Muôn màu muôn sắc xứ Đoài

Bước chân vào không gian triển lãm, ngắm nhìn những tác phẩm trải dọc hai bên tường, người xem như đang dạo chơi Xứ Đoài mộc mạc mà hữu tình. Triển lãm “Đôi mắt người Sơn Tây” không chỉ là tên gọi, mà còn là góc nhìn của những người họa sĩ gắn bó, yêu thương mảnh đất quê hương Sơn Tây. Từ đó, họ gửi gắm hồn mình vào từng tác phẩm.

Mỗi tác phẩm là một mảnh ký ức, một góc nhìn riêng về con người, thiên nhiên và nhịp sống quê hương. Khách tham quan được ngắm nhìn mùa hạ Xứ Đoài qua tác phẩm sơn mài “Hương mùa hạ 2” của Nguyễn Duy Dũng. Với khổ lớn 90x120cm, những lớp sơn mài được xử lý khéo léo tạo hiệu ứng lung linh cho từng cánh hoa sen, khiến người xem cảm nhận rõ nhịp sống sôi động, sức sống căng tràn của mùa hạ qua loài hoa sen mà “Người Sơn Tây yêu hoa sen từ trong giấc ngủ”. Qua đó, khách tham quan thấy tâm thế của những người trẻ Sơn Tây hôm nay, tươi mới, lạc quan, vẫn giữ hồn quê mà không ngừng làm mới mình.

 Triển lãm “Đôi mắt người Sơn Tây” thu hút đông đảo khách tham quan.

Trái ngược với năng lượng dồi dào của mùa hè, tác giả Đinh Hồng Quân lại đưa khách tham quan đến với khung cảnh thu thanh bình qua tác phẩm “Chiều thu Xứ Đoài”. Bức sơn dầu 40x50cm gợi nên sự êm ả của miền đất Sơn Tây khi thu về trong ánh vàng trải nhẹ trên triền đồi mờ sương. Tác giả đã xử lý ánh sáng tinh tế khiến người xem như đứng trước cổng làng xưa, nghe tiếng chuông nhà thờ ngân trong chiều muộn. Trong gam màu ấm, bức tranh đánh thức nỗi nhớ, sự yên ả và cái hồn cổ kính của miền đất đã đi vào thơ nhạc Việt Nam.

Trên hành trình khám phá Sơn Tây, tác phẩm “Núi Thủng” của tác giả Nông Thị Thu Trang dẫn người xem chiêm ngưỡng vẻ đẹp kỳ vĩ, huyền ảo của thiên nhiên miền núi. Trên nền sơn mài, sắt son, vàng và đen hòa quyện, tạo chiều sâu huyền ảo như chạm đến cõi tâm linh. Núi hiện lên hùng vĩ mà tĩnh tại, biểu tượng cho sự bền vững, trường tồn của đất mẹ.

Với cảnh sắc núi non hùng vĩ nơi quê hương, tác giả Hoàng Khánh Du đã lan tỏa tinh thần hào sảng, tự hào qua tác phẩm lụa “Giang sơn đồ” với kích thước 80x160cm. Bố cục mở, những đường cọ mềm mại đặc trưng của tranh lụa khiến cảnh núi sông đất nước như hiện ra trong sương sớm, vừa gần gũi vừa tráng lệ. Đây không chỉ là phong cảnh, mà là tấm lòng người họa sĩ gửi vào giang sơn gấm vóc, là tình yêu Tổ quốc được thể hiện bằng ngôn ngữ hội họa tinh tế, sâu sắc.

 Các bạn trẻ hào hứng thảo luận về các tác phẩm.

Bạn Nguyễn Hoàng Minh (sinh năm 2004, sinh viên Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam) chia sẻ: “Cách các họa sĩ khai thác chất liệu sơn mài hay sơn dầu đều rất tinh tế, vừa mang tính truyền thống, vừa có hơi hướng đương đại. Tôi học được nhiều điều từ cách họ bố cục không gian và xử lý ánh sáng. Đặc biệt, bức "Giang sơn đồ" khiến tôi cảm thấy đang được ngắm nhìn non sông qua đôi mắt người nghệ sĩ, mềm mại mà đầy tự hào”.

