Từ giảng đường đến nhà máy - khi học nghề bắt nhịp với thực tiễn

(Baothanhhoa.vn) - Trước yêu cầu ngày càng cao của thị trường lao động, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp (GDNN) trên địa bàn tỉnh đang tích cực đổi mới phương thức đào tạo thông qua việc liên kết với doanh nghiệp (DN). Mô hình này không chỉ nâng cao chất lượng đào tạo mà còn mở rộng cơ hội việc làm cho học viên sau khi tốt nghiệp.

Học viên Trường Trung cấp nghề Bỉm Sơn thực hành kỹ thuật điện trong giờ học - gắn đào tạo lý thuyết với thực tiễn nghề nghiệp.

Hướng đi tất yếu

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế và sự phát triển nhanh chóng của công nghệ, thị trường lao động đòi hỏi nguồn nhân lực không chỉ có kiến thức chuyên môn mà còn phải thành thạo kỹ năng thực hành và thích ứng nhanh với môi trường làm việc. Để đáp ứng yêu cầu này, các cơ sở GDNN đã và đang triển khai mạnh mẽ mô hình liên kết đào tạo với DN. Việc liên kết đào tạo giữa nhà trường và DN giúp học viên được tiếp cận với thực tiễn sản xuất, nâng cao tay nghề và kỹ năng mềm, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho việc tìm kiếm việc làm sau khi tốt nghiệp.

Với hơn 65 năm hình thành và phát triển, Trường Trung cấp Thương mại và Du lịch Thanh Hóa là một trong những đơn vị GDNN tiêu biểu của tỉnh trong việc triển khai hiệu quả mô hình liên kết đào tạo. Nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn của thị trường lao động, nhà trường đã chủ động khảo sát nhu cầu sử dụng lao động của DN và địa phương, từ đó điều chỉnh chương trình giảng dạy và mở rộng các ngành đào tạo phù hợp như: kỹ thuật chế biến món ăn, nghiệp vụ khách sạn, nhà hàng, hướng dẫn viên du lịch, dịch vụ chăm sóc gia đình, lễ tân...

Trong quá trình đào tạo, học viên không chỉ được học lý thuyết mà còn được tổ chức thực hành, thực tập tại các cơ sở du lịch, khách sạn, DN dịch vụ lớn trên địa bàn. Đồng thời, trường cũng đẩy mạnh phối hợp với các địa phương như Hoằng Hóa, Hậu Lộc, Cẩm Thủy, TP Sầm Sơn để triển khai đào tạo nghề theo đơn đặt hàng, gắn đào tạo với giải quyết việc làm tại chỗ. Nhờ những nỗ lực này, trong năm 2024, nhà trường đã tuyển sinh và đào tạo được gần 2.000 học viên, đạt 110,3% kế hoạch và tăng 8,8% so với cùng kỳ. Tỷ lệ học viên có việc làm sau tốt nghiệp luôn duy trì ở mức cao, gần 100%, khẳng định hiệu quả rõ nét của mô hình đào tạo gắn với thực tiễn.

Trường Trung cấp nghề Bỉm Sơn cũng là một điển hình trong việc liên kết đào tạo. Nhà trường đã hợp tác với nhiều DN để đào tạo các ngành nghề như hàn, công nghệ ô tô, may thời trang, kỹ thuật máy lạnh và điều hòa không khí. Từ khi thành lập đến nay, trường đã đào tạo trên 6.000 học sinh, trong đó nhiều học viên sau khi tốt nghiệp đã được DN tiếp nhận vào làm việc. Việc đào tạo gắn liền với nhu cầu thực tế của DN giúp học viên dễ dàng tìm kiếm việc làm và thích nghi nhanh với môi trường làm việc.

Đáng chú ý, chính nhờ sự liên kết chặt chẽ với các DN, học viên của Trường Trung cấp nghề Bỉm Sơn có thể học đi đôi với hành, không còn cảm giác mơ hồ khi bước vào thị trường lao động. Nhiều học viên sau tốt nghiệp được giữ lại làm việc với mức lương ổn định, có cơ hội thăng tiến và nâng cao tay nghề...

