Vietnam.vn - Nền tảng quảng bá Việt Nam

Thay đổi trong áp dụng thuế khoán: Cần giải pháp để hộ kinh doanh thích nghi - Bài 2: Xây dựng hệ thống thuế hiện đại, minh bạch

(PLVN) - Sau nhiều năm tồn tại như một công cụ thu thuế mang tính ước lượng, thuế khoán (TK) đang dần được thay thế bởi cơ chế khai thuế và nộp thuế theo doanh thu thực tế. Đây không chỉ là bước chuyển mình của chính sách thuế, mà còn là phép thử đối với năng lực quản trị, tính minh bạch và khả năng thích nghi của hệ thống quản lý nhà nước và hàng triệu hộ kinh doanh (HKD) cá thể trên cả nước…

Báo Pháp Luật Việt NamBáo Pháp Luật Việt Nam17/06/2025


Cần lộ trình chuyển đổi linh hoạt

Chia sẻ về chủ trương này, chị Đậu Thị Hà - chủ tiệm tạp hóa ở phố Nguyễn Công Hoan (quận Ba Đình, Hà Nội) cho biết, việc tính thuế trên máy sẽ giúp Nhà nước quản lý, giám sát thuế chặt chẽ hơn, tránh tình trạng hàng giả, hàng nhái, bản thân chị rất ủng hộ. Tuy nhiên, cần có lộ trình để các HKD thích nghi. Chị Hà cho biết, kinh doanh nhỏ lẻ nên với những mặt hàng chị nhập trước thời điểm ngày 1/6 hầu hết đều không có hóa đơn, chứng từ.

Chị Hà cũng cho hay, chị đã tìm hiểu các quy định của Nghị định 70/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 123/2020/NĐ-CP quy định về hoá đơn, chứng từ và sẵn sàng tuân thủ các quy định này. Để bảo đảm các điều kiện, sau ngày 1/6, khi nhập hàng, chị đều yêu cầu bên bán phải cung cấp đầy đủ hóa đơn, chứng từ cũng như tìm hiểu kỹ nguồn gốc, xuất xứ của sản phẩm.

Về vấn đề kỹ năng kê khai thuế trên máy, chị Hà nói thêm, trước kia, cứ có việc gì liên quan đến công nghệ, chị thường nhờ các con, nhưng nay chị đành phải tự học hỏi. “Pháp luật quy định thế nào, tôi cũng luôn cố gắng tuân thủ” - chị Hà nói.

Ông Nguyễn Hữu Thành - Phó Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ tỉnh Nam Định.

Ông Nguyễn Hữu Thành - Phó Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ tỉnh Nam Định.


“Theo tôi, trong giai đoạn đầu, cơ quan thuế nên ưu tiên biện pháp mềm, cụ thể tăng cường tuyên truyền, giải thích chính sách, hỗ trợ kỹ thuật, thay vì vội vàng xử phạt. Không nên áp dụng các biện pháp cưỡng chế khi người dân còn đang trong quá trình làm quen và chuyển đổi. Nên cho người dân thời gian để hiểu, để làm quen, để thích nghi - đó là cách tiếp cận bền vững và hợp lý hơn”, ông Nguyễn Hữu Thành - Phó Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ tỉnh Nam Định kiến nghị.

Ông Nguyễn Hữu Thành - Phó Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ tỉnh Nam Định khẳng định, việc áp dụng hoá đơn điện tử (HĐĐT) là một bước đi quan trọng và cần thiết trong lộ trình hiện đại hóa quản lý thuế. Mục tiêu của quy định này không phải để gây khó dễ, mà là nhằm minh bạch hóa hoạt động kinh doanh và giảm thất thu thuế. Về lâu dài, quy định này sẽ giúp tạo ra một môi trường kinh doanh công bằng hơn, minh bạch hơn. Việc sử dụng HĐĐT sẽ giúp các HKD kiểm soát tốt doanh thu, chi phí, đồng thời cũng hỗ trợ cơ quan thuế trong việc theo dõi sát thực tế hoạt động KD.

Bà Phạm Thị Giang - Giám đốc điều hành Công ty TNHH Đại lý Thuế Việt Luật.

Bà Phạm Thị Giang - Giám đốc điều hành Công ty TNHH Đại lý Thuế Việt Luật.

Bà Phạm Thị Giang - Giám đốc điều hành Công ty TNHH Đại lý Thuế Việt Luật cũng cho rằng, việc triển khai áp dụng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền đối với các HKD là một bước thực hiện lộ trình xây dựng hệ thống thuế hiện đại, minh bạch, vì người nộp thuế và vì sự phát triển bền vững của nền kinh tế - xã hội. Đây là một bước chuyển lớn, có tính chất nền tảng trong lộ trình thực hiện xóa bỏ hình thức TK, chuyển sang cơ chế tự khai, tự nộp, theo đúng định hướng tại Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân của Bộ Chính trị.

