Tầm soát sớm bệnh lý võng mạc ở trẻ sinh non

Thời gian qua, Bệnh viện Mắt Phú Yên đã phối hợp với Bệnh viện Sản - Nhi tỉnh Đắk Lắk thực hiện chương trình khám tầm soát sớm bệnh lý võng mạc ở trẻ sinh non nhằm phát hiện, chẩn đoán và điều trị kịp thời bệnh lý này.

Bệnh lý võng mạc ở trẻ sinh non (Retinopathy of Prematurity - ROP) là tình trạng phát triển võng mạc bất thường ở trẻ sinh non. Nguy cơ cao gặp ở trẻ sinh trước 32 tuần (đặc biệt dưới 30 tuần) và cân nặng dưới 1,5 kg (nhất là dưới 1,25 kg). Các yếu tố khác như thở oxy liều cao kéo dài, thiếu máu, truyền máu sau sinh, hoặc sinh đôi, sinh ba cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, trẻ có thể bị mù vĩnh viễn.

Tại Khoa Nhi sơ sinh, Bệnh viện Sản - Nhi tỉnh Đắk Lắk, nhiều phụ huynh chia sẻ niềm hạnh phúc khi con mình được tầm soát và theo dõi kịp thời.

Chị Lê Mô H’Đắc (xã Ea Bá) cho biết: “Con tôi sinh non 33 tuần, chỉ nặng 2 kg, phải thở oxy liều cao kéo dài. Nhờ bác sĩ tư vấn, tôi hiểu tầm quan trọng của việc khám mắt để tầm soát ROP. Vợ chồng tôi quyết định ở lại bệnh viện để chờ bác sĩ khám mắt tầm soát cho con”.

Còn chị La O May (tỉnh Gia Lai) xúc động kể: “Sau khi được chẩn đoán mắc ROP, con tôi đã được chuyển lên tuyến trên để điều trị. Hôm tái khám, nghe bác sĩ nói võng mạc con phát triển tốt, vợ chồng tôi mừng không tả xiết, biết ơn các bác sĩ vô cùng”.

Theo Bác sĩ CKI Nguyễn Công Dự (Bệnh viện Mắt Phú Yên), trẻ sinh non khi chào đời thường có hệ mạch máu võng mạc chưa phát triển đầy đủ. Sau sinh, quá trình này có thể diễn ra bất thường, dẫn đến bệnh ROP - một trong những nguyên nhân gây mù lòa có thể phòng tránh được ở trẻ nhỏ. Bệnh võng mạc ở trẻ sinh non có thể xuất hiện ở cả hai mắt. Tỉ lệ trẻ bị ROP trong số những trẻ sinh non vào khoảng 10%.

Bác sĩ khám tầm soát ROP cho trẻ sơ sinh.

Bác sĩ Dự khuyến cáo lần khám mắt đầu tiên được thực hiện khi trẻ 3 - 4 tuần tuổi hoặc dưới 31 tuần tuổi (tính cả tuổi thai và sau sinh), tùy thuộc vào mốc thời gian đến sau đó. Các lần khám tiếp theo tuân theo lịch hẹn cho đến khi mạch máu võng mạc phát triển đầy đủ hoặc bệnh thoái triển (thường khi bé đạt 45 tuần tuổi thai). Ngay cả ROP nhẹ, không cần can thiệp, vẫn phải theo dõi vì có thể xuất hiện biến chứng muộn như lé, cận thị, tăng nhãn áp hay bong võng mạc. Việc tái khám đúng hẹn rất quan trọng để can thiệp sớm và tránh nguy cơ mất thị lực.

Từ khi thành lập năm 2011, Bệnh viện Mắt Phú Yên đã phối hợp với Bệnh viện Sản - Nhi chung tay giữ lại ánh sáng cho trẻ sinh non. Mỗi năm, các bác sĩ của Bệnh viện Mắt Phú Yên khám tầm soát ROP cho khoảng 40 - 70 trẻ. Qua đó phát hiện không ít trường hợp trẻ sinh non mắc ROP cần phải điều trị.

Khám tầm soát ROP được thực hiện hoàn toàn miễn phí từ bác sĩ của Bệnh viện Mắt Phú Yên. Các bé sẽ được thăm khám, xác định mức độ, giai đoạn bệnh, được bác sĩ tư vấn chuyển viện điều trị kịp thời, nhanh chóng. Nhờ đó, trẻ có cơ hội thoát khỏi bóng tối, lớn lên với đôi mắt gần như bình thường.

Theo Bác sĩ CKI Huỳnh Thu Thảo (Bệnh viện Sản - Nhi tỉnh Đắk Lắk), trẻ sinh non cần được chăm sóc đặc biệt, trong đó việc khám mắt tầm soát ROP là một quy trình tương đối phức tạp, đòi hỏi phải kết hợp giữa khoa Nhi sơ sinh và bác sĩ chuyên khoa Mắt. Bệnh viện Sản - Nhi tỉnh Đắk Lắk là nơi tiếp nhận và điều trị ban đầu cho trẻ sinh non. Sau đó lịch khám mắt sẽ được bệnh viện chủ động lên kế hoạch và ngay khi có thông báo, các bác sĩ của Bệnh viện Mắt Phú Yên sẽ nhanh chóng phối hợp thực hiện.

Bác sĩ CKI Huỳnh Phúc Nhĩ, Giám đốc Bệnh viện Mắt Phú Yên, cho biết: “Với chúng tôi, mỗi ca tầm soát không chỉ là nhiệm vụ chuyên môn mà còn là hành trình gìn giữ ánh sáng và tương lai cho những sinh linh bé nhỏ. Đó là trách nhiệm, là lương tâm và cũng là niềm tự hào của người thầy thuốc nhãn khoa. Vì vậy, Bệnh viện Mắt Phú Yên luôn sẵn sàng phối hợp với Bệnh viện Sản - Nhi tỉnh Đắk Lắk trong việc khám tầm soát ROP”.

Nguồn: https://baodaklak.vn/xa-hoi/202512/tam-soat-som-benh-ly-vong-mac-o-tre-sinh-non-e6c1674/