Mở rộng cơ hội việc làm

Có thể khẳng định, việc triển khai mô hình liên kết đào tạo đã mang lại nhiều hiệu quả tích cực cho cả nhà trường, DN và học viên. Học viên được tiếp cận với môi trường làm việc thực tế, nâng cao kỹ năng nghề, kỹ năng mềm và khả năng thích ứng với yêu cầu công việc, từ đó dễ dàng tìm kiếm việc làm ngay sau khi tốt nghiệp. Nhiều em còn được DN giữ lại làm việc ngay từ giai đoạn thực tập, rút ngắn thời gian thử việc và ổn định cuộc sống sớm hơn. Về phía DN, mô hình này giúp tiết kiệm chi phí tuyển dụng và đào tạo lại lao động mới. Mối quan hệ hợp tác này cũng giúp nhà trường mở rộng mạng lưới tuyển sinh và tăng tính cạnh tranh trong bối cảnh GDNN ngày càng đòi hỏi sự thực chất.

Hoạt động tư vấn, giới thiệu việc làm thu hút đông đảo học sinh, sinh viên tại Trường Cao đẳng Công nghiệp Thanh Hóa.

Theo thống kê, tỷ lệ học viên có việc làm sau tốt nghiệp tại các cơ sở GDNN triển khai mô hình liên kết đào tạo đạt từ trên 80% đến 95%, đặc biệt nhiều ngành như chế biến món ăn, điện công nghiệp, công nghệ ô tô... đạt tỷ lệ 100%. Đây là minh chứng rõ nét cho hiệu quả và tính bền vững của mô hình này.

Để tiếp tục phát huy hiệu quả của mô hình liên kết đào tạo và đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường lao động, thời gian tới, các cơ sở GDNN cần tiếp tục triển khai đồng bộ nhiều giải pháp cả về chiều sâu lẫn chiều rộng. Trước hết, cần mở rộng mối quan hệ hợp tác với DN. Không chỉ dừng lại ở việc đưa học viên đi thực tập hay phối hợp tổ chức tuyển dụng, các nhà trường cần chủ động phối hợp với DN ngay từ khâu xây dựng chương trình đào tạo. Việc này giúp đảm bảo nội dung giảng dạy sát với thực tiễn sản xuất, kinh doanh, tạo điều kiện để học viên có kỹ năng phù hợp ngay sau khi tốt nghiệp. Đồng thời, cần khuyến khích các DN tham gia vào quá trình giảng dạy dưới hình thức mời chuyên gia, kỹ sư kỹ thuật làm giảng viên thỉnh giảng, hỗ trợ thực hành, thực tế tại xưởng.

Song song với đó, đầu tư cơ sở vật chất và thiết bị đào tạo hiện đại là yêu cầu cấp thiết. Các trường nghề cần tranh thủ các nguồn vốn đầu tư công, hợp tác quốc tế, đồng thời đẩy mạnh xã hội hóa để từng bước hiện đại hóa phòng thực hành, mô phỏng quy trình sản xuất thực tế. Việc này không chỉ nâng cao chất lượng đào tạo mà còn giúp học viên rèn luyện kỹ năng sát với môi trường DN.

Có thể khẳng định, mô hình liên kết giữa nhà trường và DN đang từng bước đưa GDNN chuyển mình mạnh mẽ theo hướng thực chất, hiệu quả và bền vững. Trong bối cảnh cạnh tranh lao động ngày càng cao, đây chính là “chìa khóa” để các cơ sở GDNN khẳng định vai trò, đồng hành cùng DN và góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế địa phương. Việc tiếp tục nhân rộng, nâng cấp mô hình này không chỉ là yêu cầu tất yếu mà còn là chiến lược lâu dài để xây dựng nguồn nhân lực bền vững cho tương lai.

Bài và ảnh: Trần Hằng

Nguồn: https://baothanhhoa.vn/tu-giang-duong-den-nha-may-nbsp-khi-hoc-nghe-bat-nhip-voi-thuc-tien-250282.htm