Từ bến thuyền lịch sử đến đô thị biển hiện đại mang tên Sông Đốc

Giữa vùng đất cực Nam tổ quốc, nơi ba mặt giáp biển mênh mông, Sông Đốc - một xã ven biển thuộc tỉnh Cà Mau đang chuyển mình mạnh mẽ từng ngày. Nơi đây không chỉ ghi dấu trong lịch sử kháng chiến với bến tàu tập kết ra Bắc 70 năm trước, mà còn đang trở thành biểu tượng của tinh thần khai phá, khát vọng vươn lên từ biển cả của người dân hôm nay.

Với diện tích tự nhiên 8.395 ha, dân số hơn 46.000 người, Sông Đốc là trung tâm nghề cá lớn nhất tỉnh Cà Mau, sở hữu đội tàu khai thác hơn 1.200 chiếc, đạt sản lượng trên 130.000 tấn thủy sản mỗi năm. Không chỉ vậy, đảo Hòn Chuối - điểm tựa giữa trùng khơi vừa có giá trị đặc biệt về kinh tế, du lịch, vừa mang vị trí chiến lược quan trọng về quốc phòng, an ninh vùng biển Tây Nam.

Hạ tầng đổi thay, nền tảng cho một đô thị biển năng động

Những năm gần đây, diện mạo Sông Đốc thay đổi nhanh chóng. Hàng loạt công trình hạ tầng trọng điểm được đầu tư như trục đường trung tâm bờ Nam sông Ông Đốc nối Gành Hào, cầu bắc qua sông Ông Đốc, khu di tích chuyến tàu tập kết ra Bắc, các khu tái định cư và dự án đô thị ven sông, đã mở ra không gian phát triển mới, tạo nên sức bật mạnh mẽ cho vùng cửa biển sầm uất này.

Hiện nay, Sông Đốc đạt khoảng 60% tiêu chí đô thị loại III, là tiền đề vững chắc để hướng tới mục tiêu trở thành phường trực thuộc tỉnh (loại IV) vào năm 2030.

Theo quy hoạch tổng thể, Sông Đốc được tổ chức thành bốn không gian phát triển chính: Đô thị - du lịch, công nghiệp - dịch vụ, nông nghiệp công nghệ cao, và không gian sinh thái - quốc phòng. Dự báo đến năm 2025, tỷ lệ đô thị hóa đạt 78,47%, đưa nơi đây trở thành trung tâm kinh tế - đô thị biển trọng điểm phía Tây Cà Mau.

Bên cạnh tiềm năng to lớn, Sông Đốc vẫn đang đối diện không ít thách thức: Hạ tầng kết nối chưa đáp ứng yêu cầu phát triển trung và dài hạn; dịch vụ hậu cần nghề cá còn manh mún; công nghiệp chế biến thiếu ngành phụ trợ; quy hoạch đô thị chưa đồng bộ; nguồn lực đầu tư còn hạn chế.

Nhận rõ điều đó, chính quyền và nhân dân Sông Đốc đã đề ra một lộ trình phát triển rõ ràng, bài bản và mang tính chiến lược, hướng đến mục tiêu vừa phát triển kinh tế nhanh, vừa bảo đảm bền vững, an sinh và quốc phòng - an ninh vùng biển.

Trước hết, hoàn thiện quy hoạch và đầu tư đồng bộ kết cấu hạ tầng đô thị được xác định là giải pháp then chốt. Hệ thống giao thông - cảng biển - logistics sẽ là trục xương sống giúp Sông Đốc bứt phá.

Các dự án nâng cấp cảng Sông Đốc, khu neo đậu tránh trú bão, bến thủy nội địa, kè hai bờ sông Ông Đốc, cùng với hệ thống giao thông đối ngoại kết nối Gành Hào - Trần Văn Thời - Cà Mau đang được ưu tiên triển khai.

Khi hoàn thiện, mạng lưới này không chỉ giảm chi phí vận tải, tạo thuận lợi cho lưu thông hàng hóa và du khách, mà còn giúp mở rộng không gian đô thị, phân bổ lại dân cư hợp lý, thích ứng với biến đổi khí hậu và nước biển dâng.

