Ngày 30/10/2019, Hà Nội chính thức trở thành thành viên của Mạng lưới các Thành phố Sáng tạo của UNESCO, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong hành trình phát triển bền vững của Thủ đô ngàn năm văn hiến.
Kể từ đó, hệ thống di sản phong phú như Hồ Hoàn Kiếm, Văn Miếu-Quốc Tử Giám, các thiết chế văn hóa như bảo tàng, nhà hát, cùng các làng nghề truyền thống như làng gốm Bát Tràng, lụa Vạn Phúc, tranh Đông Hồ... đều đã có những bước chuyển mình, vừa là không gian bảo tồn văn hóa dân tộc vừa gắn với các hoạt động đổi mới sáng tạo.
Tham gia Mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO là bước đi đầu tiên nhưng có ý nghĩa quan trọng cho mục tiêu nâng cao vị thế và tạo dựng hình ảnh mới hấp dẫn hơn cho Hà Nội.
Hà Nội: Thành phố năng động của châu Á
Theo Giám đốc Sở Văn hoá và Thể thao Hà Nội Bạch Liên Hương, sau hơn 6 năm trở thành thành viên “Mạng lưới các Thành phố Sáng tạo của UNESCO,” Hà Nội đã có nhiều hoạt động cụ thể hóa các cam kết xây dựng Thành phố sáng tạo. Thành phố đã và đang khẳng định vị thế của một trong những đô thị năng động, sáng tạo của châu Á, đẩy mạnh các hoạt động thiết kế sáng tạo, kết nối cơ hội hợp tác giữa các thành phố trong Mạng lưới.
Năm 2024, Thành phố đã thành lập Hội đồng chuyên gia tư vấn; xây dựng các không gian hoạt động sáng tạo; xây dựng tiêu chí và các không gian hoạt động sáng tạo; thành lập Trung tâm Điều phối các hoạt động sáng tạo Hà Nội; xây dựng Mạng lưới Không gian văn hóa sáng tạo Hà Nội kết nối các đơn vị tổ chức, cá nhân, chuyên gia, nghệ sỹ, nhóm cộng đồng hoạt động trong lĩnh vực thiết kế sáng tạo; thu hút và kết nối các nguồn lực sáng tạo ở địa phương và quốc tế; giới thiệu, chia sẻ, hỗ trợ cộng đồng sáng tạo phát triển và mở rộng.
Điểm nhấn trong các hoạt động đó là tổ chức Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội. Bà Bạch Liên Hương đánh giá quy mô, chất lượng của Lễ hội ngày càng được mở rộng, tạo sức lan tỏa và truyền cảm hứng mạnh mẽ, đã đưa những tìm tòi sáng tạo vô cùng mới mẻ hòa vào nhịp đập sáng tạo chung của thành phố. Lễ hội thu hút đông đảo người thực hành sáng tạo, các tổ chức, các doanh nghiệp kết nối với nhau nhằm tăng cường cơ hội hợp tác phát triển và định vị thương hiệu Thành phố Sáng tạo Hà Nội.
“Có được các kết quả tốt đẹp đó là do trước hết, Thành phố nhận được sự quan tâm, hỗ trợ, tư vấn của rất nhiều chuyên gia giỏi trong lĩnh vực thiết kế sáng tạo. Chúng tôi vô cùng trân trọng những đóng góp, giúp đỡ đó,” bà Bạch Liên Hương bày tỏ.
Đánh giá về hoạt động đổi mới sáng tạo của Hà Nội, ông Jonathan Baker, Trưởng Đại diện UNESCO tại Việt Nam, cho biết việc Hà Nội được công nhận là Thành phố Sáng tạo của UNESCO trong lĩnh vực Thiết kế đã mở ra một chương mới – nơi sáng tạo không còn là yếu tố phụ trợ, mà trở thành động lực then chốt cho phát triển.
“Trong những năm qua, Thành phố đã nuôi dưỡng một hệ sinh thái sáng tạo năng động: Những lễ hội làm sống động các không gian công cộng, những mạng lưới kết nối cộng đồng, và những sáng kiến trao quyền cho các nhà thiết kế trẻ để họ hình dung và kiến tạo những tương lai mới cho thành phố của mình,” ông Jonathan Baker nhận định.
Trưởng Đại diện UNESCO tại Việt Nam bày tỏ mong muốn Hà Nội và các Thành phố Sáng tạo của UNESCO có thể chia sẻ kinh nghiệm về mô hình hợp tác hiệu quả giữa khu vực công-tư-cộng đồng, đề cao vai trò của cộng đồng, chuyển đổi đời sống đô thị bằng sáng tạo, đồng thời xây dựng khung lễ hội chung cho các thành phố. Khung lễ hội này không phải là một khuôn mẫu cứng nhắc, mà là một định hướng linh hoạt để các thành phố điều chỉnh phù hợp với bản sắc văn hóa và khát vọng phát triển riêng.
Trao quyền cho thế hệ trẻ
Trên tinh thần đó, ngày 5/12, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội phối hợp cùng Văn phòng UNESCO tại Việt Nam tổ chức hội nghị quốc tế về việc thực hành lễ hội văn hóa sáng tạo.
Bà Suwannee Senee, đại diện Thành phố Sáng tạo Chiang Mai (Thái Lan), cho biết Chiang Mai xây dựng cộng đồng sáng tạo bền vững với mô hình hợp tác 3 bên: công-tư-cộng đồng (PPP).
