Đó cũng là nơi những cán bộ, chiến sỹ Đội tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ (HCLS), Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh âm thầm thực hiện nhiệm vụ thiêng liêng. Tất cả đang chạy đua với thời gian để tìm những người đồng đội đang còn nằm lại nơi khe đá, thung sâu.
 |
| Cán bộ Đội tìm kiếm, quy tập HCLS và lực lượng dân quân xã Thanh Thủy thực hiện nghi lễ trước khi đón HCLS về nhà quàn. |
Chúng tôi đến thăm Đội tìm kiếm, quy tập HCLS tại thôn Nà Toong, xã Thanh Thủy vào một buổi chiều muộn. Sau một ngày băng rừng, vượt núi vất vả, là phút nghỉ ngơi của các cán bộ, chiến sỹ. Tại nhà quàn của Đội có 4 HCLS được tìm kiếm trên điểm cao, trang trọng đưa về quàn tại đây trước khi thực hiện các thủ tục, nghi lễ bàn giao và an táng theo quy định. Thượng tá Trần Quang Huy, Đội trưởng Đội tìm kiếm, quy tập HCLS tâm sự, thời gian qua Đội đã nỗ lực phối hợp với các ngành, địa phương, các cựu chiến binh là nhân chứng và người dân tìm kiếm HCLS. Cuộc chiến đấu bảo vệ Tổ quốc đã lùi xa hàng chục năm, vẫn còn rất nhiều người lính hy sinh, HCLS chưa được tìm thấy. Vì thế, công tác tìm kiếm, quy tập HCLS ngày càng trở nên khó khăn hơn do địa hình thay đổi, sự khắc nghiệt của thời tiết đã xóa nhòa dấu vết chiến trường.
Với nỗ lực tìm kiếm không biết mệt mỏi, năm 2024, Đội đã tìm kiếm được 28 HCLS, từ đầu năm đến nay đã tìm kiếm, quy tập được thêm 22 HCLS. Các cán bộ Đội tìm kiếm, quy tập HCLS cho biết, có niềm vui nhưng vẫn còn chút buồn khi rất nhiều HCLS được đưa về đoàn tụ với đồng đội, nhưng vẫn chưa xác định được danh tính để an ủi các thân thân, gia đình liệt sĩ. Cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới đã lùi xa, rất nhiều HCLS dưới sự tác động của mưa rừng, gió núi bị phân hủy mạnh, rất khó để lấy mẫu sinh phẩm phục vụ xét nghiệm AND, ngoại trừ các trường hợp tìm được mẫu răng.
 |
| Những bước chân không mỏi tìm kiếm đồng đội nơi biên giới. |
Hình ảnh khiến chúng tôi xúc động nhất là khi chứng kiến mâm cơm cúng trong bữa chiều, được những người lính của Đội tìm kiếm, quy tập HCLS trực tiếp sửa soạn dâng lên anh linh các liệt sĩ quàn tại nhà quàn. Nhà quàn là một gian nhà trang nghiêm, nằm sát với nơi ở của cán bộ, chiến sỹ của Đội, đây là nơi đón rất nhiều HCLS sau các đợt tìm kiếm ở các điểm cao biên giới những năm qua.
Các cán bộ, chiến sĩ ở đây cho biết, mỗi khi có HCLS được tìm kiếm, quy tập đưa về nhà quàn chờ làm các thủ tục bàn giao để tổ chức lễ an táng, anh em cán bộ, chiến sĩ trong Đội sẽ tổ chức nghi lễ, chăm sóc anh linh các liệt sĩ chu đáo. Trong đó có việc tổ chức cúng cơm hàng ngày. Anh em trong Đội ngày 3 bữa, nấu ăn gì sẽ cúng anh linh các liệt sĩ như thế, trần sao âm vậy, tất cả xuất phát từ cái tâm, tình cảm với những người đã ngã xuống vì Tổ quốc. Vào ngày rằm, lễ, việc cúng cơm cho các liệt sĩ được tổ chức thịnh soạn, mâm lễ có gà, xôi và hoa quả... Trước khi di chuyển các HCLS rời nhà quàn, bàn giao về chính quyền địa phương tổ chức an táng, đơn vị đều tổ chức lễ cúng trang trọng như một lời chia tay tình cảm với đồng đội.
Nhấp chén chè Chốt có vị đắng đặc trưng của biên giới, Thượng tá Trần Quang Huy, Đội trưởng Đội tìm kiếm, quy tập HCLS suy tư và chia sẻ thêm, có những điểm cao trên tuyến biên giới với diện tích hàng trăm héc ta, hiện có thể còn nhiều HCLS chưa được phát hiện, quy tập. Ví dụ như mới đây, một cựu chiến binh ở Thanh Hóa là nhân chứng từng chiến đấu tại mặt trận Vị Xuyên cung cấp thông tin về một hang đá bị sập trên điểm cao 685, thôn Nặm Ngặt, xã Thanh Thủy, nơi có thể có nhiều HCLS vẫn còn trong đó. Anh Huy cho biết thêm, vào mùa mưa như hiện nay, công tác tìm kiếm, quy tập gặp rất nhiều khó khăn, hoạt động này chỉ có thể thuận lợi hơn khi vào mùa khô. Nhưng khó khăn vẫn phải tìm kiếm, nhất là khi có thông tin bởi thời gian ngày càng ngắn đi, cơ hội, sự mong mỏi tìm kiếm HCLS của người thân, đồng đội và quê hương càng ít hơn.
 |
| Mâm cơm cúng dâng lên anh linh các liệt sĩ quàn tại nhà quàn Đội tìm kiếm, quy tập HCLS tỉnh. |
Thiếu tá Mạc Văn Cận, người công tác lâu năm nhất tại Đội tìm kiếm, quy tập HCLS cho biết, có những lần nhà quàn của Đội đón 10 HCLS. Đội đóng chân ở nơi thanh vắng giữa núi rừng, mỗi khi đưa được các bác ấy về đây anh em đều cảm thấy rất ấm lòng. Tìm kiếm, quy tập HCLS là nhiệm vụ thiêng liêng, nhiều anh em trong Đội đêm ngủ còn nằm mơ được anh linh các liệt sĩ chỉ đường để Đội sớm tìm thấy HCLS. Có trường hợp anh em ròng rã, vất vả tìm kiếm, nhưng bất ngờ lại tìm thấy HCLS ở nơi không ngờ tới. Biên giới có những điểm cao, sườn núi khó khăn, đi bộ mất nhiều giờ, anh em đều không quản ngại, chỉ mong tìm được các bác, các anh đưa về đoàn tụ với đồng đội, quê hương.
Tháng Bảy này, tại nhà quàn Đội tìm kiếm, quy tập HCLS ở Nà Toong, đã có những HCLS được di chuyển đi và mới tiếp tục có thêm 2 HCLS nữa được quy tập, đưa về đây. Hàng ngày, những nén hương thơm, điếu thuốc lá, hương chè Chốt cùng với mâm cơm được cán bộ Đội tìm kiếm, quy tập HCLS dâng lên ấm tình đồng đội nơi biên cương.
Bài, ảnh: Huy Toán
Nguồn: https://baotuyenquang.com.vn/xa-hoi/202507/thang-bay-am-tinh-dong-doi-noi-bien-gioi-ee165b4/
Bình luận (0)