Nhắc đến một trong những kỷ niệm về Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh, cựu đại sứ Mỹ Ted Osius nghĩ ngay đến bức ảnh hai người cùng nhau tham dự lễ công bố hoàn thành giai đoạn 1 – dự án xử lý ô nhiễm dioxin tại sân bay Đà Nẵng vào ngày 3/5/2016.
Tại lễ công bố, Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh và cựu đại sứ Mỹ Ted Osius đều dùng tay bốc lớp đất sau khi xử lý như một minh chứng về thành công của dự án.
Cựu đại sứ Mỹ Ted Osius kể, khi đến thăm Đà Nẵng vào năm 2016, Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh (thời điểm đó giữ chức vụ Thứ trưởng Bộ Quốc phòng) luôn đồng hành cùng ông trong việc tìm kiếm, triển khai và cuối cùng là hoàn thành dự án tẩy sạch dioxin ở sân bay Đà Nẵng. Báo chí đã chụp hàng chục bức ảnh khi Osius và Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh thọc tay vào lớp đất mới được làm sạch.
Thượng tướng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Nguyễn Chí Vịnh và cựu Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Ted Osius cầm trên tay nắm đất đã được tẩy độc hoàn toàn tại Sân bay Đà Nẵng. (Ảnh: Nhân vật cung cấp)
Bức ảnh này đã được trưng bày tại Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh ở TP.HCM, như một lời nhắc nhở rằng việc khắc phục những di sản của chiến tranh là có thể. Ông Osius cho rằng, cùng nhau, người Việt và người Mỹ đã làm cho vùng đất này trở nên an toàn. Nếu không, với tư cách là cha của hai đứa con nhỏ, ông đã không chạm vào đất còn tồn dư dioxin.
Chia sẻ với phóng viên VTC News, cựu Đại sứ Mỹ tại Việt Nam cho biết Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh là một người bạn mà ông yêu quý và kính trọng.
“Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh là một người yêu nước, người đã dành cả cuộc đời phụng sự cho đất nước mình. Ông luôn đầy sức thuyết phục và làm việc không mệt mỏi với nhiều thế hệ Đại sứ Mỹ tại Việt Nam, trong đó có cá nhân tôi, để đảm bảo rằng hậu quả của chiến tranh được xử lý và khắc phục”, ông Ted Osius chia sẻ.
“Tôi thực sự kính trọng ông – người luôn hết mình vì đất nước và thái độ của ông khi nhắc về quá khứ dù khó khăn đến đâu. Chính bởi vì sự kiên định của Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh rằng chúng ta cần phải ứng xử trung thực với quá khứ khó khăn, đặc biệt là các hậu quả của cuộc chiến, chúng ta mới có thể cùng nhau kiến tạo một tương lai tốt đẹp hơn”, cựu Đại sứ Mỹ Osius nói thêm.
Ông Osius cũng nói rằng rất tự hào khi được làm việc nhiều với Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh trong gần 4 năm làm Đại sứ Mỹ tại Việt Nam (2014-2017). Đồng thời nhấn mạnh Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh luôn đóng vai trò then chốt trong các vấn đề liên quan đến quan hệ an ninh Việt Nam – Mỹ.
Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh và cựu Đại sứ Mỹ Ted Osius trao đổi về dự án xử lý ô nhiễm dioxin giai đoạn 2 tại sân bay Đà Nẵng. (Ảnh: Báo Tài nguyên & Môi trường)
Theo ông Osius, mỗi lần ông và Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh gặp nhau đều trao đổi về vấn đề tẩy độc dioxin – đầu tiên là ở Đà Nẵng và sau đó là Biên Hòa.
Tháng 10/2017, ông Osius và Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh đến thăm sân bay Biên Hòa, căn cứ không quân cũ của Mỹ và là điểm nóng dioxin lớn nhất cả nước. Cựu Đại sứ Osius khẳng định, cam kết làm sạch dioxin là một kết quả tốt đẹp khi chào đón cựu Tổng thống Donald Trump thăm Việt Nam vào tháng 11/2017.
“Việc giải quyết dioxin như một di sản chiến tranh là điều cần thiết cho tương lai của mối quan hệ quốc phòng của chúng ta với Việt Nam”, ông Osius nhắc lại.
Cựu đại sứ Mỹ chia sẻ, lần cuối cùng ông gặp Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh là vào tháng 3/2022 sau khi Thượng tướng đã nghỉ hưu. Ông vẫn nhiệt tình chia sẻ nguyện vọng về việc thúc đẩy quan hệ song phương và giải quyết các di sản chiến tranh. Ông Osius tin rằng Thượng tướng đã cảm thấy rất vui khi Việt Nam và Mỹ nâng tầm quan hệ đối tác song phương lên tầm chiến lược toàn diện trước khi ông qua đời.
Trong chuyến công du Hà Nội vào tháng 9 vừa qua, Tổng thống Mỹ Joe Biden cam kết với Việt Nam quyết tâm và sự hợp tác vững chắc của Mỹ trong việc theo đuổi mục tiêu chung nhằm tiếp tục giải quyết các vấn đề di sản chiến tranh. Chính phủ Mỹ cũng quyết định tăng ngân sách tài trợ cho dự án tẩy độc sân bay Biên Hoà từ 183 triệu USD lên 300 triệu USD, kéo dài đến năm 2028.
Ông Osius tin rằng Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh sẽ được bạn bè Mỹ và người dân Việt Nam ghi nhớ vì những đóng góp to lớn của Ông cho sự phát triển quan hệ song phương Mỹ – Việt Nam.
Nguyễn Phương Anh
