Cải thiện khả năng tiêu thoát lũ cho vùng đông

Nhiều khu vực ở vùng đông của thành phố Đà Nẵng là nơi chịu ngập nặng khi có mưa, lũ lớn. Do đó, cần sớm cải thiện khả năng tiêu thoát lũ gắn với cải tạo, bảo vệ hệ sinh thái tự nhiên khu vực này.

Việc nạo vét sông Trường Giang (nằm trong Dự án phát triển tích hợp thích ứng tỉnh Quảng Nam) sẽ góp phần cải thiện khả năng tiêu thoát lũ cho khu vực vùng Đông. Ảnh minh họa: QUỐC TUẤN

Trong đợt lũ lịch sử cuối tháng 10 vừa qua, nhiều xã, phường ở vùng đông của thành phố bị ngập nặng kéo dài như Điện Bàn Đông, Hội An Tây, Hội An, Hội An Đông, Duy Nghĩa, Thăng An. Ngoài lượng mưa quá lớn khiến nước trên thượng nguồn đổ về rất nhiều qua sông Thu Bồn thì nguyên nhân còn do tác động từ đô thị hóa khiến khả năng tiêu thoát lũ ở khu vực này suy giảm so với trước đây.

PGS. TS. KTS Hoàng Vĩnh Hưng, Viện trưởng Viện Quy hoạch đô thị và nông thôn quốc gia khuyến nghị, các hồ điều hòa và kênh thoát nước mở là giải pháp quan trọng để giảm ngập, điều tiết nước khi có lũ. Hệ thống thoát nước phải kết nối liên tục, đặc biệt là tại các khu vực có tỷ lệ đô thị hóa cao ở vùng đông như Hội An, Tam Kỳ để giảm thiểu ngập úng trong mùa mưa, nhất là thời điểm xảy ra thời tiết cực đoan như bão, lũ.

Thực tế trong những năm gần đây, các khu đô thị, khu dân cư liên tục hình thành tại một số xã, phường vùng đông. Đáng báo động là hạ tầng thoát nước ở một số khu vực khớp nối không đồng bộ khiến khả năng tiêu thoát ngập úng hạn chế, nguy cơ ảnh hưởng đến cả cộng đồng trong khu vực khi có mưa, lũ lớn. Ngoài ra, khu vực này hiện có 2 dòng sông đang bị bồi lấp là sông Cổ Cò và sông Trường Giang cũng ảnh hưởng đáng kể đến khả năng tiêu thoát lũ cho dân cư sống dọc theo lưu vực sông.

Dự án thành phần xây dựng hồ chứa nước Lai Nghi nằm trong dự án “Phát triển môi trường, hạ tầng đô thị để ứng phó với biến đổi khí hậu thành phố Hội An”. Ảnh: QUỐC TUẤN

Theo ông Nguyễn Sự, nguyên Bí thư Thành ủy Hội An, việc Hội An bị ngập lụt là bình thường, hầu như năm nào cũng có nhưng ngập lụt quá lớn là điều bất thường. “Những con sông, đồng ruộng rất quan trọng trong tiêu thoát lũ. Trong định hướng quy hoạch đô thị Hội An sắp tới, rất cần bảo vệ các khu vực cảnh quan chứa nước tự nhiên còn hiện hữu để có nơi giữ nước, giảm thiểu ngập lớn cho các khu dân cư”, ông Nguyễn Sự nói.

Nhận thức rủi ro ngập lụt ngày càng nghiêm trọng với khu vực này, trước đây chính quyền địa phương đã triển khai dự án “Phát triển môi trường, hạ tầng đô thị để ứng phó với biến đổi khí hậu thành phố Hội An”. Trong đó, các dự án thành phần đã hoàn thành góp phần vào việc giảm ngập úng khu vực này gồm hệ thống cảnh báo lũ tại sông Vu Gia – Thu Bồn, xây dựng hồ chứa nước Lai Nghi và hồ Pháp Bảo. Tuy nhiên, dự án thành phần quan trọng nhất là nạo vét sông Cổ Cò vẫn dang dở, buộc phải tạm dừng từ đầu năm 2024.

Liên quan đến sông Trường Giang, hiện nay chính quyền cũng đang xúc tiến triển khai một dự án rất lớn là dự án “Phát triển tích hợp thích ứng tỉnh Quảng Nam” với nguồn kinh phí lên đến hơn 2.700 tỷ đồng. Các hạng mục đáng chú ý được kỳ vọng sẽ giảm thiểu ngập úng khu vực vùng đông nam thành phố gồm nạo vét 60km sông Trường Giang và đầu tư tổ hợp công trình thoát lũ thành phố Tam Kỳ (cũ).

Liên quan đến dòng sông này, trước đây, chuyên gia về quản lý rủi ro thiên tai của Ngân hàng Thế giới (WB) đã khuyến nghị về việc quy hoạch công viên đất ngập nước tự nhiên kết hợp quản lý tổng hợp rủi ro lũ lụt cho khu vực phía bắc sông Trường Giang. Phương án này được chuyên gia kỳ vọng sẽ đảm bảo tiến trình phát triển kinh tế - xã hội tại xã Duy Nghĩa, xã Thăng An hiện nay, đồng thời bảo tồn được hệ sinh thái đất ngập nước quý giá trong khu vực.

Theo nhận định chung, vùng đông của thành phố Đà Nẵng trong tương lai sẽ còn đối mặt với nhiều rủi ro từ biến đổi khí hậu, trong đó có nỗi lo ngập lụt nặng nề. Do đó, cơ quan chức năng cần sớm thúc đẩy hạng mục nạo vét sông Trường Giang cũng như tái khởi động việc khơi thông sông Cổ Cò để chia sẻ năng lực tiêu thoát lũ, làm nền tảng giúp đô thị hóa khu vực này phát triển bền vững.

Nguồn: https://baodanang.vn/cai-thien-kha-nang-tieu-thoat-lu-cho-vung-dong-3309505.html