Hài hòa mối quan hệ…

Để hài hòa mối quan hệ giữa Nhà nước và HKD, Luật sư Nguyễn Thị Ngọc Anh - Giám đốc Công ty Luật TNHH Toàn Cầu ATA cho rằng, phải đạt được ba mục tiêu đồng thời: Tạo điều kiện cho khâu quản lý thuế, hạn chế thất thu cho ngân sách; Tạo cơ chế bảo đảm việc thu thuế công bằng, minh bạch giữa các đối tượng người nộp thuế; Không gây khó khăn và tạo sức ép, gánh nặng bất hợp lý cho HKD.


Với kinh nghiệm tư vấn luật cho các đơn vị kinh doanh, nữ Luật sư đề xuất một số giải pháp đối với vấn đề quản lý thuế như việc xoá bỏ toàn bộ hình thức TK cần áp dụng theo lộ trình và/hoặc đối tượng khác nhau. Ví dụ, giai đoạn đầu có thể áp dụng xoá bỏ đối với các HKD tại các thành phố lớn hoặc có quy mô từ cấp trung trở lên; Còn đối với các HKD quy mô nhỏ, rất nhỏ, doanh thu ít, mới hoạt động hoặc hoạt động tại vùng sâu, vùng xa, còn nhiều khó khăn hoặc với những ngành nghề đặc thù, có ý nghĩa xã hội nhưng ít có người đầu tư, kinh doanh… vẫn có thể cho phép áp dụng TK, cho phép tự kê khai nhưng sẽ tăng cường kiểm tra. Điều này sẽ giúp các HKD có thêm thời gian làm quen, thích ứng dần với cách làm mới, quy trình mới, đồng thời giảm áp lực cho những HKD thuộc đối tượng ít có khả năng gây ảnh hưởng tới thị trường;

Luật sư Nguyễn Thị Ngọc Anh - Giám đốc Công ty Luật TNHH Toàn Cầu ATA.

Luật sư Nguyễn Thị Ngọc Anh - Giám đốc Công ty Luật TNHH Toàn Cầu ATA.

Bổ sung các ưu đãi về thuế đối với những HKD trong giai đoạn đầu triển khai các quy định mới. Ví dụ như giảm thuế đối với doanh thu qua chuyển khoản; Giảm thuế với HKD áp dụng hình thức kê khai thuế; Bổ sung các chính sách ưu đãi và hỗ trợ đối với HKD trong việc áp dụng công nghệ mới như hỗ trợ thiết bị hoặc tài trợ kinh phí mua thiết bị, cung cấp miễn phí phần mềm hoá đơn; Thiết lập các bộ mẫu sổ sách và bộ hướng dẫn công tác kê khai, ghi chép doanh thu - chi phí theo hướng tối giản, dễ nhớ, dễ ứng dụng và phù hợp với nhiều đối tượng HKD; Cơ quan thuế tại các địa phương cần tự mình hoặc kết hợp với các đơn vị tư vấn luật, tư vấn thuế tăng cường các hoạt động tuyên truyền về chính sách và cách làm đúng trọng tâm, đúng đối tượng để các HKD hiểu và yên tâm hoạt động.

Cũng liên quan đến vấn đề này, ông Nguyễn Hữu Thành cho rằng, giải pháp đầu tiên là truyền thông, hướng dẫn và đào tạo. Nhà nước không nên chỉ ban hành quy định rồi yêu cầu người dân tuân thủ ngay lập tức, mà cần giải thích cụ thể tại sao phải làm, làm để làm gì và làm như thế nào. Khi người dân hiểu, họ sẽ hợp tác; Bên cạnh đó, hạ tầng công nghệ - phần mềm, thiết bị máy tính tiền cần được cung cấp rộng rãi, thân thiện với người dùng và có mức chi phí hợp lý. Nếu có thể hỗ trợ miễn phí hoặc giảm giá trong giai đoạn đầu thì càng tạo điều kiện tốt hơn.

“Tôi nhấn mạnh vai trò của việc lắng nghe và điều chỉnh. Những chính sách tốt là những chính sách có tính thích ứng, được điều chỉnh liên tục dựa trên phản hồi từ thực tế. Khi HKD cảm thấy mình được lắng nghe, được hỗ trợ, họ sẽ sẵn sàng hợp tác và đồng hành trong quá trình chuyển đổi này” - ông Thành nói.

Còn bà Phạm Thị Giang thì đề xuất phương án Nhà nước đầu tư phần mềm, thiết bị xuất hóa đơn và cho HKD thuê lại; Trích một phần kinh phí nhỏ từ thu thuế HKD đầu tư ngược lại về phần mềm, thiết bị cho họ. Phương án này vừa giúp thu thuế minh bạch, vừa đạt được đồng thuận cao từ người dân thay vì để họ phải tự bỏ chi phí trang bị.


