Việt Nam kiên định “đột phá” lấy đổi mới sáng tạo định hình tương lai

Trong bối cảnh thế giới chứng kiến những biến động không ngừng và cạnh tranh địa chính trị gay gắt, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ, Việt Nam đã khẳng định quyết tâm mạnh mẽ đưa đổi mới sáng tạo và phát triển các ngành công nghệ chiến lược trở thành trọng tâm đột phá cho sự phát triển kinh tế-xã hội.

Đây là thông điệp xuyên suốt tại Diễn đàn “Thúc đẩy đổi mới sáng tạo, phát triển các ngành công nghệ chiến lược” diễn ra ngày 2/10, trong khuôn khổ Ngày hội Đổi mới sáng tạo Quốc gia và Triển lãm quốc tế Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2025.

Dưới sự chủ trì của Bộ Tài chính, Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) phối hợp với Ngân hàng Thế giới (World Bank) cùng các tập đoàn công nghệ hàng đầu (như Qualcomm, Meta và Viện Tăng trưởng xanh toàn cầu tại Việt Nam) đã cùng tổ chức diễn đàn.

Đầu tư cho tương lai quốc gia

Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Tâm nhấn mạnh diễn đàn mang một ý nghĩa đặc biệt quan trọng, đây là dịp để trao đổi tầm nhìn, chia sẻ kinh nghiệm và quan trọng hơn, khẳng định quyết tâm của Việt Nam trong việc đưa đổi mới sáng tạo và thúc đẩy các ngành công nghệ chiến lược vào trọng tâm chiến lược phát triển kinh tế-xã hội của đất nước.

Với vai trò là cơ quan quản lý tài chính, đầu tư và tham mưu về phát triển kinh tế-xã hội, Lãnh đạo Bộ Tài chính khẳng định quan điểm xuyên suốt đầu tư cho đổi mới sáng tạo và công nghệ chiến lược chính là đầu tư cho tương lai của quốc gia.

“Chúng tôi cam kết sẽ tiếp tục phối hợp cùng các bộ ngành để tham mưu cho Chính phủ về hoàn thiện cơ chế, chính sách nhằm khuyến khích mạnh mẽ nghiên cứu, phát triển và thương mại hóa công nghệ mới; Thu hút nguồn lực và tạo điều kiện thuận lợi nhất cho doanh nghiệp công nghệ và khởi nghiệp sáng tạo,” Thứ trưởng Tâm nhấn mạnh.

Cùng chung quan điểm, Thứ trưởng Thường trực Bộ Khoa học và Công nghệ Vũ Hải Quân nêu rõ diễn đàn là một dấu mốc quan trọng, khẳng định quyết tâm của Việt Nam trong việc xây dựng nền kinh tế tự chủ, có năng lực cạnh tranh cao dựa trên đổi mới sáng tạo. Các phiên thảo luận đã mở ra nhiều cơ hội hợp tác thiết thực, kết nối nguồn lực trong và ngoài nước, góp phần đưa Việt Nam tiến nhanh và bền vững trên bản đồ công nghệ toàn cầu.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Tâm nhấn mạnh diễn đàn mang một ý nghĩa đặc biệt quan trọng, đây là dịp để trao đổi tầm nhìn, chia sẻ kinh nghiệm và quan trọng hơn, khẳng định quyết tâm của Việt Nam trong việc đưa đổi mới sáng tạo và thúc đẩy các ngành công nghệ chiến lược vào trọng tâm chiến lược phát triển kinh tế-xã hội của đất nước. (Ảnh: Vietnam+)

Kiến tạo tương lai bán dẫn

Tại Diễn đàn, Ngân hàng Thế giới (World Bank) đã công bố báo cáo “Kiến tạo Tương lai Bán dẫn Việt Nam: Đột phá từ Nhân tài Công nghệ và Đổi mới Sáng tạo” – bản báo cáo chuyên sâu và đầu tiên của World Bank về chủ đề nhân tài và đổi mới sáng tạo cho ngành công nghiệp bán dẫn của Việt Nam.

Chia sẻ tại diễn đàn, bà Mariam J. Sherman, Giám đốc Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam, Campuchia, Lào, hoan nghênh cam kết của Chính phủ trong việc phát huy khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo như một động lực tăng trưởng mới. Bà nhận định Việt Nam sở hữu nhiều lợi thế to lớn như nguồn nhân lực trẻ và tài năng, nền tảng kinh tế vĩ mô vững chắc, vị trí chiến lược và khả năng học hỏi thích ứng đã được chứng minh.

Theo bà Sherman, điều cần thiết lúc này là một chiến lược bài bản – một công thức được gọi là “ba cộng một” bao gồm: nhân tài công nghệ, hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và liên kết chuỗi cung ứng, tất cả được gắn kết bởi yếu tố “+1” - sự tập trung mạnh mẽ vào một vài cụm động lực đổi mới sáng tạo xuất sắc và có chọn lọc.

Diễn đàn cũng chứng kiến những cam kết và sáng kiến cụ thể từ các thành phần trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, qua đó thể hiện rõ nét sự vào cuộc của tất cả các bên. Cụ thể, Ngân hàng Thế giới công bố báo cáo chuyên sâu về ngành bán dẫn Việt Nam. NIC và JICA dưới sự đồng hành chiến lược của BCG, công bố Chương trình Tăng tốc khởi nghiệp AI - VietLeap Accelerator 2025. Bên cạnh đó, các tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới như Qualcomm và Meta cam kết thúc đẩy nghiên cứu và phát triển (R&D), phát triển chuỗi cung ứng tại Việt Nam.

Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam, ngài Ito Naoki cũng bày tỏ cam kết Nhật Bản tiếp tục là đối tác đồng hành tin cậy trong đổi mới sáng tạo và giáo dục-đào tạo với Việt Nam, nhất là trong các lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI), ứng dụng AI vào các lĩnh vực của kinh tế-xã hội, tất cả sẽ cùng nhau chung tay vì sự thịnh vượng của Việt Nam.

Đặc biệt, diễn đàn cũng đã diễn ra Lễ công bố các sáng kiến nhằm triển khai Nghị quyết 57, được khởi xướng bởi NIC và 5 Mạng lưới Đổi mới sáng tạo và chuyên gia trong các lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, bán dẫn, an ninh mạng, lượng tử, hàng không vũ trụ và UAV.

Thứ trưởng Thường trực Bộ Khoa học và Công nghệ Vũ Hải Quân nêu rõ diễn đàn là một dấu mốc quan trọng, khẳng định quyết tâm của Việt Nam trong việc xây dựng nền kinh tế tự chủ, có năng lực cạnh tranh cao dựa trên đổi mới sáng tạo. (Ảnh: Vietnam+)

Đồng bộ chính sách, hội tụ nguồn lực

Tổng kết diễn đàn, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng nhận định tình hình khu vực và thế giới đang tiếp tục diễn biến nhanh, phức tạp, khó lường với sự cạnh tranh khốc liệt về các nguồn lực. Ông phân tích sáu xu hướng lớn đang tác động mạnh và sâu rộng đến lĩnh vực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, bao gồm cạnh tranh địa chiến lược gia tăng, đặc biệt là cạnh tranh Mỹ-Trung trong định hình các xu hướng công nghệ; Dòng vốn đầu tư cho khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo ngày càng tăng; AI phát triển nhanh và tác động mạnh mẽ đến toàn bộ nền kinh tế (dự báo tạo hơn 170 triệu việc làm mới và đóng góp khoảng 5.000 tỷ USD vào nền kinh tế thế giới giai đoạn 2026-2030); Hoạt động khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo ngày càng phát triển dựa trên nền tảng hệ sinh thái với sự hợp tác chặt chẽ; Cạnh tranh khốc liệt về nguồn lực (nhân lực, dữ liệu, năng lực tính toán); Và, Chính phủ các nước đang nhanh chóng điều chỉnh chính sách, thúc đẩy hợp tác công-tư để dẫn dắt lĩnh vực này.

“Việt Nam không nằm ngoài 'cuộc chơi' đó,” Phó Thủ tướng nhấn mạnh và ông dẫn lời khẳng định Tổng Bí thư Tô Lâm: Phải coi khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là “chìa khóa vàng”, là yếu tố sống còn để vượt qua bẫy thu nhập trung bình và hướng tới mục tiêu trở thành nước phát triển vào năm 2045. Dự thảo văn kiện Đại hội 14 của Đảng cũng xác định khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo là đột phá quan trọng hàng đầu, là động lực chính cho giai đoạn phát triển mới.

Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng chỉ ra Việt Nam cần đi nhanh hơn, quyết liệt hơn, táo bạo hơn để rút ngắn khoảng cách với thế giới đồng thời phải hội nhập sâu rộng, hợp tác chiến lược với các nền kinh tế hàng đầu, các tổ chức uy tín thế giới và các tập đoàn công nghệ. (Ảnh: Vietnam+)

Với phương châm “muốn đi nhanh thì đi một mình, muốn đi xa phải đi cùng nhau,” Phó Thủ tướng chỉ ra Việt Nam cần đi nhanh hơn, quyết liệt hơn, táo bạo hơn để rút ngắn khoảng cách với thế giới đồng thời phải hội nhập sâu rộng, hợp tác chiến lược với các nền kinh tế hàng đầu, các tổ chức uy tín thế giới và các tập đoàn công nghệ. Chỉ bằng cách tận dụng trí tuệ, nguồn lực, công nghệ và mạng lưới hợp tác toàn cầu, Việt Nam mới có thể đẩy nhanh tốc độ phát triển và từng bước khẳng định vị thế trên bản đồ công nghệ thế giới.

Để tiếp tục phát huy những thành tựu và hiện thực hóa khát vọng trở thành một trung tâm khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo hàng đầu của khu vực và thế giới, Phó Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành, địa phương, các chuyên gia, đối tác trong và ngoài nước cùng chung tay triển khai năm nhiệm vụ. Cụ thể, NIC tiếp tục phát huy vai trò hạt nhân; Các bộ, ngành, địa phương tập trung tháo gỡ điểm nghẽn; Mạng lưới đổi mới sáng tạo và chuyên gia công nghệ chiến lược phát huy vai trò “cánh tay nối dài”; Các tập đoàn công nghệ và tổ chức quốc tế tiếp tục đồng hành; Các chủ thể của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo trong nước vươn lên.

Phó Thủ tướng bày tỏ tin tưởng rằng với quyết tâm chính trị cao nhất của cả hệ thống, cùng khát vọng vươn lên của cộng đồng đổi mới sáng tạo và sự hỗ trợ, đồng hành của bạn bè quốc tế, Việt Nam sẽ biến khát vọng thành hiện thực, trở thành quốc gia phát triển, độc lập, tự cường và thịnh vượng trong thế kỷ 21, lan tỏa mạnh mẽ tinh thần đổi mới sáng tạo trên trường quốc tế./.

(Vietnam+)

Nguồn: https://www.vietnamplus.vn/viet-nam-kien-dinh-dot-pha-lay-doi-moi-sang-tao-dinh-hinh-tuong-lai-post1067668.vnp