Miếu thờ Lê Lợi tại xã Văn Nho - nơi giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ.
Theo lịch sử Đảng bộ huyện Bá Thước (cũ), vùng đất Bá Thước là địa bàn hoạt động liên tục và lâu dài nhất của nghĩa quân Lam Sơn. Từ năm 1420-1423 nghĩa quân Lam Sơn giành được nhiều chiến thắng vang dội, trong đó có trận Ba Lẫm (Điền Lư, Điền Quang) vào năm 1420; trận Kình Lộng (Cổ Lũng) năm 1421... Những đóng góp của Nhân dân huyện Bá Thước (cũ) đối với nghĩa quân Lam Sơn còn lưu lại trong các câu chuyện dã sử và di tích thờ cúng. Tiêu biểu là miếu thờ Lê Lợi tại cánh đồng thôn Bo Hạ (Kỳ Tân cũ) nay là xã Văn Nho.
Tương truyền rằng trong lúc đang cày ruộng, nông dân họ Hà thấy có 3 người lạ đi qua, tự xưng làm nghề lái buôn ngỏ ý muốn xin vào lều của người nông dân để nghỉ trưa. Ông nông dân họ Hà liền mời khách vào lều nghỉ tạm. Thấy khách đói bụng, ông bèn giở đùm cơm nếp, ống canh uôi ra mời khách cùng ăn. Họ vui vẻ trò chuyện, tâm đầu ý hợp, ông nông dân họ Hà đã chế biến nhiều món ăn để mời khách. Khách khen bữa cơm ngon, trước khi đi khách đã căn dặn ông nông dân sau này ta thành công, hãy cúng tế ta bằng lễ vật như bữa ăn này là đủ. Về nhà, ông kể lại câu chuyện cho mọi người trong thôn nghe. Nghe xong câu chuyện, nhiều người trong bản suy đoán là Lê Lợi cùng các vị tướng của nghĩa quân Lam Sơn đã cải trang làm lái buôn để che mắt giặc, thăm dò tình hình. Một thời gian sau, Lê Lợi chạy giặc về Mường Muần, xã Văn Nho ngày nay để ẩn náu. Tại đây, nghĩa quân Lam Sơn được Nhân dân cưu mang, giúp đỡ. Sau khi cuộc khởi nghĩa Lam Sơn thắng lợi, Nhân dân Mường Muần lập miếu ở gò đất cao giữa cánh đồng bản Bo Hạ để ghi nhớ công ơn của người anh hùng dân tộc Lê Lợi. Hàng năm, vào ngày 22/8 (âm lịch), Nhân dân chuẩn bị lễ vật tới miếu, thắp hương tưởng nhớ vị anh hùng Lê Lợi.
Đến vùng đất Văn Nho, du khách còn được khám phá trải nghiệm hang cá thần ở thôn Chiềng Ban. Xung quanh hang cá hiện vẫn còn nhiều câu chuyện khó lý giải, mang đậm sắc màu thần thoại. Vì vậy, người dân Văn Nho rất tôn thờ loài cá sống trong hang.
Từ hang cá thần, men theo những ruộng bậc thang để lên lưng chừng núi là một hang đá - nơi đặt ban thờ các lãnh tụ của phong trào Cần vương. Theo lịch sử Đảng bộ xã Văn Nho, hang đá là nơi thủ lĩnh phong trào Cần vương Tống Duy Tân ẩn náu. Tại đây Tống Duy Tân được Nhân dân che chở, cưu mang. Nhưng vì sự phản bội của Cao Ngọc Lễ, quân Pháp đã tìm ra nơi ông ẩn náu. Bắt được Tống Duy Tân, quân Pháp tìm cách khuất phục ông nhưng đều không thành, bèn đem xử tử. Để tưởng nhớ đến Tống Duy Tân, Nhân dân trong xã Văn Nho đã lập miếu thờ.
Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, vùng đất Văn Nho trở thành địa điểm đóng quân của đại đội ra-đa phòng không không quân. Thời kỳ này, xã Văn Nho có ông Hà Văn Kẹp, làng Hiềng, vinh dự được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân.
Về với vùng đất Văn Nho, du khách được khám phá, trải nghiệm không gian văn hóa của đồng bào dân tộc Thái, ngắm nhìn cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, thưởng thức những món ăn truyền thống của người dân nơi đây... Đây là điều kiện quan trọng để xã Văn Nho phát triển du lịch, tạo thêm việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân. Tuy nhiên, do nhiều yếu tố chủ quan, khách quan, những tiềm năng, lợi thế vùng đất văn hóa, lịch sử Văn Nho chưa được người dân phát huy.
Ông Tống Minh Hóa, Chủ tịch UBND xã Văn Nho, cho biết: Văn Nho là vùng đất lịch sử, văn hóa, người dân còn gìn giữ nhiều giá trị văn hóa truyền thống. Tuy nhiên, nhiều năm qua, địa phương chưa có điều kiện để khai thác những tiềm năng, lợi thế phục vụ phát triển du lịch. Thời gian tới, xã Văn Nho quan tâm tu bổ, tôn tạo hang thờ Tống Duy Tân, miếu thờ Lê Lợi; chú trọng phát triển du lịch sinh thái tại khu hang Dơi (thôn Pặt), hang Cá Thần (thôn Chiềng Ban), thác nước Tá Tôn (thôn Hiềng); khôi phục Lễ hội Mường Ký; tổ chức Lễ hội Cầu Mưa... Để thực hiện được mục tiêu này, xã tập trung đẩy mạnh quảng bá vẻ đẹp thiên nhiên, các giá trị lịch sử, văn hóa truyền thống. Tăng cường công tác xúc tiến, kêu gọi thu hút doanh nghiệp có tiềm lực vào tìm hiểu cơ hội, hợp tác đầu tư phát triển du lịch. Chú trọng đầu tư xây dựng hạ tầng giao thông, các thiết chế văn hóa cơ sở; bồi dưỡng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, khai thác tiềm năng du lịch của vùng đất Văn Nho, góp phần phát triển kinh tế - xã hội địa phương.
Bài và ảnh: Xuân Cường
Nguồn: https://baothanhhoa.vn/van-nho-vung-dat-lich-su-van-hoa-270242.htm
Bình luận (0)