Xác lập mô hình tăng trưởng mới dựa trên khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số

Ngày 22-12-2024, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học công nghệ (KHCN), đổi mới sáng tạo (ĐMST) và chuyển đổi số (CĐS) quốc gia (Nghị quyết 57). Sau gần 1 năm triển khai, Việt Nam đã định hình rõ quan điểm chuyển đổi mô hình phát triển đất nước, trọng tâm là xác lập mô hình tăng trưởng mới dựa trên KHCN, ĐMST và CĐS quốc gia. Niềm tin của cộng đồng, doanh nghiệp, chuyên gia, nhà khoa học trong nước và quốc tế tiếp tục củng cố, khẳng định việc triển khai Nghị quyết 57 đang đi đúng hướng.

Kết quả đáng ghi nhận

Tại phiên họp của Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về sơ kết tình hình triển khai thực hiện Nghị quyết 57, ông Võ Thành Hưng, Phó Chánh Văn phòng Trung ương Đảng, thông tin: Những điểm nghẽn về thể chế, cơ chế, chính sách đã được tháo gỡ; nguồn lực kinh phí được bố trí đủ; hạ tầng, dữ liệu, nhân lực được tăng cường; khí thế phát triển đang lan tỏa trong xã hội. Quý III-2025 là giai đoạn chuyển biến mạnh mẽ từ hoàn thiện thể chế, xây dựng kế hoạch sang triển khai thực thi và tạo ra kết quả cụ thể với nhiều ứng dụng thiết thực, nâng cao hiệu quả quản trị quốc gia, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Tỷ trọng đóng góp của KHCN, ĐMST và CĐS trong GDP đạt khoảng trên 16%.

Ứng dụng Robot trong hoạt động sản xuất tại Nhà máy Sữa Cần Thơ (Công ty CP Sữa Việt Nam - Vinamilk).

Việc cung cấp dịch vụ công trực tuyến phục vụ chính quyền 2 cấp đúng hướng, mang lại lợi ích cho người dân, doanh nghiệp và cơ quan nhà nước. Cụ thể, đối với cấp địa phương, tiết kiệm được 4.800 tỉ đồng; cấp Trung ương tiết kiệm được 840 tỉ đồng. Về phát triển KHCN, ĐMST, Chính phủ đã phê duyệt 11 công nghệ chiến lược và đã giao nhiệm vụ cho các bộ, cơ quan triển khai.

Nhìn chung, Việt Nam đã bước đầu hình thành năng lực tự chủ công nghệ ở một số lĩnh vực then chốt. Trong đó, một số sản phẩm công nghệ chiến lược đã được thương mại hóa như Kiki của tập đoàn VNG; AI Camera của Hanet, VConnex và CMC; công nghệ 5G của Viettel; Robot STEM của công ty DTT; trợ lý ảo hành chính công của VNPT.

Về vận hành Cổng sáng kiến quốc gia đang đánh giá 320 sản phẩm; giải pháp, công bố 104 sản phẩm; tiếp nhận hàng trăm sáng kiến, đề xuất mới, góp phần hỗ trợ doanh nghiệp, nhà khoa học, startup, tổ chức nghiên cứu quảng bá kết quả, tìm kiếm đối tác và mở rộng khả năng thương mại hóa sản phẩm. Trong 9 tháng năm 2025, hợp tác quốc tế về KHCN, ĐMST và CĐS được nâng lên thành trụ cột ưu tiên trong quan hệ song phương với nhiều đối tác chiến lược. Việt Nam đã tổ chức 20 chuyến thăm và sự kiện cấp cao; các cam kết chính trị được cụ thể hóa bằng gần 40 thỏa thuận hợp tác mới được ký kết với các đối tác quan trọng.

Huy động sức mạnh tổng thể

Theo Ban Chỉ đạo Trung ương, kết quả thực hiện Nghị quyết 57 có thể đạt tốt hơn nếu người đứng đầu các cơ quan, đơn vị phát huy hơn nữa vai trò chủ trì, chỉ đạo trực tiếp, đảm bảo công tác triển khai liên tục, sâu sát, kịp thời tháo gỡ các điểm nghẽn. Những vấn đề cốt lõi về hạ tầng, nhân lực, công nghệ chiến lược cần được tập trung chỉ đạo, đầu tư nguồn lực và phát triển mạnh mẽ hơn nữa để bảo đảm tự chủ chiến lược quốc gia.

