Xây dựng hệ thống tiêu chuẩn cho công nghệ chiến lược

Sản xuất sản phẩm công nghệ cao tại Tổng công ty Sản xuất thiết bị Viettel.

Trên cơ sở Quyết định số 1131/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về Danh mục công nghệ chiến lược và sản phẩm công nghệ chiến lược, đồng thời thực hiện yêu cầu của Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, Bộ Khoa học và Công nghệ đã phối hợp với các bộ, ngành tổ chức rà soát, xây dựng và ban hành các nhóm tiêu chuẩn cho các lĩnh vực trọng điểm: đô thị thông minh, công nghệ chiến lược, trí tuệ nhân tạo, công nghệ chuỗi khối, nền tảng dữ liệu và dữ liệu mở, an toàn thông tin và an ninh mạng.

Theo Bộ Khoa học và Công nghệ, việc chuẩn hóa các công nghệ mới không chỉ phục vụ công tác quản lý nhà nước mà còn tạo điều kiện cho hoạt động nghiên cứu, phát triển, thử nghiệm và thương mại hóa công nghệ. Thông qua hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn, các hoạt động thử nghiệm, chứng nhận và đánh giá sự phù hợp được thực hiện thống nhất, qua đó giảm rủi ro, bảo vệ người sử dụng và tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh cho doanh nghiệp công nghệ.

Trong quá trình triển khai, Ủy ban Tiêu chuẩn đo lường chất lượng quốc gia đã tham mưu Bộ Khoa học và Công nghệ ban hành danh mục các tiêu chuẩn quốc gia và quy chuẩn kỹ thuật quốc gia hiện hành cho các lĩnh vực trọng điểm, đồng thời công bố công khai trên các cổng thông tin điện tử chuyên ngành. Đây được coi là bước cụ thể hóa tinh thần của Nghị quyết 57-NQ/TW, chuyển các chủ trương lớn thành công cụ kỹ thuật có thể áp dụng ngay trong thực tiễn.

Bộ Khoa học và Công nghệ không chỉ tập trung xây dựng hệ thống tiêu chuẩn trong nước, mà còn khuyến khích áp dụng trực tiếp các tiêu chuẩn quốc tế, tiêu chuẩn khu vực và tiêu chuẩn nước ngoài phù hợp với điều kiện Việt Nam. Cách tiếp cận này giúp rút ngắn thời gian chuẩn hóa, tăng khả năng tương thích quốc tế và tạo điều kiện để các sản phẩm, dịch vụ công nghệ Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Tại kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa. Các luật này tiếp tục khẳng định vai trò của tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật như một công cụ quản lý nền tảng, bao trùm mọi lĩnh vực kinh tế xã hội, đồng thời tạo cơ sở pháp lý để đổi mới cách tiếp cận trong xây dựng và áp dụng tiêu chuẩn.

Lãnh đạo Bộ Khoa học và Công nghệ cho rằng, điểm mới quan trọng là việc xây dựng tiêu chuẩn, quy chuẩn trong giai đoạn tới gắn chặt với đánh giá tác động và tham vấn các đối tượng chịu ảnh hưởng, thay vì áp dụng một chiều từ cơ quan quản lý. Cách làm này giúp bảo đảm tính khả thi, hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, doanh nghiệp và người dân, đồng thời nâng cao mức độ an toàn trong ứng dụng công nghệ mới.

Để hệ thống tiêu chuẩn phát huy hiệu quả, Bộ Khoa học và Công nghệ đang phối hợp với các Bộ, ngành và địa phương đẩy mạnh công tác truyền thông, tập huấn, xây dựng tài liệu hướng dẫn áp dụng tiêu chuẩn, quy chuẩn cho doanh nghiệp và tổ chức nghiên cứu.

Hà Linh

Nguồn: https://nhandan.vn/xay-dung-he-thong-tieu-chuan-cho-cong-nghe-chien-luoc-post930815.html