Đoàn ĐBQH TP. Huế tham gia thảo luận tại tổ 6 cùng các Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Nai và Lạng Sơn.

Mở rộng bảo hộ sở hữu trí tuệ trong y tế

Đại biểu Phạm Như Hiệp (Đoàn ĐBQH TP. Huế), Giám đốc Bệnh viện Trung ương Huế nhấn mạnh, lĩnh vực y tế có phạm vi rất rộng, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe thể chất, tinh thần và đời sống xã hội, trong đó có nhiều nội dung gắn liền với sở hữu trí tuệ.

Đại biểu ở tổ 6 đã có nhiều góp ý tâm huyết cho các dự án luật. Ảnh: Đoàn ĐBQH thành phố cung cấp

“Hiện Việt Nam chưa hình thành một thị trường dược phẩm đủ mạnh để phát triển hệ thống bản quyền thuốc. Trong khi đó, hồ sơ bệnh án, dữ liệu chuyên môn, quy trình kỹ thuật trong khám chữa bệnh đều là sản phẩm trí tuệ có giá trị cao, song lại chưa được xem xét bảo hộ đầy đủ”, đại biểu Hiệp Phạm Như Hiệp phân tích.

Theo ông Hiệp, ở nhiều quốc gia, việc sử dụng quy trình hay kỹ thuật y khoa tiên tiến đều phải trả phí bản quyền, qua đó khuyến khích sáng tạo và tôn vinh giá trị chất xám trong y học. “Tôi đề nghị bổ sung nội dung về sở hữu trí tuệ trong lĩnh vực y tế vào dự thảo luật lần này, qua đó từng bước khẳng định vị thế của y học Việt Nam. Nhiều phương pháp điều trị, kỹ thuật của chúng ta hoàn toàn xứng đáng được bảo hộ như một tài sản trí tuệ,” ông nói.

Đại biểu Phạm Như Hiệp cũng đề cập đến giám định pháp y tâm thần - lĩnh vực đặc thù đòi hỏi năng lực chuyên môn cao và chịu nhiều rủi ro nghề nghiệp. “Không phải bác sĩ nào cũng đủ năng lực để thực hiện giám định pháp y tâm thần, nhất là với các ca phức tạp, có yếu tố chấn thương hoặc bệnh lý. Do đó, cần quy định cụ thể hơn về cơ chế bảo vệ giám định viên, vừa đảm bảo khách quan, vừa tránh rủi ro pháp lý cho họ khi làm nhiệm vụ”, đại biểu Phạm Như Hiệp đề nghị.

Tham gia góp ý vào dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ, Phó Trưởng đoàn ĐBQH TP Huế Nguyễn Thị Sửu đánh giá cao tính cập nhật của dự thảo, nhất là việc tiếp cận các xu hướng quốc tế. Tuy nhiên, bà Sửu cho rằng vẫn còn những điểm cần chỉnh lý kỹ để tránh chồng chéo và tăng tính khả thi.

Đại biểu Phạm Như Hiệp phát biểu thảo luận ở tổ.  Ảnh: Đoàn ĐBQH thành phố cung cấp 

Đại biểu Nguyễn Thị Sửu nêu ví dụ: Việc mở rộng khái niệm kiểu dáng công nghiệp sang “sản phẩm phi vật lý” như giao diện đồ họa, biểu tượng hay hoạt ảnh là phù hợp với thời đại số, nhưng cần có tiêu chí cụ thể để thẩm định và bảo hộ. “Chính phủ nên quy định chi tiết tiêu chí, điều kiện bảo hộ kiểu dáng công nghiệp phi vật lý để thống nhất khi thực thi”, bà Sửu đề xuất.

