Trên sân tháp, những nhạc công miệt mài hòa tấu kèn Saranai, trống Paranưng, trống Ginăng… dẫn dắt các vũ công trong những điệu múa quyến rũ, huyền ảo như ngọn lửa thời gian nhảy múa giữa nắng gió Nha Trang.
Trong bản hòa âm ấy, tiếng kèn Saranai của một người đàn ông choàng khăn, đội mũ thừng đỏ vút lên réo rắt, da diết, lúc như lời tự tình, khi lại như tiếng gọi ngân vang từ sâu thẳm lịch sử. Người đó là Đàng Xuân Kỷ.
Kadhar Kỷ thổi kèn Saranai biểu diễn phục vụ du khách ở Tháp Bà - Nha Trang
Lớn lên ở làng, học âm nhạc, học đạo làm thầy…
Sinh năm 1993 tại thôn Phước Đồng, xã Phước Hậu (huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận cũ, nay thuộc tỉnh Khánh Hòa), Kỷ lớn lên giữa không gian văn hóa Chăm đậm đặc. Học xong phổ thông, niềm yêu thích âm nhạc truyền thống đã đưa anh tìm đến các nghệ nhân trong vùng, học hầu hết những nhạc cụ Chăm: kèn Saranai, trống Paranưng, trống Ginăng, đàn Kanhi… Chàng trai trẻ nhanh chóng trở thành nghệ sĩ biểu diễn trong những lễ hội lớn như Rija Nâgar, Katê, Kak Ghak Kak Limah…
Thuộc hệ phái Kadhar, lại có ông nội từng chủ quản lễ ở tháp Po Klong Garai, Kỷ hội đủ điều kiện để được đào tạo làm thầy Kadhar - một vị trí tôn kính trong cộng đồng. Việc trở thành chức sắc không chỉ đòi hỏi dòng tộc phù hợp mà còn phải được sự tán thành của các bô lão, chức sắc trong làng. Khi anh chính thức được tấn phong "Tôn chức", làng đã mở lễ cúng mừng suốt ba ngày ba đêm.
Thầy Kadahr Kỷ cùng bô lão xem xét chuẩn bị lễ rước Y Trang ở làng Phước Đồng lên tháp Po kllong Grai trong lễ Katê
Gắn bó với tháp Ponagar
Nhân duyên đưa Kỷ ra Tháp Bà Ponagar - Nha Trang để biểu diễn phục vụ du khách là bước ngoặt lớn. Trong lịch sử các thế hệ nhạc công và vũ nữ ở đây, anh là người duy nhất mang danh phận một thầy Kadhar. Công việc này đồng nghĩa với việc rời xa làng, xa gia đình, vợ con để làm việc quanh năm, chỉ được nghỉ vào dịp lễ Katê khoảng một tuần, hoặc mỗi hai tháng mới có vài ngày về thăm nhà.
Từ năm 2017 đến nay, bất kể nắng mưa, gió biển bốn mùa, Kỷ vẫn miệt mài thổi kèn Saranai, gõ trống Paranưng, trống Ginăng, cùng đồng nghiệp mang âm nhạc Chăm đến hàng vạn du khách trong và ngoài nước.
Kadahar Kỷ chơi trống Ginăng cùng bạn diễn ở Tháp Bà - Nha Trang
Không ít du khách nhớ mãi nụ cười hiền lành, phúc hậu của anh; có người sau nhiều năm quay lại vẫn tìm gặp cho bằng được người nghệ sỹ thổi kèn. Thậm chí, đã có những nghệ sĩ violin, guitar, sáo… ngẫu hứng hòa tấu cùng Kỷ, tạo nên khoảnh khắc giao hòa văn hóa đầy xúc cảm.
Thầy Kadahar Kỷ cúng giúp bà con dự lễ hội Tháp Bà - Nha Trang
Âm nhạc Chăm, theo anh, phong phú và biến hóa không ngừng: lúc dìu dặt da diết, khi sôi nổi tưng bừng, khi lại huyền bí, liêu trai. Để đáp ứng thị hiếu đa dạng của du khách, anh luôn tự học, tìm tòi để nâng cao kỹ thuật. Mỗi buổi diễn, với Kỷ, là cơ hội để đưa nét đẹp văn hóa Chăm đến gần hơn với cộng đồng.
