Theo Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Thái Nguyên, Dự án 5 đã tạo chuyển biến rõ nét trong nâng cao chất lượng giáo dục và phát triển nguồn nhân lực vùng đồng bào dân tộc thiểu số của tỉnh. Với trên 57,8 tỷ đồng được phân bổ năm 2025, Sở đã kịp thời giao nhiệm vụ cho các trường và trung tâm, triển khai mua sắm thiết bị, cải tạo cơ sở vật chất, qua đó giúp học sinh vùng khó khăn có điều kiện học tập, sinh hoạt tốt hơn, giảm tình trạng bỏ học và nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.
Cùng với đó, công tác đào tạo nghề ngắn hạn được triển khai hiệu quả, tập trung vào các lĩnh vực thế mạnh địa phương như chăn nuôi, trồng trọt, chè, dược liệu… giúp người lao động ứng dụng kỹ thuật mới, mở rộng sản xuất, tăng thu nhập và phát triển kinh tế gia đình. Nhiều mô hình kinh tế, hợp tác xã nông nghiệp đạt chuẩn VietGAP, OCOP đã hình thành và phát triển bền vững.
Hoạt động hỗ trợ đưa lao động dân tộc thiểu số đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng cũng mang lại kết quả tích cực, góp phần tạo việc làm ổn định, cải thiện đời sống và gia tăng nguồn lực phát triển kinh tế địa phương.
Ngoài những kết quả tích cực nêu trên, việc triển khai Dự án 5 trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên năm 2025 còn nhiều khó khăn, vướng mắc.
Trong đó, nguồn vốn đầu tư xây dựng, cải tạo, sửa chữa cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị dạy học cho các nhà trường trên địa bàn tỉnh chưa đáp ứng so với nhu cầu thực tế. Do vậy ở một số cơ sở giáo dục còn thiếu phòng học và các phòng chức năng, đồ dùng, đồ chơi của bậc học mầm non thiếu đồng bộ; đồ dùng dạy học của cấp học phổ thông do được trang cấp từ nhiều năm trước nên hỏng nhiều và không đầy đủ trong khi việc mua sắm, bổ sung còn ít, chậm tiến độ …
Kinh phí dành cho đào tạo đại học và sau đại học được giao cho Sở Giáo dục và Đào tạo ở mức lớn, tuy nhiên tiến độ giải ngân còn chậm do các văn bản hướng dẫn liên tục điều chỉnh, bổ sung; hệ thống quy phạm pháp luật liên quan chưa thống nhất và thiếu hướng dẫn triển khai cụ thể, khiến nguồn kinh phí được giao chưa thể giải ngân hết.
Đối với việc thực hiện Tiểu dự án 3 thuộc dự án 5 “Dự án phát triển giáo dục nghề nghiệp và giải quyết việc làm cho người lao động vùng dân tộc thiểu số và miền núi”, sau khi sáp nhập các xã, sáp nhập tỉnh, nguồn kinh phí được phân bổ lại cho các đơn vị, địa phương chưa kịp thời (tháng 9/2025), do đó việc phân bổ vốn chi tiết để triển khai thực hiện các nội dung thuộc tiểu dự án 3, Dự án 5 gặp khó khăn, chậm so với kế hoạch.
Hiện, các xã và cơ sở đào tạo đang triển khai các lớp đào tạo nghề cho người lao động, song số lượng học viên thực tế giảm so với nhu cầu rà soát ban đầu. Nguyên nhân chủ yếu do hai Chương trình mục tiêu quốc gia (giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi) thực hiện cùng thời điểm tại cùng một địa phương, dẫn đến chồng chéo và trùng đối tượng thụ hưởng. Bên cạnh đó, vào thời điểm cuối năm, nhiều lao động đi làm thời vụ, vắng mặt tại địa phương nên khó huy động tham gia đào tạo.
Đối với các đơn vị đào tạo, do thiếu hụt cơ sở vật chất và giáo viên, các đơn vị không đủ khả năng tổ chức đồng thời số lượng lớp theo dự toán đầu năm, dẫn đến không sử dụng hết kinh phí được giao và phải đề nghị điều chỉnh, chuyển trả lại. Từ nay đến cuối năm 2025, mỗi đơn vị chỉ có thể mở 2 - 4 lớp, thấp hơn nhiều so với kế hoạch ban đầu là 10 - 15 lớp.
