Chuẩn hóa để khai thác "mỏ vàng" dữ liệu trong giai đoạn chuyển đổi số

Nhằm cụ thể hóa Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số Quốc gia, Diễn đàn Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu lần thứ VI (ngày 19/7) đã tổ chức phiên thảo luận với chủ đề: “Ứng dụng AI và các công nghệ mới để nâng cao hiệu suất lao động”.

Trong nội dung “Chung tay thực hiện đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia theo Nghị quyết 57”, các đại biểu đã có những chia sẻ sôi nổi, thẳng thắn xoay quanh các cơ hội, thách thức và giải pháp nhằm hiện thực hóa mục tiêu chuyển đổi số toàn diện.

Khai phá tiềm năng dữ liệu trong chuyển đổi số quốc gia

Chủ trì phiên thảo luận, Ông Trần Quang Hưng, UVBCH, Trưởng Ban Đoàn - Hiệp hội Dữ liệu Quốc gia chỉ rõ, dữ liệu không chỉ là công cụ quản trị mà còn là động lực phát triển chuyển đổi số quốc gia.

Đặc biệt, ông Hưng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng “bệ đỡ thị trường” cho đổi mới sáng tạo. Với dân số hơn 100 triệu người và hệ thống dữ liệu ngày càng được hoàn thiện, Việt Nam đang sở hữu lợi thế lớn để phát triển các mô hình kinh tế dựa trên dữ liệu.

“Khác với các loại tài nguyên khác, dữ liệu sẽ càng ngày càng sinh sôi. Nhưng để khai thác, cần có hệ thống hạ tầng và chính sách phù hợp”, Ông Hưng chia sẻ.

Ông Hưng cho rằng, dữ liệu quốc gia hiện nay vẫn còn phân tán, thiếu sự liên kết giữa các lĩnh vực như thuế, bảo hiểm, nhân khẩu, ngành nghề... Việc chưa có một hệ thống vận hành liên tục, nền tảng lưu trữ tập trung và cơ chế kết nối liên thông đang khiến nhiều sáng kiến đổi mới sáng tạo khó đi vào thực tiễn.

Đặc biệt trong lĩnh vực y tế, nơi lưu trữ khối lượng lớn dữ liệu người dùng, nhưng hiện đang thiếu kết nối đồng bộ, gây lãng phí tài nguyên và cản trở hiệu quả chuyển đổi số.

Cần xây dựng một chuẩn chung để biến dữ liệu thành vàng

Chuẩn hóa để khai thác mỏ vàng dữ liệu trong giai đoạn chuyển đổi số - 2 — Đại biểu trí thức trẻ tại phiên thảo luận “Ứng dụng AI và các công nghệ mới để nâng cao hiệu suất lao động” (Ảnh: Lâm Đăng Hải).

Tại hội thảo, một số chuyên gia cho rằng, Việt Nam cần làm rõ khái niệm dữ liệu trong bối cảnh hiện nay, những thuộc tính nào cần lưu trữ lâu dài và đâu là thông tin nên được loại bỏ.

Theo ông Hưng, điều cốt lõi của dữ liệu là phải “đúng, đủ, sạch, sống”. Tuy nhiên, phần lớn phần mềm không được cập nhật dữ liệu thường xuyên, dẫn đến giá trị thông tin giảm theo thời gian.

Muốn xây dựng hệ thống dữ liệu liên tục, cần phát triển các nền tảng thực sự hữu ích để người dân sử dụng thường xuyên trong đời sống hằng ngày. Đặc biệt, toàn bộ dữ liệu thu thập từ người dùng cần được bảo mật tuyệt đối và tuân thủ các quy chuẩn chặt chẽ.

Tại Việt Nam, theo nhiều đại biểu, bước tiến lớn là việc tích hợp số định danh cá nhân với hệ thống bảo hiểm, tuy nhiên vẫn còn khoảng cách rất lớn đến mục tiêu liên thông dữ liệu y tế quốc gia.

“Ngay trong một bệnh viện, các khoa phòng vẫn dùng hệ thống lưu trữ riêng, đôi khi là giấy tờ thủ công. Dữ liệu không đồng nhất, dẫn đến khó khăn khi tích hợp", TS Đào Việt Phương (PGĐ Trung tâm Đột quỵ, Bệnh viện Bạch Mai) nêu.

Việc có một biểu mẫu, định dạng dữ liệu chung, không chỉ để thuận tiện cho điều trị mà còn phục vụ nghiên cứu, hoạch định chính sách và xây dựng các ứng dụng y tế.

Tổng hợp các ý kiến, các đại biểu cho rằng cần bắt đầu từ dữ liệu cá nhân sau đó tiến tới dữ liệu ngành:

Chuẩn hóa định danh cá nhân là bước đầu tiên, cần một mã số duy nhất được dùng xuyên suốt cho tất cả dịch vụ công và dịch vụ tư nhân.

Mỗi ngành cần xây dựng bộ chuẩn dữ liệu riêng (cấu trúc, chuẩn định dạng) để dữ liệu có thể phân tích, lưu trữ và chia sẻ.

Tạo hành lang pháp lý cho chia sẻ dữ liệu y tế ẩn danh, đặc biệt phục vụ nghiên cứu khoa học.

Các chuyên gia dẫn chứng, máy tính kết nối được với máy chiếu vì chúng tuân theo chuẩn. Nếu không có chuẩn chung, chuột của bạn chỉ dùng được cho đúng một máy tính và dữ liệu cũng vậy.

Nguồn: https://dantri.com.vn/cong-nghe/chuan-hoa-de-khai-thac-mo-vang-du-lieu-trong-giai-doan-chuyen-doi-so-20250720085511717.htm