Thảo luận tại Tổ 11 chiều nay, các ĐBQH TP. Cần Thơ và tỉnh Điện Biên đều bày tỏ nhất trí cao việc sửa đổi các Luật Giáo dục, Luật Giáo dục nghề nghiệp và Luật Giáo dục đại học; nhấn mạnh, đây là những trụ cột pháp lý nhằm thể chế hóa Nghị quyết số 71 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo, khắc phục những điểm nghẽn, bất cập của pháp luật hiện hành, hoàn thiện hành lang pháp lý nhằm đáp ứng yêu cầu cấp thiết về phát triển giáo dục và đào tạo trong bối cảnh hiện nay.
Nghiên cứu bổ sung quy định về hợp tác công tư trong giáo dục đại học
Dành sự quan tâm đặc biệt đến dự án Luật Giáo dục đại học (sửa đổi), các đại biểu ghi nhận, dự luật lần này đã có nhiều đổi mới với tư duy cởi mở hơn từ công tác chuyên môn đến các vấn đề về đầu tư, phát triển giáo dục đại học. Từ thực tiễn quản lý, giảng dạy, ĐBQH Nguyễn Thanh Phương (Cần Thơ) cho biết, "khá thích thú và hào hứng" với nhiều nội dung của dự thảo Luật.
Tuy nhiên, đối chiếu với chủ trương của Đảng tại Nghị quyết 71, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng, ĐBQH TP. Cần Thơ cho rằng, "còn một số vấn đề phải rà soát thêm".
Trước hết, Nghị quyết 71 nêu rất rõ "bảo đảm Nhà nước giữ vai trò chủ đạo, lấy đầu tư công dẫn dắt, thu hút nguồn lực xã hội cho hiện đại hóa toàn diện hệ thống giáo dục quốc dân".
"Đây là chủ trương lớn. Chủ trương này xác định Nhà nước giữ vai trò chủ đạo và đầu tư công có vai trò dẫn dắt nhưng vẫn khuyến khích xã hội hóa đầu tư từ nguồn lực xã hội". Nhấn mạnh điều này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp đánh giá, Điều 5 dự thảo Luật chưa thể chế hóa được đầy đủ tinh thần này, mới chỉ quy định "ngân sách nhà nước giữ vai trò chủ đạo, bảo đảm quyền tự chủ và có cơ chế thu hút nguồn lực xã hội". Ông đề nghị phải nghiên cứu để thể chế hóa rõ hơn chủ trương của Đảng, nhất là việc đầu tư công đóng vai trò dẫn dắt "vốn mồi" để thu hút nguồn lực đầu tư từ xã hội để phát triển giáo dục đại học.
ĐBQH Đào Chí Nghĩa (Cần Thơ) cũng đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục nghiên cứu bổ sung một điều về hợp tác công tư trong giáo dục đại học. Nghiên cứu có thể cho phép thành lập trung tâm hợp tác công tư về đào tạo và nghiên cứu trong các cơ sở đại học có tư cách pháp nhân, hạch toán độc lập để huy động các nguồn lực cho lĩnh vực giáo dục đại học.
"Mới chỉ thể chế hóa được một phần"
Về vai trò lãnh đạo toàn diện, trực tiếp của tổ chức Đảng trong trường đại học, cơ sở giáo dục đại học, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cho biết, Nghị quyết 71 nêu rõ "tăng cường vai trò lãnh đạo toàn diện, trực tiếp của tổ chức Đảng, nhất là vai trò của người đứng đầu cấp ủy trong các cơ sở giáo dục". Nhưng khoản 3 Điều 15 dự thảo Luật, theo ông, "cũng mới chỉ thể chế hóa được một phần thôi", có ghi rất rõ vai trò lãnh đạo của tổ chức Đảng, nhưng chỉ nói đến "toàn diện" chứ không có "trực tiếp".
"Toàn diện với trực tiếp có nghĩa khác nhau. Cho nên chỗ này tôi cũng đề nghị là phải rà soát thêm", Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp lưu ý.
Về vấn đề này, ĐBQH Đào Chí Nghĩa (Cần Thơ) cho biết, tại khoản 3, Điều 15 có quy định: Tổ chức Đảng Cộng sản Việt Nam trong cơ sở giáo dục đại học công lập thực hiện vai trò lãnh đạo toàn diện các mặt hoạt động của cơ sở, chỉ đạo về chiến lược, định hướng chính sách phát triển, cơ cấu tổ chức nhân sự, chủ trương quy động sử dụng các nguồn lực để thực hiện các nhiệm vụ chính trị tại cơ sở giáo dục đại học công lập cũng như là các cái công tác khác theo quy định của Đảng.
