Quy hoạch vùng nguyên liệu để giữ mái nhà rông Tây Nguyên

Kon Tum là một trong 5 tỉnh Tây Nguyên có số lượng lớn nhà rông quy mô, còn giữ gìn được nét văn hoá đặc sắc, góp phần thu hút khách du lịch. Một số địa phương hiện nay đang quy hoạch vùng trồng nguyên liệu mây, tre, nứa... để phục vụ việc duy tu, sửa chữa mái nhà rông đúng nguyên bản truyền thống từ ngàn đời xa xưa.

Nhà rông với mái tranh ở huyện Tu Mơ Rông. Ảnh Thanh Tuấn

Ngày 3.7, theo Sở Văn hoá Thể thao và Du lịch tỉnh Kon Tum, hiện trên địa bàn có 434 nhà rông, trong đó có 182 nhà rông làm bằng vật liệu truyền thống, 252 nhà rông làm bằng vật liệu bán truyền thống, vật liệu hiện đại. Chính quyền hỗ trợ xây mới 2 nhà rông, sửa chữa 14 nhà rông của đồng bào dân tộc thiểu số.

Nhà rông của đồng bào Tây Nguyên từ xa xưa gắn liền với các giá trị văn hóa phi vật thể như lễ hội, nghề truyền thống, tín ngưỡng dân gian, cồng chiêng, múa xoang...

Trải qua thời gian, nhiều nhà rông bị hư hại, xuống cấp, một số thôn làng sửa chữa lại nhà rông không đúng cách, sai với thiết kế khiến hình ảnh nhà rông trở nên xa lạ, kệch cỡm.

Nhà rông ở Măng Đen trở thành điểm du lịch yêu thích của giới trẻ. Ảnh Thanh Tuấn

Mới đây, huyện miền núi Đăk Glei đã quy hoạch lại vùng trồng các nguyên liệu như cỏ tranh, tre, nứa, mây… Vùng nguyên liệu vừa giúp người dân bản địa nâng cao đời sống vật chất vừa có vật liệu để phục vụ cho xây mới, sửa chữa lại các ngôi nhà rông bề thế của thôn làng.

Anh Nay Luôn, người dân xã Đăk Pek, huyện Đăk Glei cho biết: “Nhà rông là nơi diễn ra hội họp, các buổi tuyên truyền pháp luật, sinh hoạt hoạt văn hoá cộng đồng của người dân. Mỗi lần thấy mái nhà rông, con em trong làng đều yên tâm sản xuất, gắn bó với quê hương bản quán”.

Một buổi sinh hoạt tuyên truyền pháp luật dưới mái nhà rông. Ảnh Thanh Tuấn

Tại Kon Tum, nhiều địa phương triển khai thực hiện việc bảo tồn, phục hồi nhà rông truyền thống đạt hiệu quả cao, một số huyện đạt tỷ lệ 100% thôn làng đồng bào dân tộc thiểu số có nhà rông như: huyện Sa Thầy, Tu Mơ Rông và Kon Rẫy.

Trong đó, huyện Kon Rẫy đạt tỷ lệ 100% nhà rông làm hoàn toàn bằng nguyên vật liệu truyền thống.

Dưới mái nhà rông, các giá trị văn hóa như lễ hội, nghề truyền thống, tín ngưỡng dân gian, các sự kiện trọng đại như mừng lúa mới, cúng giọt nước, cầu mưa... được diễn ra trong không khí linh thiêng, thể hiện tinh thần lao động cần cù, truyền thống giữ làng, giữ nước của người bản địa.

laodong.vn