Đặc biệt, việc triển khai đào tạo đại học và sau đại học còn gặp nhiều khó khăn trong khâu xác định nhu cầu và chỉ tiêu theo từng ngành, chuyên ngành phù hợp yêu cầu của tỉnh. Số lượng sinh viên thuộc diện thụ hưởng chính sách khá lớn, phân tán ở nhiều cơ sở và loại hình đào tạo khác nhau (công lập, tư thục, dân lập), khiến công tác quản lý và theo dõi gặp nhiều thách thức.
Bên cạnh đó, các văn bản hướng dẫn hiện hành chưa quy định rõ trách nhiệm ràng buộc đối với người thụ hưởng, như: không có chế tài đối với trường hợp không hoàn thành chương trình học do học lực yếu hoặc bị kỷ luật; thiếu quy định về nghĩa vụ bồi hoàn kinh phí đã được hỗ trợ; và chưa có cơ chế cam kết sinh viên sau tốt nghiệp trở về phục vụ tại địa phương.
Ngoài ra, theo quy định hiện hành về cơ chế thu và quản lý học phí, mức học phí giữa các ngành/chuyên ngành và giữa các cơ sở đào tạo (đại học, học viện) có sự chênh lệch lớn, phụ thuộc vào định mức kinh tế - kỹ thuật và mức độ tự chủ tài chính của từng trường. Các cơ sở tư thục, dân lập thường có học phí cao hơn nhiều so với trường công lập. Nếu sinh viên thuộc diện thụ hưởng đang theo học tại các trường có mức học phí cao đăng ký hỗ trợ, nguồn kinh phí được giao sẽ khó đáp ứng.
Việc lập dự toán theo nhu cầu và chỉ tiêu ngành/chuyên ngành cũng gặp vướng mắc do học phí khác nhau giữa các trường, dù đào tạo cùng ngành. Kinh phí cụ thể chỉ được xác định khi ký hợp đồng đặt hàng, nên không thể xây dựng chỉ tiêu đào tạo chính xác ngay từ đầu.
Công tác phối hợp với các trường để thống nhất hợp đồng đặt hàng mất nhiều thời gian, trong khi chi phí đi lại của cán bộ không nằm trong kinh phí Chương trình mục tiêu quốc gia mà phải sử dụng từ nguồn chi thường xuyên của Sở Giáo dục và Đào tạo gây thêm khó khăn cho quá trình triển khai.
Những khó khăn, vướng mắc nêu trên cho thấy, việc triển khai Dự án 5 tại Thái Nguyên dù đạt nhiều kết quả tích cực nhưng vẫn cần sự điều chỉnh kịp thời về cơ chế, chính sách và nguồn lực để bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ trong thực hiện. Việc sớm tháo gỡ các điểm nghẽn về văn bản hướng dẫn, phân bổ kinh phí, tổ chức đào tạo và cơ chế ràng buộc người thụ hưởng sẽ tạo điều kiện để Dự án 5 tiếp tục phát huy hiệu quả, góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực vùng đồng bào dân tộc thiểu số, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội bền vững trên địa bàn tỉnh trong những năm tới.
Nguồn: https://daibieunhandan.vn/thai-nguyen-khac-phuc-kho-khan-de-thuc-hien-tot-viec-nang-cao-chat-luong-nguon-nhan-luc-10399664.html
![[Ảnh] Tổng Bí thư Tô Lâm tiếp Giám đốc Học viện Hành chính công và Kinh tế quốc dân trực thuộc Tổng thống Liên bang Nga](/_next/image?url=https%3A%2F%2Fvphoto.vietnam.vn%2Fthumb%2F1200x675%2Fvietnam%2Fresource%2FIMAGE%2F2025%2F12%2F08%2F1765200203892_a1-bnd-0933-4198-jpg.webp&w=3840&q=75)
Bình luận (0)