Tuy nhiên tại Điều 16 quy định về Giám đốc đại học, Hiệu trưởng trường đại học ở khoản 1 quy định: Giám đốc đại học, Hiệu trưởng trường đại học và tương đương (gọi chung là Hiệu trưởng) là người đứng đầu, đại diện theo pháp luật của cơ sở giáo dục đại học, chịu trách nhiệm về quản lý, điều hành hoạt động của các cơ sở theo quy định của pháp luật và quy chế hoạt động của cơ sở.
"Nội dung này xác định Hiệu trưởng là người đại diện pháp luật, điều hành toàn bộ hoạt động. Như vậy, mối quan hệ giữa lãnh đạo toàn diện của Đảng và trách nhiệm pháp lý của Hiệu trưởng vẫn chưa được làm rõ về ranh giới, có thể có vướng mắc khi triển khai thực hiện luật, đặc biệt là trong các cơ sở tư thục hoặc liên tới quốc tế".
Do đó, đại biểu Đào Chí Nghĩa đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu bổ sung vào khoản 3 Điều 15 nội dung sau: Tổ chức Đảng lãnh đạo về định hướng chính trị, chiến lược phát triển, còn việc quản lý, điều hành hàng ngày của cơ sở sẽ được thực hiện bởi người đứng đầu theo quy định của pháp luật.
Cũng liên quan đến việc thể chế hóa Nghị quyết 71, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp nêu rõ, Nghị quyết đã ghi rất rõ là "không tổ chức hội đồng trường" - đây là quan điểm chỉ đạo nhưng có một câu rất quan trọng trong Nghị quyết là "trong các cơ sở giáo dục công lập, trừ các trường công lập có thỏa thuận quốc tế, thực hiện bí thư cấp ủy kiêm người đứng đầu cơ sở giáo dục". Vậy "thực hiện bí thư cấp ủy kiêm người đứng đầu cơ sở giáo dục" như thế nào là vấn đề phải nghiên cứu.
Khoản 2 Điều 14 của dự thảo Luật quy định: Cơ sở giáo dục đại học sẽ có trách nhiệm giải trình gắn với quyền tự chủ và những trách nhiệm sau này. Nhất trí việc mở rộng quyền tự chủ của cơ sở giáo dục đại học, song đại biểu Đào Chí Nghĩa cho rằng, cơ chế giải trình, kiểm soát quyền lực chưa cụ thể.
Dự thảo Luật chỉ nêu trách nhiệm giải trình gắn với quyền tự chủ, nhưng thực tế, nhiều trường đại học tự chủ vẫn "vướng" về cơ chế duyệt nhân sự, ngân sách tại đơn vị.
Do đó, đại biểu đề xuất cần có một điều riêng về cơ chế kiểm tra, giám sát thực hiện quyền tự chủ; quy định rõ về nội dung, hình thức, tần suất và trách nhiệm kiểm toán cũng như công khai về tài chính tại đơn vị.
Dự thảo Luật cũng có quy định giáo dục đại học số. Theo đại biểu Đào Chí Nghĩa, đây là "khái niệm rất mới và chưa có tiêu chí quy định cụ thể về nền tảng, về kiểm định chất lượng". Do đó, đại biểu đề xuất Chính phủ sẽ ban hành một nghị định riêng quy định về mô hình hạ tầng cũng như các tiêu chuẩn bảo mật, sở hữu dữ liệu người học cũng như công nhận văn bằng điện tử.
Cùng với đó, đại biểu cũng đề nghị cơ quan soạn thảo sẽ tiếp tục nghiên cứu thêm một nội dung liên quan đến chuyển đổi số đại học bao gồm hạ tầng, dữ liệu số ngành, về nền tảng dạy học trực tuyến quốc gia, về văn bằng số và định danh học thuật thống nhất.
Nguồn: https://daibieunhandan.vn/can-mot-dieu-rieng-ve-co-che-kiem-tra-giam-sat-thuc-hien-quyen-tu-chu-10392444.html
![[Ảnh] Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp về xây dựng nhà máy điện hạt nhân](https://vphoto.vietnam.vn/thumb/1200x675/vietnam/resource/IMAGE/2025/10/22/1761137852450_dsc-9299-jpg.webp)
Bình luận (0)