Thành phố được công nhận 9 nhóm ngành thủ công chủ đạo, gồm chế tác bạc, sơn mài, dệt may, điêu khắc gỗ và nhiều loại hình mỹ nghệ khác. Nơi đây có hơn 200 không gian sáng tạo hỗ trợ nghệ sỹ, nhà thiết kế và nghệ nhân chế tác. Các ngành công nghiệp sáng tạo tại Chiang Mai tạo việc làm cho hơn 60.000 lao động, đóng góp 12-14% GDP toàn tỉnh.
Bà Suwannee Senee cũng chia sẻ rằng trong hợp tác công-tư-cộng đồng tại Thái Lan, khu vực công đóng vai trò định hướng chính sách và tạo điều kiện hỗ trợ. Chính quyền địa phương và cấp tỉnh xây dựng quy hoạch khu sáng tạo, bao gồm khu phố cổ. Tổ chức hành chính tỉnh Chiang Mai tài trợ và triển khai các chương trình về thủ công mỹ nghệ.
Mang đến góc nhìn từ “Tuần lễ Thiết kế Asahikawa,” bà Tomoko Hayashi, Ủy viên Ban Chấp hành Liên hiệp các Hội UNESCO tại Nhật Bản cho hay một trong những tuyên ngôn về Thành phố Thiết kế Asahikawa là nâng cao năng lực cảm thụ và hiểu biết về thiết kế cho công chúng.
“Chúng tôi sẽ nỗ lực nâng cao năng lực cảm thụ và hiểu biết về thiết kế cho mọi công dân. Việc này cũng giúp thắt chặt sự gắn kết cộng đồng trong thành phố thiết kế. Chúng tôi cũng nỗ lực mở rộng mạng lưới kết nối giữa các thành phố thiết kế thông qua việc học hỏi các nền văn hóa đa dạng hiện hữu tại mỗi thành phố,” bà Tomoko Hayashi chia sẻ.
Đóng góp kinh nghiệm cho Hà Nội, bà Tomoko Hayashi đặc biệt lưu ý vai trò của thế hệ trẻ.
“Để khuyến khích thanh thiếu niên trau dồi kiến thức thông qua giáo dục và trải nghiệm thực tế, thành phố Asahikawa thiết kế một cơ chế trao quyền cho thanh thiếu niên để tạo ra tác động trung hạn cho các cộng đồng địa phương,” chuyên gia người Nhật nói.
Trong khi đó, bà Tan Shen Lene Esther, Phó Giám đốc khối Công nghiệp, Hội đồng Thiết kế Singapore lại tập trung vào câu chuyện cam kết tính bền vững và chiến lược thiết kế đô thị để kiến tạo một thành phố đáng sống.
Bà Tan Shen Lene Esther cho biết, Singapore đang nỗ lực hướng tới nền kinh tế dựa trên đổi mới sáng tạo, trong đó việc giảm thiểu chất thải và tạo vòng đời bền vững cho vật liệu tại các lễ hội là nhiệm vụ quan trọng.
Bà chia sẻ những sáng kiến thực tế đang được áp dụng, như việc chuyển đổi các vật liệu kết cấu qua tái chế thành nội thất văn phòng, hay ứng dụng thiết kế module linh hoạt để các bộ phận có thể dễ dàng phân phối và tái sử dụng cho nhiều triển lãm khác nhau.
Việc gia nhập mạng lưới Thành phố sáng tạo của UNESCO không chỉ giúp Hà Nội quảng bá văn hóa và sáng tạo nghệ thuật, mà còn thúc đẩy các ngành công nghiệp sáng tạo, từ đó tạo ra cơ hội hợp tác quốc tế và nâng cao vị thế của thành phố trên bản đồ thế giới./.
Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội năm 2026 dự kiến diễn ra từ ngày 10 đến 11/1 tại Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục. Chương trình hướng tới mục tiêu kết nối cộng đồng sáng tạo, phát huy di sản đô thị, thúc đẩy phát triển công nghiệp văn hoá và tôn vinh những giá trị đổi mới sáng tạo trong bối cảnh đô thị-nông thôn đang chuyển dịch mạnh mẽ.
Từ tháng 3 đến tháng 5/2026, Hà Nội triển khai mô hình Trung tâm Công nghiệp Văn hoá tại khu vực Đồng Xuân-Bắc Qua. Tại đây, Thành phố thí điểm mô hình Xưởng Sáng tạo tại Chợ Đồng Xuân, tổ chức các hoạt động lưu trú sáng tạo, thúc đẩy thực hành liên ngành để tạo ra sản phẩm tham gia Lễ hội Thiết kế Sáng tạo 2026 và cuộc thi “Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2026.”
Nguồn: https://www.vietnamplus.vn/thuong-hieu-thanh-pho-sang-tao-dong-luc-phat-trien-moi-cho-thu-do-ha-noi-post1081241.vnp
![[Ảnh] Cát Bà-Thiên đường biển đảo xanh](/_next/image?url=https%3A%2F%2Fvphoto.vietnam.vn%2Fthumb%2F1200x675%2Fvietnam%2Fresource%2FIMAGE%2F2025%2F12%2F04%2F1764821844074_ndo_br_1-dcbthienduongxanh638-jpg.webp&w=3840&q=75)
Bình luận (0)