Mạng lưới Đổi mới sáng tạo Việt Nam (thuộc Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia) được Bộ Kế hoạch và Đầu tư thành lập với mục tiêu kết nối các chuyên gia khoa học – công nghệ Việt Nam hàng đầu trên thế giới với nhu cầu thực tiễn trong nước, nhằm thu hút và sử dụng hiệu quả nguồn chất xám phục vụ phát triển kinh tế – xã hội của đất nước.
Theo Đại sứ, Trưởng Phái đoàn đại diện thường trực Việt Nam tại Liên hợp quốc Đặng Hoàng Giang, Mạng lưới đổi mới sáng tạo Việt Nam tại Hoa Kỳ được thành lập nhờ sự thúc đẩy ngay sau chuyến thăm làm việc tại Hoa Kỳ của Thủ tướng Phạm Minh Chính vào tháng 5/2022.
Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết khi Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia thành lập mạng lưới trí thức và tài năng Việt Nam cách đây 5 năm, khi đó mới chỉ quy tụ được 100 nhân tài công nghệ. Đến nay, mạng lưới đã mở rộng tới 2.000 người ở 8 địa điểm trên thế giới, trong đó có 2 mạng lưới tại Hoa Kỳ (ở bờ Đông và bờ Tây). Mạng lưới bao gồm các nhân tài công nghệ, tài chính, luật, quản trị và các lĩnh vực quan trọng khác.
Cũng theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, thống kê của World Bank (WB) cho thấy đến nay chỉ có 12 nước vượt qua được bẫy thu nhập trung bình. Để làm được điều này, Việt Nam phải tận dụng được các cơ hội từ cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, cơ cấu lại nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng, phát triển nhanh và bền vững, dựa chủ yếu vào khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, đồng thời phát huy nguồn lực văn hóa và sức mạnh con người Việt Nam.
Bộ trưởng cho biết sau cuộc làm việc cùng ngày, ông Cường Đỗ – một thành viên của mạng lưới, nguyên Giám đốc chiến lược toàn cầu của Samsung – đã nhận lời làm cố vấn chiến lược cho Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia trong lĩnh vực bán dẫn và y tế.
Cũng tại cuộc làm việc, các thành viên của mạng lưới đã chia sẻ những kinh nghiệm, đề xuất các ý tưởng, chương trình và kế hoạch để mở rộng mạng lưới, huy động mạnh mẽ hơn nguồn lực từ mạng lưới, thắt chặt mối quan hệ của cộng đồng trí thức tại Hoa Kỳ với quê nhà Việt Nam, cũng như đưa ra các gợi ý chính sách phát triển kinh tế – xã hội, đặc biệt trong các lĩnh vực công nghệ cao và các ngành mới nổi.
Lắng nghe các ý kiến, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh Việt Nam tự hào khi chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay. Thủ tướng nhấn mạnh ý nghĩa quan trọng của việc Việt Nam và Hoa Kỳ tuyên bố thiết lập Quan hệ đối tác chiến lược toàn diện sau những thăng trầm và đột phá trong quan hệ song phương, vượt qua những khó khăn, cản trở lớn để gác lại quá khứ, hướng tới tương lai, biến thù thành bạn, đưa quan hệ hai nước trở thành hình mẫu trong trong lịch sử quan hệ quốc tế về hàn gắn và xây dựng quan hệ sau chiến tranh.
Thủ tướng ấn tượng với các ý kiến phát biểu tại cuộc gặp. Các ý kiến đều toát lên tinh thần tự lực, tự cường. Thủ tướng cho biết, trong tuyên bố thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện, Hoa Kỳ cũng khẳng định ủng hộ một Việt Nam “mạnh, độc lập, tự cường và thịnh vượng”.
Nhắc lại các mục tiêu phát triển đất nước tới năm 2030 và 2045, Thủ tướng cho rằng để đạt được các mục tiêu này cần có sự nỗ lực, cố gắng, đóng góp của mỗi người trên tinh thần kế thừa và phát huy truyền thống của cha ông là “biến không thành có, biến khó thành dễ, biến không thể thành có thể”.
Thủ tướng nói rõ người Việt Nam, dù ở trong hay ngoài nước, đều có điểm chung là con Hồng cháu Lạc, mang trái tim Việt Nam, dòng máu Việt Nam, dù ở đâu cũng hướng về Việt Nam và giúp ích được cho đất nước. Thủ tướng chia sẻ về những yếu tố nền tảng trong bảo vệ và phát triển đất nước, những định hướng lớn và những thành tựu nổi bật của Việt Nam trong phát triển kinh tế, xã hội, phát triển văn hóa, đối ngoại và hội nhập. Thủ tướng nhấn mạnh phải luôn trong trạng thái đổi mới sáng tạo, bởi nguồn lực bắt nguồn từ tư duy và nhận thức, động lực bắt nguồn từ đổi mới và sáng tạo, sức mạnh bắt nguồn từ nhân dân và doanh nghiệp.
Đánh giá cao việc thiết lập Mạng lưới đổi mới sáng tạo Việt Nam được nhiều người hưởng ứng, Thủ tướng cho rằng để mạng lưới lớn mạnh không ngừng, điều quan trọng là phải “hài hòa lợi ích, chia sẻ rủi ro”, mang lại lợi ích thiết thực cho các thành viên và các bên tham gia. Đổi mới sáng tạo phải gắn với thực tiễn và phải mang lại hiệu quả cao hơn, cân đong đo đếm được. Đổi mới sáng tạo là xu thế toàn cầu, do đó phải phát huy đoàn kết quốc tế và đoàn kết trong nước để tạo ra sức mạnh.
Thủ tướng đề nghị các hoạt động đổi mới sáng tạo của mạng lưới cần tập trung thúc đẩy các lĩnh vực mới như chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ và lĩnh vực hạ tầng (gồm cả hạ tầng cứng và hạ tầng mềm, hạ tầng số), lĩnh vực giáo dục – đào tạo. Đổi mới sáng tạo không chỉ trong phát triển kinh tế – xã hội mà cả trong sự nghiệp phát triển văn hóa, bao gồm cả công nghiệp văn hóa.
Thủ tướng khẳng định Đảng, Nhà nước luôn ủng hộ, tạo thuận lợi cho các hoạt động đổi mới sáng tạo; tiếp tục hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách cho đổi mới sáng tạo; xây dựng Quỹ đổi mới sáng tạo, hướng tới xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo. Thủ tướng mong muốn các thành viên trong mạng lưới tiếp tục đoàn kết, tạo động lực, truyền cảm hứng đổi mới sáng tạo cho những người xung quanh và cống hiến cho quê hương, đất nước./.
