Tranh cãi khi VĐV chuyển giới thắng áp đảo ở giải điền kinh trung học

Một cuộc thi điền kinh cấp trung học tại tiểu bang Maine (Mỹ) đã dấy lên làn sóng tranh cãi dữ dội khi Soren Stark-Chessa, VĐV chuyển giới, có cơ thể sinh học là nam giới, đã giành chiến thắng ở nội dung 800 mét và 1600 mét dành cho nữ.

Sự việc Soren Stark-Chessa giành chiến thắng áp đảo ở giải điền kinh trung học đã trở thành đề tài tranh cãi trên khắp nước Mỹ (Ảnh: 5k Sport).

Sự kiện diễn ra hôm 2/5 tại Hiram, nơi Stark-Chessa, học sinh lớp 11 của Học viện North Yarmouth, vượt qua hàng loạt các VĐV nữ, trong đó có Lilah Connor của trường Trung học Yarmouth, người về nhì ở nội dung 800 mét. Khi cán đích, Connor lắc đầu ngao ngán bày tỏ sự thất vọng. Đó là cử chỉ nhỏ nhưng mang theo nỗi chua xót, đau đớn.

Sau đó, làn sóng phẫn nộ đã lan rộng trên cộng đồng mạng. Nhiều người xem đây là bằng chứng của sự bất công trong thể thao học đường Mỹ khi VĐV chuyển giới được phép thi đấu trong nội dung dành cho nữ.

Một người dùng trên mạng xã hội X viết: "Cô ấy (Connor) biết điều này thật bất công, nhưng nếu lên tiếng sẽ bị trừng phạt. Thật tội nghiệp cho những cô gái phải thi đấu với nam giới có ưu thế sinh học rõ rệt". Người khác nói thêm: "Ánh mắt thất vọng của cô gái (Connor) đáng lẽ ra phải chiến thắng đã nói lên tất cả. Thật xấu hổ cho những ai để điều này xảy ra".

Một bài bình luận đăng trên trang The College Fix còn cho rằng Stark-Chessa đã cố tình giảm tốc độ để không chiến thắng quá cách biệt, bởi giải đấu chỉ là cuộc thi cấp địa phương giữa ba trường.

Điều đáng nói, chỉ cách đây 18 tháng, Stark-Chessa còn thi đấu trong đội điền kinh nam. Kể từ khi bắt đầu thi đấu với tư cách nữ giới, VĐV này đã giành được nhiều thành tích ấn tượng trong các môn marathon, điền kinh và trượt tuyết băng đồng. Mùa thu năm 2023, Stark-Chessa xếp thứ ba trong giải vô địch bang cấp độ C và được vinh danh trong đội hình tiêu biểu toàn bang.

Tuy nhiên, những chiến thắng này đi kèm với nhiều nước mắt. "Tôi đã ôm ba cô gái bật khóc sau cuộc thi đó", bà Chantal Mincey, một phụ huynh từ Houlton, chia sẻ với The Daily Signal. "Chúng đều yêu thể thao, nhưng làm sao có thể tiếp tục nếu cứ phải thua một người có lợi thế sinh học vượt trội? Tự tin của các con tôi đã bị bóp nghẹt".

Kết quả trong một cuộc thi gần đây càng làm dấy lên hoài nghi khi Stark-Chessa xếp thứ 5 trong nội dung nữ, nhưng thời gian hoàn thành nếu so với bảng nam chỉ đứng thứ 162.

Rất nhiều phụ huynh trên toàn bang bày tỏ sự lo ngại. Ông Chris Boyington chia sẻ: "Con gái tôi luyện tập mỗi ngày, có tiềm năng. Nhưng mọi thứ đều bị đe dọa khi một nam sinh bước vào cuộc thi." Cathy Ross, mẹ của hai nữ VĐV, cảnh báo: "Nếu xu hướng này tiếp diễn, top 10 nội dung nữ có thể toàn là nam giới. Khi đó, thể thao dành cho nữ còn gì?".

Theo tờ The Washington Stand, trong 19 năm qua, những VĐV chuyển giới (có cơ thể nam giới về mặt sinh học) đã giành hơn 30 danh hiệu tại các giải đấu dành cho nữ trên toàn nước Mỹ. Phần lớn xảy ra trong vài năm gần đây.

Làn sóng phản đối các VĐV chuyển giới thi đấu ở các nội dung của nữ ngày càng lớn (Ảnh: Maine Running).

Tiểu bang Maine hiện là tâm điểm tranh chấp pháp lý với chính quyền liên bang. Chính quyền Tổng thống Donald Trump đã ký sắc lệnh hành pháp yêu cầu cấm nam giới thi đấu trong thể thao nữ, dẫn đến mâu thuẫn với Thống đốc bang Janet Mills. Khi bị dọa cắt tài trợ liên bang, bà Mills tuyên bố: "Hẹn gặp ông ở tòa."

Tháng trước, Bộ Tư pháp Hoa Kỳ đệ đơn kiện bang Maine vì không tuân thủ luật liên bang về phân biệt đối xử giới tính trong giáo dục (Title IX). Bộ yêu cầu Maine cấm hoàn toàn VĐV chuyển giới thi đấu trong nội dung nữ, nhưng giới chức tiểu bang khẳng định luật nhân quyền của Maine cho phép học sinh chuyển giới thi đấu.

Trong khi đó, Hiệp hội Hiệu trưởng tiểu bang Maine (MPA) đã sửa đổi quy định năm 2023, cho phép học sinh xác nhận giới tính tại trường mà không cần hồ sơ y tế hay chứng nhận chuyển giới. Giám đốc điều hành MPA, ông Mike Burnham nói: "Chúng tôi không làm luật, nhưng phải tuân thủ luật".

Tổng thống Mỹ, Donald Trump, từ lâu đã thể hiện lập trường cứng rắn trong vấn đề này. Trong chiến dịch tranh cử 2024, ông nhấn mạnh: "Nam thi đấu với nam, nữ thi đấu với nữ." Các sắc lệnh hành pháp mới của ông sử dụng định nghĩa giới tính theo sinh học, không phải bản dạng giới.

Trong khi đó, Thống đốc Janet Mills khẳng định: "Vấn đề này không phải về thể thao học đường hay bảo vệ nữ sinh như nhiều người tuyên bố. Đây là câu chuyện về quyền của bang và sự bảo vệ luật pháp trước nỗ lực áp đặt từ chính phủ liên bang".

Nguồn: https://dantri.com.vn/the-thao/tranh-cai-khi-vdv-chuyen-gioi-thang-ap-dao-o-giai-dien-kinh-trung-hoc-20250514130240494.htm