Chung tay xây dựng đời sống văn hoá cơ sở - Dấu ấn phong trào thi đua ngành VHTTDL

Trong những năm qua, phong trào thi đua yêu nước do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) phát động đã trở thành động lực mạnh mẽ thúc đẩy các địa phương, đơn vị trong toàn ngành không ngừng đổi mới, sáng tạo, nỗ lực vượt khó để hoàn thành nhiệm vụ được giao. Nổi bật trong đó là phong trào thi đua "Ngành VHTTDL chung tay xây dựng đời sống văn hoá cơ sở", một phong trào lớn, có sức lan tỏa sâu rộng, góp phần quan trọng vào việc củng cố nền tảng văn hoá, nâng cao chất lượng đời sống tinh thần của người dân, đặc biệt là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Nhận thức sâu sắc vai trò của văn hóa cơ sở - nơi diễn ra các hoạt động văn hóa gắn bó trực tiếp với đời sống hàng ngày của người dân, Bộ VHTTDL đã xác định phong trào thi đua xây dựng đời sống văn hóa cơ sở là một trong những nhiệm vụ trọng tâm. Thông qua nhiều chương trình, kế hoạch cụ thể, phong trào đã khuyến khích các địa phương chú trọng xây dựng thiết chế văn hoá, nâng cao chất lượng hoạt động văn nghệ, thể thao quần chúng, đẩy mạnh truyền thông về nếp sống văn minh, xây dựng gia đình văn hoá, làng văn hoá, khu dân cư văn hoá. Các phong trào như "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá", "Nông thôn mới và đô thị văn minh", "Cơ quan, đơn vị đạt chuẩn văn hoá"… được triển khai sâu rộng, trở thành tiêu chí quan trọng trong đánh giá mức độ phát triển bền vững của mỗi địa phương. Tại nhiều tỉnh, việc xây dựng đời sống văn hóa cơ sở không chỉ là nhiệm vụ hành chính mà đã trở thành nhu cầu tự thân của cộng đồng.

Lan tỏa những tấm gương, mô hình sáng tạo từ cơ sở

Một trong những giá trị bền vững mà công tác thi đua, khen thưởng mang lại chính là sự xuất hiện của nhiều mô hình hay, cách làm hiệu quả từ thực tiễn cơ sở. Nhiều xã, thôn đã chủ động huy động nguồn lực xã hội hóa để tu sửa, xây mới nhà văn hoá; tổ chức các câu lạc bộ văn nghệ dân gian, câu lạc bộ thể thao cộng đồng; duy trì các hoạt động sinh hoạt văn hóa vào dịp lễ, tết, ngày chủ nhật xanh; vận động người dân bảo tồn tiếng nói, chữ viết, trang phục truyền thống của dân tộc mình. Ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, phong trào thi đua càng trở nên có ý nghĩa khi gắn với việc gìn giữ bản sắc văn hoá, nâng cao nhận thức cộng đồng, hạn chế tệ nạn xã hội, xây dựng lối sống văn minh. Các mô hình "thôn văn hóa xanh – sạch – đẹp", "nhà văn hóa hoạt động hiệu quả", "cụm liên kết văn hóa – thể thao", "gia đình 5 không 3 sạch", "tuyến phố văn minh đô thị"… là minh chứng sống động cho tinh thần thi đua sáng tạo và sự đồng lòng của người dân.

Công tác khen thưởng – ghi nhận kịp thời, tạo động lực thi đua tự nguyện, liên tục

Cùng với phong trào thi đua, công tác khen thưởng trong ngành VHTTDL ngày càng đổi mới theo hướng kịp thời, công bằng, minh bạch và chú trọng khen đúng người, đúng việc, đúng thành tích. Bộ VHTTDL đã tăng cường khen thưởng đột xuất đối với những tập thể, cá nhân có thành tích nổi bật trong xây dựng đời sống văn hóa cơ sở; đồng thời biểu dương những điển hình tiên tiến tại hội nghị toàn quốc, các hội nghị sơ kết, tổng kết chuyên ngành. Việc tôn vinh kịp thời không chỉ khích lệ tinh thần mà còn tạo hiệu ứng lan tỏa, thúc đẩy nhiều địa phương học hỏi, nhân rộng mô hình mới. Các điển hình tiên tiến của ngành như cán bộ văn hóa xã năng động, nghệ nhân dân gian tận tâm, huấn luyện viên thể thao phong trào hay người dân tích cực gìn giữ di sản… đều trở thành hình ảnh đẹp, truyền cảm hứng mạnh mẽ trong cộng đồng.

Tăng cường phối hợp liên ngành – Nâng cao hiệu quả phong trào thi đua

Để phong trào thi đua xây dựng đời sống văn hóa cơ sở đạt hiệu quả bền vững, Bộ VHTTDL đã chủ động phối hợp với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Thông tin và Truyền thông… nhằm triển khai đồng bộ các chương trình liên quan đến nếp sống văn minh, gia đình văn hoá, phòng chống bạo lực gia đình, bảo tồn di sản văn hoá, phát triển thể thao cộng đồng. Nhiều địa phương đã đưa chỉ tiêu xây dựng đời sống văn hóa cơ sở vào nghị quyết của Đảng bộ, kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội hằng năm; đồng thời bố trí ngân sách đầu tư thiết chế văn hoá, tạo điều kiện để phong trào thi đua được triển khai bài bản, lâu dài.

Trong bối cảnh hiện nay, khi quá trình đô thị hóa và hội nhập ngày càng sâu rộng, đời sống văn hóa cơ sở đứng trước nhiều thách thức mới: sự du nhập văn hóa ngoại lai, nguy cơ mai một văn hóa truyền thống, tệ nạn xã hội, bạo lực gia đình, khoảng cách hưởng thụ văn hóa giữa các vùng miền… Điều đó đòi hỏi phong trào thi đua của ngành VHTTDL phải tiếp tục đổi mới nội dung và phương thức hoạt động. Ngành xác định rõ mục tiêu: xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh từ mỗi gia đình, mỗi thôn xóm; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý và tổ chức hoạt động văn hóa; chuyển đổi số trong thư viện, bảo tàng, nhà văn hoá; nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ văn hóa cơ sở; khuyến khích sáng tạo nghệ thuật tại cộng đồng; đẩy mạnh phong trào thể thao quần chúng, góp phần nâng cao sức khỏe và chất lượng sống của nhân dân.

Phong trào thi đua "Ngành VHTTDL chung tay xây dựng đời sống văn hóa cơ sở" không chỉ là khẩu hiệu mà đã trở thành hành động thực chất, góp phần xây dựng nền tảng văn hóa vững chắc cho sự phát triển bền vững của đất nước. Mỗi tập thể, mỗi cá nhân trong ngành là một hạt nhân quan trọng tạo nên diện mạo mới cho văn hóa cơ sở – nơi khởi nguồn của văn hóa dân tộc, nơi bồi đắp giá trị tốt đẹp và lan tỏa tinh thần đoàn kết, sáng tạo, nhân ái. Phát huy những kết quả đạt được, tin rằng phong trào thi đua yêu nước của ngành VHTTDL sẽ tiếp tục được mở rộng, đổi mới, sáng tạo hơn nữa, đóng góp tích cực vào sự nghiệp nâng cao đời sống văn hóa của nhân dân, xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, tiến bộ và giàu bản sắc Việt Nam./.

Nguồn: https://bvhttdl.gov.vn/chung-tay-xay-dung-doi-song-van-hoa-co-so-dau-an-phong-trao-thi-dua-nganh-vhttdl-20251203100322706.htm