'Cây cao bóng cả' của người Nùng Tân Đô

Cả cuộc đời gắn bó với Tân Đô, ông Hoàng Văn Toòng vừa là chỗ dựa tinh thần, vừa là ngọn lửa gìn giữ văn hóa, khơi dậy sức mạnh đoàn kết của cộng đồng người Nùng.

Ông Hoàng Văn Toòng vừa là chỗ dựa tinh thần, vừa là "ngọn lửa" gìn giữ văn hóa, khơi dậy sức mạnh đoàn kết của cộng đồng người Nùng ở Tân Đô.

Hẹn gặp ông Hoàng Văn Toòng ở nhà văn hóa xóm Tân Đô, chúng tôi đến sớm hơn, đứng chờ trong không khí mát lành. Chiếc ô tô trắng xuất hiện, từ trong xe một người đàn ông mái tóc bạc, nét mặt hiền hòa, bước ra, ông hỏi thay lời chào: “Các cháu đợi lâu chưa?”.

Thật khó tin đây là một người đã 72 tuổi. Nhanh nhẹn, minh mẫn, tay lái vững vàng, ông chia sẻ: Năm 2018, tôi mua xe, giờ đi đâu cũng tiện. Họp hành, giao lưu văn hóa hay sang xóm bên hướng dẫn hát sli đều tự lái... Rồi ông dẫn chúng tôi vào nhà văn hóa - công trình mà chính ông đã “gỡ nút” để có được ngày hôm nay.

Từng có nhiều năm làm trưởng xóm, bí thư chi bộ, người có uy tín trong cộng đồng, ông Hoàng Văn Toòng được bà con Tân Đô tin tưởng, quý trọng. Ông luôn gương mẫu, đi đầu trong mọi phong trào. Không chỉ tự mình thực hiện tốt mà còn tích cực tuyên truyền, vận động bà con làm theo chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước. Nhiều vụ việc khó, tưởng chừng bế tắc, đều được tháo gỡ nhờ uy tín và cách ứng xử của ông.

Câu chuyện vận động hiến đất xây chính ngôi nhà văn hóa này cách đây gần 3 năm là minh chứng rõ nét. Khi ấy, hai hộ dân nhất quyết không đồng ý hiến đất, khiến công trình không thể triển khai. Nhiều lần cán bộ xóm đến vận động đều bất thành.

Biết chuyện, ông Toòng tìm gặp người con trai trong gia đình, kiên trì giải thích lợi ích của việc có nhà văn hóa khang trang cho cộng đồng. Nhờ cách nói nhẹ nhàng, thấu tình đạt lý, ông đã “gỡ nút” trong lòng người trẻ. Từ đó, chính người con lại thuyết phục bố mẹ cùng đồng thuận. Nhà văn hóa xóm Tân Đô sau đó được khởi công. Đến nay, nơi đây đã trở thành không gian sinh hoạt, giao lưu văn hóa của bà con.

Ông Chu Văn Hưởng, Trưởng xóm Tân Đô, chia sẻ: Nhiều vụ việc khó, kể cả mâu thuẫn trong gia đình hay tranh chấp đất đai, chúng tôi đều nhờ bác Toòng hỗ trợ hòa giải. Bác nói dân nghe, vì bác gần dân, hiểu dân, có uy tín và luôn cân đối giữa cái lý, cái tình.

Không chỉ góp phần xây dựng khối đoàn kết, ông Hoàng Văn Toòng còn tận tâm gìn giữ các giá trị văn hóa của dân tộc mình. Khi xóm được chọn thực hiện Dự án bảo tồn làng truyền thống dân tộc Nùng, ông tích cực đóng góp ý kiến với chủ đầu tư. Từ việc thiết kế nhà văn hóa, đình làng cho đến cách bài trí, ông đều góp phần công sức để lưu giữ được nét văn hóa đặc trưng của người Nùng.

Đặc biệt, ông Hoàng Văn Toòng còn sưu tầm, soạn lại các bài hát sli, hát lượn, kêu gọi thành lập câu lạc bộ dân ca để lớp trẻ học và biểu diễn. Không chỉ truyền dạy ở xóm Tân Đô, ông còn thường xuyên sang xóm Ba Đình cùng xã Văn Lăng để hướng dẫn bà con hát sli. Ông Hoàng Văn Toòng bảo: Sli, lượn là tiếng nói tâm hồn của người Nùng. Nếu thế hệ trẻ không hát nữa, thì coi như mất đi một phần ký ức quê hương.

Cả cuộc đời gắn bó với Tân Đô, ông Hoàng Văn Toòng không chỉ góp phần giữ cho xóm bản yên ấm, mà còn truyền cho lớp trẻ niềm tự hào về nguồn cội. Ở ông, người ta thấy hình ảnh một “cây cao bóng cả” - vừa là chỗ dựa tinh thần, vừa là ngọn lửa gìn giữ văn hóa, khơi dậy sức mạnh đoàn kết của cộng đồng người Nùng nơi miền Văn Lăng thanh bình.

Nguồn: https://baothainguyen.vn/van-hoa/202511/cay-cao-bong-ca-cua-nguoi-nung-tan-do-8730eb3/