Kinh tế biển - trụ cột phát triển và bản sắc của Sông Đốc

Là trung tâm nghề cá lớn nhất tỉnh, Sông Đốc xác định phát triển kinh tế biển giá trị gia tăng cao là hướng đi chiến lược. Địa phương đang từng bước hiện đại hóa đội tàu, ứng dụng công nghệ trong khai thác, chế biến, bảo quản và truy xuất nguồn gốc thủy sản, gắn khai thác với bảo vệ ngư trường và tuân thủ quy định quốc tế.

Bên cạnh đó, Sông Đốc tập trung hình thành các cụm công nghiệp chế biến thủy sản công nghệ cao, sàn giao dịch thủy sản, vùng nguyên liệu ổn định, hướng đến xây dựng thương hiệu thủy sản Sông Đốc vươn tầm trong nước và quốc tế.

Sông Đốc đạt khoảng 60% tiêu chí đô thị loại III, là tiền đề vững chắc để hướng tới mục tiêu trở thành phường trực thuộc tỉnh (loại IV) vào năm 2030.

Các khu thương mại ven biển, chợ đầu mối hải sản và dịch vụ hậu cần nghề cá hiện đại cũng đang được quy hoạch đồng bộ, nhằm biến nơi đây thành “thủ phủ hải sản” của vùng biển Tây Nam.

Song song với phát triển kinh tế, Sông Đốc chú trọng hướng đi đô thị biển xanh, sạch, bền vững, gắn với chương trình xây dựng nông thôn mới nâng cao. Mục tiêu là phát triển hài hòa giữa khu vực đô thị và nông thôn, vừa đảm bảo hạ tầng, vừa giữ gìn không gian sinh thái và bản sắc văn hóa địa phương.

Du lịch biển, sinh thái được định hướng là ngành kinh tế mũi nhọn. Với Hòn Chuối thơ mộng, bến tàu tập kết lịch sử, ẩm thực biển độc đáo,

Sông Đốc có đầy đủ tiềm năng để hình thành điểm đến du lịch văn hóa, sinh thái đặc sắc của Cà Mau. Chính quyền xã đang phối hợp với tỉnh xây dựng chương trình phát triển du lịch biển, sinh thái gắn với bảo tồn, qua đó vừa tạo sinh kế bền vững, vừa quảng bá hình ảnh địa phương.

Tăng nội lực, thu hút đầu tư, tạo động lực lan tỏa

Nguồn lực đầu tư được xem là “chìa khóa mở cửa phát triển”. Sông Đốc đang chủ động xây dựng cơ chế ưu đãi, công bố danh mục dự án trọng điểm kêu gọi đầu tư, đặc biệt trong các lĩnh vực có sức lan tỏa như: cảng biển, dịch vụ logistics, hạ tầng du lịch, chế biến thủy sản công nghệ cao.

Cùng với đó, địa phương khuyến khích doanh nghiệp tư nhân, hợp tác xã, hộ sản xuất tham gia vào chuỗi giá trị kinh tế biển - từ khai thác, chế biến đến tiêu thụ. Mô hình liên kết bốn nhà (Nhà nước - Nhà doanh nghiệp - Nhà khoa học - Nhà ngư dân) được xem là giải pháp trọng tâm nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất, tạo sinh kế ổn định và bảo vệ môi trường biển.

Tượng đài chuyến tàu tập kết ra Bắc là địa chỉ đỏ để tổ chức về nguồn, giáo dục truyền thống yêu nước cho thế hệ trẻ.

Nằm ở vị trí tiền tiêu, Sông Đốc không chỉ là điểm tựa phát triển kinh tế mà còn là phên giậu vững chắc của Tổ quốc. Cùng với phát triển kinh tế - xã hội, địa phương đặc biệt chú trọng xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với an ninh nhân dân, đảm bảo an toàn cho ngư dân và chủ quyền vùng biển.

Các lực lượng chức năng tăng cường phối hợp tuần tra, kiểm soát vùng biển, phòng chống khai thác IUU, hỗ trợ ngư dân bám biển dài ngày. Song song đó, Sông Đốc đẩy mạnh hợp tác quốc tế trong lĩnh vực nghề cá, chế biến thủy sản, ứng phó biến đổi khí hậu, tranh thủ nguồn lực và kinh nghiệm từ các tổ chức quốc tế để phát triển bền vững.

Hoàng Thọ

Nguồn: https://vtcnews.vn/tu-ben-thuyen-lich-su-den-do-thi-bien-hien-dai-mang-ten-song-doc-ca-mau-ar984334.html