Không chỉ thiên nhiên, khách tham quan còn hiểu thêm về con người xứ Đoài qua tác phẩm “Phóng sinh” của Nguyễn Đức Dương. Tác phẩm sơn mài cỡ lớn 120x180cm mang đậm ý nghĩa triết lý và nhân văn. Hình ảnh phóng sinh gợi mở những suy ngẫm về tự do, lòng nhân ái, sự giải thoát tâm linh. Họa sĩ sử dụng tương phản giữa sáng và tối để làm nổi bật tinh thần hướng thiện, hòa hợp giữa con người và thiên nhiên. Bức tranh vừa mang tính biểu tượng, vừa đậm chất tĩnh tại thiền định, khiến người xem dừng lại chiêm nghiệm.

Bà Marie Dupont, du khách người Pháp, chia sẻ: “Tôi không hiểu hết về kỹ thuật sơn mài, nhưng khi đứng trước bức “Phóng sinh”, tôi cảm thấy rất xúc động. Màu sắc, ánh sáng, cả sự tĩnh lặng trong tranh khiến tôi nghĩ đến triết lý phương Đông về sự hòa hợp giữa con người và thiên nhiên”.

Nơi nghệ thuật nói lên tiếng lòng yêu quê hương

Triển lãm “Đôi mắt người Sơn Tây” như lời tuyên ngôn của những nghệ sĩ đang kiến tạo diện mạo riêng cho mỹ thuật xứ Đoài. Mỗi tác phẩm đều mang một phần của đất, của người, của lịch sử Sơn Tây, chứa đựng sự bình dị, sâu lắng và bền bỉ của vùng đất này. Họa sĩ Lê Thế Anh nhận định: “Các nghệ sĩ đang gìn giữ và góp phần kiến tạo những giá trị riêng có vào dòng chảy hội họa nói chung. Nhớ về Sơn Tây là nhớ những con người, những tâm hồn, những cá tính nghệ thuật không thể trộn lẫn. Đó chính là "đôi mắt" của hội họa, của tình yêu đối với Thành cổ Sơn Tây”.

  Nhóm họa sĩ Sơn Tây tại triển lãm.

Điểm đặc sắc của triển lãm nằm ở sự đa dạng trong ngôn ngữ biểu đạt. Sơn mài gợi chiều sâu truyền thống, đưa người xem về với sự tĩnh lặng và biểu tượng văn hóa Việt Nam. Sơn dầu lại gần gũi với nhịp sống đương đại, trong khi tranh lụa mang đến cảm giác mềm mại, thơ mộng như làn gió xứ Đoài. Điêu khắc mở ra không gian ba chiều, khẳng định khả năng tư duy và kiến tạo hình khối của nghệ sĩ. Tất cả cùng hòa quyện, tạo nên bản hòa ca thị giác, nơi truyền thống và hiện đại song hành, tôn nhau chứ không đối lập.

Nhà phê bình mỹ thuật, họa sĩ Lê Thu Huyền đánh giá: “Từ những gam màu truyền thống đến biểu hiện đương đại, triển lãm khẳng định rằng mỹ thuật Việt Nam, dù ở bất cứ vùng miền nào, đều đang vận động mạnh mẽ, mang tinh thần nhân bản và sức sống văn hóa bền vững. Ở cấp độ rộng hơn, đây là cuộc gặp gỡ giữa những cá tính sáng tạo, nơi mỗi tác phẩm là một “đôi mắt” cùng nhau tạo nên bức tranh chung về tinh thần Việt Nam trong thời hiện đại khi vừa gìn giữ, vừa đổi mới; vừa hoài niệm, vừa tiên phong”. 

Nguồn: https://www.qdnd.vn/van-hoa/van-hoc-nghe-thuat/xu-doai-va-doi-mat-nguoi-son-tay-1011582