Đồng thời chuẩn hóa bộ công cụ kê khai đơn giản, phát triển phần mềm bán hàng dễ sử dụng, tích hợp hóa đơn điện tử, phù hợp với quy mô HKD nhỏ, giao diện trực quan, dễ sử dụng, giảm thiểu thao tác kỹ thuật. Cùng với đó, cần đào tạo kỹ năng thực hành, tổ chức tập huấn miễn phí cho HKD về kỹ năng quản lý doanh thu, lập hóa đơn điện tử, nộp thuế điện tử. Chương trình phải mang tính thực hành cao, phù hợp với trình độ công nghệ của đa số HKD.

Đáng chú ý, bà Giang cho rằng cần xây dựng cộng đồng HKD chuẩn hóa. Nhà nước có thể khuyến khích mô hình HKD điển hình tuân thủ tốt về thuế, vận hành bài bản để tạo hiệu ứng lan tỏa. Bên cạnh đó, đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục để HKD hiểu rằng tuân thủ thuế giúp họ tăng uy tín, dễ dàng vay vốn ngân hàng, mở rộng kinh doanh hoặc nhượng quyền sau này. Không nên đặt ra thêm các điều kiện phức tạp hay thủ tục kiểm tra chặt chẽ đến mức tạo nỗi sợ cho HKD. Phải khuyến khích bằng cơ chế tự nguyện, tự khai và có lộ trình hậu kiểm hợp lý, chuyên gia này khuyến nghị.

Hộ kinh doanh nộp ngân sách gần 26.000 tỷ đồng

Theo số liệu của Bộ Bộ Tài chính, đến hết tháng 12/2024, tổng số HKD là 3,6 triệu, bằng 106% tổng số HKD năm 2023. Số thu từ HKD vào ngân sách nhà nước năm 2024 là 25.953 tỷ đồng, tăng 20% so với số thu này cùng kỳ năm 2023. Tổng số HKD ổn định (hộ khoán và hộ kê khai) là 2,2 triệu hộ. Trong đó, số hộ thuộc diện phải nộp thuế, tức là có doanh thu lớn hơn 100 triệu đồng/năm chỉ là 1,3 triệu hộ (chiếm 59%). Trong khi đó, số hộ nộp thuế khoán là 2,15 triệu hộ (trong đó có 1,22 triệu hộ nộp thuế với mức thuế khoán trung bình cả nước là 686.000 đồng/tháng/hộ).

Về dữ liệu HKD có doanh thu lớn, Bộ Tài chính cho biết, năm 2024 có 860 hộ có doanh thu từ 30 tỷ đồng trở lên (gồm 121 hộ khoán, 739 hộ kê khai). Đáng chú ý, có 5 hộ kê khai doanh thu trên 200 tỷ đồng/năm. Trong đó, HKD N.T.M.T bán lẻ thủy sản tươi sống, tại địa bàn Chi cục Thuế khu vực XI có doanh thu năm 2024 gần 560 tỷ đồng. HKD Đ.T.O bán buôn thực phẩm, tại địa bàn Chi cục Thuế khu vực III có doanh thu năm 2024 gần 360 tỷ đồng. Ba HKD khác cũng có doanh thu hơn 200 tỷ đồng trong năm 2024.

Trong năm 2025, toàn ngành Thuế ghi nhận 653 HKD nộp thuế khoán có doanh thu hàng năm từ ngưỡng doanh thu của doanh nghiệp siêu nhỏ trở lên, thuộc đối tượng phải chuyển sang nộp thuế theo phương pháp kê khai.

Về dữ liệu HKD trong năm 2025, Bộ Tài chính ghi nhận 1.8 triệu HKD có doanh thu dưới 500 triệu đồng/năm. Tổng số thuế mà các hộ này dự kiến phải nộp trong năm 2025 là 5.551 tỷ đồng.

Hồng Tươi

Vân Hương - Đoan Trang

Nguồn: https://baophapluat.vn/thay-doi-trong-ap-dung-thue-khoan-can-giai-phap-de-ho-kinh-doanh-thich-nghi-bai-2-xay-dung-he-thong-thue-hien-dai-minh-bach-post552109.html


Bình luận (0)

No data
No data

Cùng chuyên mục

Pháo hoa thăng hoa, du lịch bứt tốc, Đà Nẵng ghi điểm mùa hè 2025
Trải nghiệm câu mực đêm và ngắm sao biển ở đảo ngọc Phú Quốc
Khám phá quy trình ướp trà sen đắt đỏ nhất Hà thành
Ngắm ngôi chùa độc đáo được kết từ hơn 30 tấn mảnh sành tại TP Hồ Chí Minh

Cùng tác giả

Di sản

Nhân vật

Doanh nghiệp

No videos available

Thời sự

Hệ thống Chính trị

Địa phương

Sản phẩm