Tạo môi trường phát triển thương mại điện tử minh bạch, bền vững

Thảo luận tại Tổ 13, các đại biểu Quốc hội bày tỏ tán thành sự cần thiết ban hành Luật Thương mại điện tử (TMĐT) nhằm hoàn thiện khung pháp lý, thúc đẩy kinh tế số phát triển lành mạnh.

Chiều 3/11, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ Mười, các đại biểu Quốc hội tỉnh Sơn La và Vĩnh Long đã thảo luận tại Tổ 13 về các dự án: Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thống kê; Luật Giá và Luật Thương mại điện tử.

Các đại biểu thảo luận tại Tổ 13

Làm rõ trách nhiệm của chính quyền địa phương

Thảo luận về dự án Luật Thương mại điện tử, đại biểu Huỳnh Thị Hằng Nga (Vĩnh Long) cho rằng dự thảo mới chỉ quy định trách nhiệm quản lý nhà nước của Chính phủ, chưa thể hiện rõ vai trò của chính quyền địa phương trong tổ chức thực thi. Trong khi thực tế, hoạt động TMĐT đang phát triển mạnh tại địa phương với nhiều mô hình như bán hàng qua TikTok, Facebook, livestream kết nối tiêu thụ nông sản, mang lại giá trị kinh tế rõ rệt.

Đại biểu đề nghị bổ sung quy định phân cấp, phân quyền cụ thể cho chính quyền địa phương phù hợp với Luật Tổ chức chính quyền địa phương, qua đó phát huy tính chủ động, tự chịu trách nhiệm và tăng hiệu quả giám sát, quản lý.

Đại biểu Huỳnh Thị Hằng Nga (Vĩnh Long) phát biểu. Ảnh: Mạnh Hưng

Về trách nhiệm của chủ thể cung cấp nền tảng TMĐT, đại biểu đề nghị bổ sung quy định liên đới chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại nếu không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ nghĩa vụ kiểm soát thông tin, hàng hóa. Đại biểu nhấn mạnh, hậu quả vi phạm TMĐT không chỉ dừng ở bồi thường dân sự mà có thể liên quan đến bảo vệ người tiêu dùng, an ninh mạng, sở hữu trí tuệ… nên trách nhiệm phải được quy định đầy đủ, chặt chẽ theo pháp luật có liên quan.

Đại biểu Trịnh Minh Bình (Vĩnh Long) phát biểu. Ảnh: Mạnh Hưng

Đối với quy định miễn trừ trách nhiệm trong 5 năm cho doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, đại biểu Huỳnh Thị Hằng Nga đề nghị có lộ trình và phân loại phù hợp để vừa hỗ trợ đổi mới sáng tạo, vừa ngăn ngừa lợi dụng chính sách gây rủi ro cho người tiêu dùng.

Đại biểu cũng đề nghị bổ sung cơ chế hậu kiểm linh hoạt, thay vì nặng về tiền kiểm, theo hướng tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển, khuyến khích sáng tạo, nhưng vẫn đảm bảo kiểm soát rủi ro, ngăn chặn vi phạm. Đồng thời, cần phát huy vai trò Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức xã hội trong giám sát độc lập, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Đại biểu Trịnh Minh Bình (Vĩnh Long) đề nghị bổ sung các quy định ngăn chặn các hành vi gian lận TMĐT như giả mạo thông tin, đưa hàng hóa vi phạm sở hữu trí tuệ, thao túng dữ liệu, trốn thuế, rửa tiền… Đại biểu đề xuất quy định xác thực danh tính người livestream bán hàng, kê khai, nộp thuế khi có doanh thu, công khai thông tin hàng hóa và chịu trách nhiệm về sản phẩm được giới thiệu. Đối với hoạt động tiếp thị liên kết, nền tảng phải công khai cơ chế vận hành, kiểm soát nội dung quảng bá và kịp thời ngăn chặn hành vi vi phạm.

Đại biểu Nguyễn Thị Yến Nhi (Vĩnh Long) phát biểu. Ảnh: Mạnh Hưng

Đại biểu Nguyễn Thị Yến Nhi (Vĩnh Long) nhấn mạnh, tình trạng hàng giả, hàng nhái, lừa đảo trong TMĐT vẫn diễn biến phức tạp. Vì vậy cần bổ sung cơ chế giải quyết tranh chấp trực tuyến nhanh, quy trình kiểm tra nguồn gốc hàng hóa và cơ chế bồi thường rõ ràng.