Liên quan đến khai thác dữ liệu phục vụ huấn luyện trí tuệ nhân tạo (AI), đại biểu Nguyễn Thị Sửu cho rằng quy định hiện nay chưa phân định rõ phạm vi phi thương mại và nghĩa vụ minh bạch dữ liệu. “Khi dữ liệu được dùng cho mục đích thương mại hoặc có yếu tố nhạy cảm, phải xin phép chủ thể quyền để đảm bảo cân bằng giữa bảo vệ quyền tác giả và thúc đẩy đổi mới sáng tạo”, bà Sửu nói.

Chuyển sang góp ý Luật Phòng, chống tham nhũng (sửa đổi), đại biểu Nguyễn Thị Sửu cho rằng việc xây dựng bộ tiêu chí đánh giá công tác phòng, chống tham nhũng là cần thiết, nhưng không nên giao hoàn toàn cho Chính phủ. “Nếu giao toàn bộ cho Chính phủ quy định chi tiết sẽ giảm tính minh bạch, hạn chế vai trò giám sát của Quốc hội”, bà phân tích, đồng thời đề xuất giữ lại một số tiêu chí cứng trong luật như: Tỷ lệ thu hồi tài sản tham nhũng, mức độ công khai, minh bạch và sự hài lòng của người dân.

Liên quan đến kiểm soát tài sản, thu nhập, đại biểu Sửu cho rằng việc phân tán thẩm quyền cho nhiều cơ quan dễ dẫn đến chồng chéo, thiếu thống nhất dữ liệu. Bà Sửu kiến nghị giao Thanh tra Chính phủ làm đầu mối thống nhất quản lý, kết nối và chia sẻ dữ liệu quốc gia về tài sản, thu nhập của người có nghĩa vụ kê khai.

 Đại biểu Nguyễn Công Long (Đoàn Đồng Nai) tham gia thảo luận. Ảnh: Đoàn ĐBQH thành phố cung cấp 

Đề xuất chỉ thu phí từ người phải thi hành án

Cùng tổ thảo luận với Đoàn ĐBQH TP. Huế, đại biểu Nguyễn Công Long (Đoàn Đồng Nai) tập trung góp ý về dự án Luật Thi hành án dân sự (sửa đổi), trong đó đề nghị làm rõ mô hình tổ chức hai cấp: Gồm Cục thi hành án dân sự cấp tỉnh và các phòng khu vực trực thuộc để đảm bảo thống nhất và hiệu quả.

Ông Long cho rằng, cách tổ chức này giúp tinh gọn bộ máy, nhưng cần quy định rõ thẩm quyền và trách nhiệm giữa cơ quan thi hành án khu vực và Viện kiểm sát cùng cấp. Đại biểu cũng đề xuất chỉ thu phí từ người phải thi hành án, vì “đây là bên không tự nguyện chấp hành bản án, buộc Nhà nước phải cưỡng chế”.

Trong khi đó, đại biểu Phạm Trọng Nghĩa (Đoàn Lạng Sơn) đề nghị giữ nguyên cơ chế bổ nhiệm giám định viên tư pháp theo lĩnh vực chuyên môn thay vì theo nơi công tác, đồng thời mở rộng phạm vi cho phép người nước ngoài có trình độ chuyên môn cao tham gia giám định theo vụ việc, nhất là trong các lĩnh vực có yếu tố quốc tế.

Ông Nghĩa cũng nhất trí mở rộng phạm vi hoạt động của các văn phòng giám định tư pháp tư nhân, đồng thời đề xuất bổ sung thêm lĩnh vực mỹ phẩm và an toàn thực phẩm, nhằm đáp ứng nhu cầu xã hội và giảm tải cho hệ thống giám định công lập.

* Chiều cùng ngày, Quốc hội sẽ thảo luận tại tổ về ba dự án luật: Luật Quản lý thuế (sửa đổi), Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) và Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.

Lê Thọ

Nguồn: https://huengaynay.vn/chinh-tri-xa-hoi/theo-dong-thoi-su/can-co-che-bao-ve-giam-dinh-vien-minh-bach-hoa-tai-san-va-khang-dinh-vi-the-y-hoc-viet-nam-159616.html