Ông Võ Thành Hưng đề xuất mô hình hợp tác 3 nhà là phương thức triển khai chủ đạo nhằm huy động sức mạnh tổng thể của hệ sinh thái, với hạt nhân là các chuyên gia, nhà khoa học. Theo đó, cụ thể hóa mô hình này bằng cơ chế hợp tác công - tư và đối ứng vốn linh hoạt. Trong đó, với các công nghệ có tiềm năng thị trường cao, được doanh nghiệp quan tâm, doanh nghiệp giữ vai trò đầu tư chính (tối thiểu 50%), còn Nhà nước hỗ trợ thông qua ưu đãi, đổi mới công nghệ, phát triển thị trường và tài trợ cho trường/viện hợp tác nghiên cứu, nhằm thúc đẩy thương mại hóa và mở rộng ứng dụng công nghệ. Với các công nghệ còn lại, nguồn kinh phí Nhà nước giữ vai trò chủ đạo, tài trợ hợp tác giữa viện trường và doanh nghiệp nhằm làm chủ công nghệ chiến lược, tiềm năng nhưng rủi ro cao; doanh nghiệp đóng góp tối thiểu 20% kinh phí đối ứng, định hướng ứng dụng và chuẩn bị nền tảng cho các công nghệ mũi nhọn tương lai.

Ở góc độ doanh nghiệp, ông Nguyễn Trọng Khang, Nhà sáng lập và Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn MK (MK Group), cho biết: Khởi đầu là một doanh nghiệp nhỏ trong lĩnh vực thẻ thông minh và bảo mật thành lập năm 1999, đến nay, MK Group sở hữu và vận hành 6 nhà máy công nghệ cao tại Việt Nam, Brazil và Ethiopia, chuyên sản xuất thẻ thông minh, thiết bị bảo mật, AI Camera và các giải pháp công nghệ cao. MK Group cũng xác định, để một doanh nghiệp công nghệ có thể đi đường dài và tạo ra giá trị bền vững, không thể chỉ dựa vào một sản phẩm hay một lĩnh vực. MK Group đã chọn hướng phát triển dựa trên ba trụ cột công nghệ chiến lược, vừa gắn với thế mạnh của mình, vừa phù hợp với xu thế CĐS và yêu cầu của quốc gia. Ba trụ cột đó là an ninh bảo mật số - Smart Digital Security, trí tuệ nhân tạo và Robotics (tập trung vào mảng tự động hóa) - AI và Robotics, công nghiệp quốc phòng - Defense Industry Technology.

“Ba trụ cột này bổ trợ và kế thừa lẫn nhau, tạo thành chuỗi giá trị toàn diện từ bảo mật - trí tuệ nhân tạo - quốc phòng. Đây là hệ sinh thái công nghệ thống nhất giúp MK Group chủ động sáng tạo, mở rộng các sản phẩm giải pháp, góp phần vào chiến lược tự chủ công nghệ quốc gia và “xuất khẩu công nghệ số” ra thị trường quốc tế”- ông Nguyễn Trọng Khang cho hay.

Phát biểu kết luận phiên họp, Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách, tháo gỡ điểm nghẽn về thể chế, nguồn lực và nhân lực; đẩy mạnh đầu tư cho công nghệ lõi, nhất là trí tuệ nhân tạo, bán dẫn, năng lượng mới, an ninh mạng, coi doanh nghiệp là trung tâm, nhà nước kiến tạo, dẫn dắt.

Tổng Bí thư nhấn mạnh phải kiên định triển khai theo nguyên tắc điều hành mới là kỷ cương đi trước, nguồn lực đi cùng, kết quả là thước đo. Đây là kim chỉ nam cho mọi hành động. Nguồn lực phải được đảm bảo đầy đủ, phân bố đúng, trúng, nhanh, hiệu quả, tránh dàn trải, lãng phí; kết quả phải cân đong, đo đếm được. Cùng với đó, kiến tạo hệ sinh thái, khơi thông nguồn lực mạnh mẽ của xã hội, lấy khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực chính tạo ra sức sản xuất, có phương thức sản xuất mới, chất lượng cao, trọng tâm là kinh tế dữ liệu, kinh tế số. Lấy sự hài lòng, niềm tin của người dân và doanh nghiệp làm thước đo; phải quyết liệt số hóa toàn diện quy trình giải quyết thủ tục hành chính công 1 cửa, 1 lần khai trên nền dữ liệu liên thông.

 

Bài, ảnh: MỸ THANH

Nguồn: https://baocantho.com.vn/xac-lap-mo-hinh-tang-truong-moi-dua-tren-khoa-hoc-cong-nghe-doi-moi-sang-tao-va-chuyen-doi-so-a192922.html