê Kông. Việc kết nối đồng bộ giữa Cảng Mỹ Thủy, Cảng Cửa Việt, Cảng Hòn La, các khu công nghiệp và khu kinh tế của tỉnh sẽ hình thành mạng lưới vận tải đa phương thức - tạo trục logistics ven biển hiện đại, hiệu quả.

Một trong những hướng đi quan trọng là hình thành Trung tâm dịch vụ hậu cần và logistics Khu Kinh tế Đông Nam Quảng Trị với quy mô hơn 70 ha, tổng vốn đầu tư hơn 2.000 tỷ đồng. Đây sẽ là “hạt nhân” của chuỗi logistics miền Trung, đảm nhận vai trò tập kết, lưu kho, phân phối hàng hóa cho khu vực và quốc tế. Tỉnh cũng cần sớm quy hoạch các khu kho bãi, bến xe container, cảng cạn tại các vị trí chiến lược như Cha Lo, Lao Bảo, La Lay, Cửa Việt, Hòn La và Mỹ Thủy.

Song song với đầu tư hạ tầng, Quảng Trị cần cải cách thủ tục hành chính, đơn giản hóa quy trình thông quan hàng hóa tại các cửa khẩu quốc tế, triển khai hiệu quả cơ chế “một cửa liên thông” giữa hải quan, công thương, giao thông và biên phòng.

Tỉnh cũng nên ban hành chính sách ưu đãi riêng cho lĩnh vực logistics về thuế, đất đai, hạ tầng, hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa. Bên cạnh đó, cần chú trọng đào tạo nguồn nhân lực logistics chất lượng cao, hợp tác với các trường đại học, doanh nghiệp lớn trong và ngoài nước để hình thành đội ngũ chuyên gia, kỹ thuật viên am hiểu chuỗi cung ứng, quản lý kho, vận tải và chuyển đổi số.

Trong bối cảnh kinh tế số, việc ứng dụng công nghệ là điều kiện để nâng cao năng lực cạnh tranh. Quảng Trị cần triển khai hệ thống quản lý vận tải (TMS), quản lý kho (WMS), theo dõi hàng hóa qua mã QR và GPS, đồng thời xây dựng cơ sở dữ liệu logistics toàn tỉnh kết nối với các tỉnh trong hành lang kinh tế Đông – Tây. Bên cạnh đó, hướng tới logistics xanh là xu thế tất yếu. Tỉnh nên khuyến khích phát triển vận tải đa phương thức thân thiện môi trường như đường sắt, đường thủy nội địa; tăng cường sử dụng năng lượng sạch, giảm phát thải carbon trong chuỗi vận tải - lưu kho.

Quảng Trị cần phát huy vai trò “cầu nối” giữa Việt Nam và các nước Lào, Thái Lan, Myanmar trong khuôn khổ Hành lang kinh tế Đông - Tây mở rộng, đồng thời liên kết với các tỉnh miền Trung như Đà Nẵng, Thành phố Huế, Hà Tĩnh, Nghệ An để hình thành chuỗi logistics vùng miền Trung thống nhất, tránh đầu tư manh mún, cục bộ. Thông qua các chương trình hợp tác quốc tế, xúc tiến đầu tư và các diễn đàn logistics ASEAN, Quảng Trị có thể quảng bá hình ảnh địa phương năng động, an toàn, sẵn sàng trở thành điểm trung chuyển chiến lược của khu vực.

Nguồn: https://thoidai.com.vn/quang-tri-truoc-nguong-cua-tro-thanh-trung-tam-logistics-cua-mien-trung-217041.html