Đại biểu cũng kiến nghị cần hoàn thiện cơ chế thu thuế đối với giao dịch TMĐT, đặc biệt là giao dịch xuyên biên giới, đảm bảo công bằng và chống thất thu ngân sách.

Các đại biểu bày tỏ kỳ vọng, việc hoàn thiện Luật Thương mại điện tử sẽ góp phần bảo vệ người tiêu dùng, tăng tính minh bạch, ngăn chặn hành vi gian lận, đồng thời tạo môi trường cạnh tranh bình đẳng, hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam tận dụng hiệu quả cơ hội của nền kinh tế số.

Bảo đảm thống nhất, đồng bộ trong toàn hệ thống thống kê

Thảo luận về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thống kê, đại biểu Hoàng Thị Đôi (Sơn La) bày tỏ nhất trí với sự cần thiết ban hành Luật, cho rằng dự thảo đã tập trung điều chỉnh các nội dung liên quan đến tổ chức thống kê nhà nước và hoạt động kiểm tra chuyên ngành, phù hợp yêu cầu sắp xếp, tinh gọn bộ máy và hoàn thiện phương thức quản lý theo hướng phân cấp, phân quyền gắn với mô hình chính quyền 3 cấp từ Trung ương đến địa phương.

Đại biểu Hoàng Thị Đôi (Sơn La) phát biểu. Ảnh: Mạnh Hưng

Góp ý dự thảo tại Khoản 23 Điều 1 sửa đổi Điều 8 Luật Thống kê, đại biểu cho rằng việc thay thế hoạt động thanh tra chuyên ngành thống kê bằng cơ chế kiểm tra chuyên ngành được giao cho cơ quan thống kê quốc gia và thống kê cấp tỉnh là phù hợp với tổ chức bộ máy thực tiễn khi Luật Thanh tra năm 2025 không quy định cơ quan thanh tra chuyên ngành thuộc Bộ Tài chính.

Tuy nhiên, đại biểu lưu ý Luật Thống kê hiện hành vẫn quy định trách nhiệm thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm pháp luật về thống kê. Trong khi Bộ Tài chính là cơ quan thống nhất quản lý nhà nước về thống kê theo dự thảo nhưng không còn cơ quan thanh tra chuyên ngành. Vì vậy, đề nghị rà soát, bổ sung nội dung để bảo đảm tính thống nhất, tránh khoảng trống pháp lý trong tổ chức thực hiện.

Đối với Điều 51, đại biểu đề nghị cân nhắc lược bỏ cụm từ “ưu tiên” trong quy định về đầu tư phát triển, ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong hoạt động thống kê. Việc đưa ra thứ tự ưu tiên có thể tạo cách hiểu chưa thống nhất giữa các lĩnh vực; trong khi mọi quyết định đầu tư công đều cần được đánh giá toàn diện theo yêu cầu phát triển chung.

Các đại biểu tham dự phiên họp. Ảnh: Mạnh Hưng

Đồng thời, đại biểu đề nghị làm rõ khái niệm “phần mềm nền tảng” do dự thảo chưa giải thích và một số luật chuyên ngành về công nghệ thông tin, chuyển đổi số hiện chỉ quy định “nền tảng số” hoặc “nền tảng số chuyên ngành”. Do đó, việc thống nhất thuật ngữ sẽ bảo đảm tương thích pháp lý và thuận lợi trong tổ chức triển khai.

Tại Khoản 16 và Khoản 24 Điều 1, đại biểu đề nghị làm rõ nội hàm “cấp cơ sở” do hiện mô hình chính quyền địa phương chỉ còn cấp tỉnh và cấp xã. Việc sử dụng thiếu thống nhất có thể gây lúng túng trong xác định trách nhiệm và tổ chức thực hiện chế độ báo cáo thống kê. Bên cạnh đó, khi chuyển từ hệ thống thông tin thống kê cấp huyện sang cấp xã, cần đánh giá đầy đủ năng lực tổ chức, hạ tầng công nghệ thông tin và nhân lực thống kê của cấp xã, tránh quy định vượt quá khả năng thực thi.

Đại biểu kiến nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục rà soát bảo đảm thống nhất thuật ngữ, phạm vi trách nhiệm và cơ chế triển khai trong toàn hệ thống thống kê nhà nước, từ Trung ương đến địa phương, nhằm nâng cao hiệu quả thu thập, phân tích và sử dụng thông tin thống kê phục vụ hoạch định chính sách.

Nguồn: https://daibieunhandan.vn/tao-moi-truong-phat-trien-thuong-mai-dien-tu-minh-bach-ben-vung-10394220.html