ตำนานมังกรศักดิ์สิทธิ์

สัญลักษณ์มังกรในตำนานเป็นที่นิยมไปทั่วโลก ในโลกตะวันตก มังกรไม่ได้เป็นสัญลักษณ์ของราชวงศ์ แต่เป็นสัญลักษณ์ของพลังชั่วร้าย ในโลกตะวันออก มังกรเป็นสัญลักษณ์ของกษัตริย์ จักรพรรดิ การควบคุมสภาพอากาศ และการเติบโตของสังคม เกษตรกรรม โดยไม่คำนึงถึงปรัชญาหรือพลังอำนาจที่มังกรสื่อถึง ต้นกำเนิดของมังกรในโลกนี้มีความคล้ายคลึงกัน

เมื่อมนุษย์ออกมาจากถ้ำ พวกเขาจะหวาดกลัวพลังสามประการ ได้แก่ สิงโตหรือเสือบนพื้น งูหรือสัตว์ทะเล สัตว์เลื้อยคลานดุร้ายในน้ำ นกอินทรีตัวใหญ่ และนกล่าเหยื่อดุร้ายบนท้องฟ้า สิ่งเหล่านี้คือคู่ต่อสู้ที่น่าเกรงขาม ว่องไว แข็งแกร่ง มีเขี้ยวและกรงเล็บที่แหลมคม และสามารถกินคนได้ทุกเมื่อ มนุษย์ค่อยๆ สังเคราะห์พลังทั้งสามชนิดเข้าด้วยกันเป็นภาพเดียวกัน เรียกว่ามังกร

มังกรมีหัวเป็นสิงโต ลำตัวเป็นงู มีเกล็ดปลา และเขากวาง มังกรตะวันตกมีปีก มังกรตะวันออกไม่มีปีก แต่บินอยู่บนเมฆ พ่นน้ำ และทำให้เกิดฝนตก ม้าที่ผสมกับสิงโตและปลาจะกลายเป็นม้ามังกร หรือยูนิคอร์น ที่มีลำตัวเป็นม้า แต่มีหัวเป็นสิงโตและมีลำตัวเป็นเกล็ด แนวคิดเหล่านี้น่าจะมาจากการออกเสียงครั้งแรกด้วย: มังกร (ภาษาอังกฤษ), ปอด/หลง (ภาษาจีน), หรง (ภาษาเวียดนาม)... เช่นเดียวกัน มีที่มาของพยางค์

เชื่อกันว่าภาพสลักมังกรที่เก่าแก่ที่สุดปรากฏในโบราณคดียุคหินใหม่ของจีนเมื่อประมาณ 5,000 ปีก่อนคริสตกาล และมีการกล่าวถึงมังกรเป็นลายลักษณ์อักษรครั้งแรกในงานเขียนของขงจื๊อเมื่อประมาณ 2,000 ปีก่อนคริสตกาล มังกรในเวียดนามปรากฏอยู่บนโบราณวัตถุของราชวงศ์หลี่ (ค.ศ. 1010 - 1225) และเป็นที่นิยมตลอดระยะเวลาหนึ่งพันปีของการปกครองตนเองในระบบศักดินา แต่ร่องรอยที่เกี่ยวข้องกับมังกรยังพบได้บนภาพสลักสำริดดงเซินเมื่อ 2,500 ปีก่อน มังกรตะวันตกปรากฏให้เห็นบ่อยครั้งในยุคกลาง ตั้งแต่ราวศตวรรษที่ 7 - 14 ในศาสนาฮินดู มังกรมาการะ ซึ่งเป็นสัตว์ประหลาดแห่งท้องทะเล ก็ถือเป็นมังกรชนิดหนึ่งเช่นกัน และเป็นที่นิยมอย่างมากในงานศิลปะของชาวจามปา

จากงานวิจัยของโรเบิร์ต เบียร์ ในหนังสือ Handbook of the Tibetan Buddhist Symbols มังกรจีนมี 3 ชนิดหลัก และ 9 ชนิดย่อย มังกร 3 ชนิดหลัก ได้แก่ มังกรสายฟ้าที่มีปอดหรือเขา (cương long/trường giác Lợi long/มังกรสายฟ้าที่มีเขา), มังกรทะเลที่ไม่มีเขา (hải long khônghorn/long mã) และมังกรเจียว (ch.chiao) มีเกล็ด อาศัยอยู่ในทะเลสาบและถ้ำ มังกรทั้ง 9 ชนิดย่อย ได้แก่ เทียนยาว มังกรยาว đốc ยาว (มังกรมีปีก) บานลอง (มังกรขด) đổi giác ยาว (มังกรมีเขา) ụยาว (มังกรจมูก) ห่างหลง (มังกรทอง) thủy ยาว (มังกรน้ำ) โหพาลอง (มังกรพิทักษ์สมบัติ) ชื่อของทั้ง 12 สายพันธุ์นี้เป็นภาษาจีน วิจัยโดยชาวจีน และเป็นที่รู้จักของชาวเวียดนามด้วย

นอกจากนี้ จากงานวิจัยของโรเบิร์ต เบียร์ มังกรโดยทั่วไปมี 3 ส่วน และมี 9 รูปแบบ 3 ส่วน ได้แก่ หัวถึงขาหน้า ขาหน้าถึงเอว และเอวถึงหาง ลักษณะ 9 รูปแบบ ได้แก่ หัวเหมือนอูฐ เขาเหมือนกวาง ตาเหมือนปีศาจ กระต่าย หรือกุ้ง คอเหมือนงู เกล็ดเหมือนปลา ท้องเหมือนกบหรือหอยมือเสือ หูเหมือนวัว ขาหน้าและเท้าเหมือนเสือ กรงเล็บเหมือนนกอินทรี

ด้านหลังมีเกล็ดคล้ายเปลวเพลิงเรียงเป็นแถว 81 เกล็ด แผ่นหลังแหลมคมงอกออกมาจากกราม คาง เข่า และหาง เคราคล้ายปลาคาร์ปยื่นออกมาจากริมฝีปากบน ขนแผงคอม้วนงอพลิ้วไหวราวกับม้า ดวงตามังกรป่าจ้องมอง คิ้วยกขึ้น ฟันแหลมคม ลิ้นยาวและบิดเบี้ยว เปลวไฟดุจสายฟ้าแลบพุ่งออกมาจากขาหน้าทั้งสองข้าง ขณะที่มังกรบิดตัวไปมาท่ามกลางหมู่เมฆที่หมุนวน ขาทั้งสี่ข้างโอบล้อมอัญมณีล้ำค่า ไว้