Ít ai biết sau nụ cười rạng rỡ trên sân tháp là những nỗi lo thầm lặng: làm cha nhưng xa vợ con, bố mẹ triền miên, lúc gia đình có người ốm đau không thể kề bên phụ đỡ; những mưu sinh chồng chất nỗi buồn. Nhưng vượt lên tất cả, Kỷ vẫn giữ cho tiếng kèn Saranai sáng trong, tươi mới như chính tâm hồn anh.
Khi được hỏi ước mơ lớn nhất, anh chỉ mong ở cụm tháp Po Klong Garai quê nhà ở Phan Rang - Tháp Chàm cũng có một mô hình biểu diễn như ở Tháp Bà Ponagar, để nghệ sĩ Chăm có thêm sân khấu giới thiệu văn hóa dân tộc mình.
Thầy Kadhar Kỷ múa mừng lễ Tôn thức của mình
Mỗi ngày, trên sân Tháp Bà Ponagar, Kadhar Kỷ vẫn tận hiến trọn vẹn cho âm nhạc và văn hóa Chăm, không chút vướng bận. Ở anh, sự đam mê đã hóa thành lẽ sống, sự kiên trì thành phẩm hạnh, và tiếng kèn Saranai thành nhịp cầu nối giữa quá khứ và hiện tại.
Cuộc thi viết Sống đẹp lần V được tổ chức nhằm khuyến khích mọi người viết về những hành động cao đẹp đã giúp đỡ cá nhân hoặc cộng đồng. Năm nay, cuộc thi tập trung vào việc ca ngợi những nhân vật hoặc tập thể đã thực hiện những hành động nhân ái, mang lại hy vọng cho những hoàn cảnh khó khăn.
Điểm nổi bật là hạng mục giải thưởng mới về môi trường, tôn vinh những tác phẩm truyền cảm hứng và khuyến khích hành động vì một môi trường sống xanh, sạch. Qua đó, Ban tổ chức mong muốn nâng cao ý thức cộng đồng trong việc bảo vệ hành tinh cho các thế hệ tương lai.
Cuộc thi có các hạng mục thi đa dạng và cơ cấu giải thưởng, bao gồm:
Hạng mục bài viết: Ký sự, phóng sự, ghi chép hoặc truyện ngắn, không quá 1.600 chữ cho bài viết và 2.500 chữ cho truyện ngắn.
Bài viết ký sự, phóng sự, ghi chép:
- 1 giải nhất: 30.000.000 đồng
- 2 giải nhì: 15.000.000 đồng
- 3 giải ba: 10.000.000 đồng
- 5 giải khuyến khích: 3.000.000 đồng
Truyện ngắn:
- 1 giải nhất: 30.000.000 đồng
- 1 giải nhì: 20.000.000 đồng
- 2 giải ba: 10.000.000 đồng
- 4 giải khuyến khích: 5.000.000 đồng
Hạng mục ảnh: Gửi bộ ảnh tối thiểu 5 bức liên quan đến hoạt động thiện nguyện hoặc bảo vệ môi trường, kèm theo tên bộ ảnh và mô tả ngắn.
- 1 giải nhất: 10.000.000 đồng
- 1 giải nhì: 5.000.000 đồng
- 1 giải ba: 3.000.000 đồng
- 5 giải khuyến khích: 2.000.000 đồng
Giải Bài được yêu thích nhất: 5.000.000 đồng
Giải Bài xuất sắc về đề tài môi trường: 5.000.000 đồng
Giải Nhân vật được vinh danh: 30.000.000 đồng
Thời gian gửi tác phẩm đến hết ngày 16.10.2025. Các tác phẩm sẽ được đánh giá qua vòng sơ khảo và chung khảo với sự tham gia của Ban giám khảo gồm các tên tuổi nổi tiếng. Ban tổ chức sẽ công bố danh sách người đoạt giải trên chuyên trang "Sống đẹp". Xem chi tiết thể lệ tại thanhnien.vn.
Ban tổ chức cuộc thi Sống đẹp
Nguồn: https://thanhnien.vn/tieng-ken-saranai-noi-thap-nang-185250911112650913.htm
Bình luận (0)