Chuyển đổi số ở Than Thống Nhất

Thực hiện Đề án 243 của Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam, ngay từ những ngày đầu, Than Thống Nhất đã thành lập Ban chỉ đạo chuyển đổi số, xây dựng quy chế, lộ trình và các kế hoạch hành động cụ thể. Mỗi phòng ban, phân xưởng đều có vai trò, nhiệm vụ rõ ràng; từng công đoạn được rà soát kỹ lưỡng để xác định những khâu có thể số hóa trước, những quy trình cần tự động hóa sau.

Từ nhận thức đó, một chương trình hành động được triển khai đồng bộ. Các lớp tập huấn, hội thảo, chia sẻ kinh nghiệm được mở thường xuyên. Ngay cả những người thợ lò từng chỉ quen với lao động thủ công, giờ đây cũng đã thành thạo với điện thoại thông minh, phần mềm quản lý, bảng điều khiển tự động. Từ những thay đổi nhỏ, Than Thống Nhất đang hình thành văn hóa số trong các khâu của dây chuyền sản xuất.

Hệ thống băng tải vận chuyển than của Than Thống Nhất.

Tại Trung tâm điều hành sản xuất tập trung được xem là “trái tim” của mỏ, nơi mọi nhịp sống lao động dưới lòng đất đều được kết nối và hiển thị rõ nét trên những màn hình giám sát hiện đại. Từ đây, chỉ với vài thao tác, cán bộ điều hành có thể quan sát toàn bộ hệ thống khai thác, vận tải, thông gió, thoát nước… qua hơn một trăm camera được bố trí ở mọi vị trí trên mặt bằng và trong hầm lò. Đến nay, camera đã được lắp đặt và hoạt động hiệu quả ở độ sâu -140m - mức khai thác sâu nhất của Than Thống Nhất.

Mỗi ca sản xuất, hàng nghìn thông số kỹ thuật, từ lưu lượng khí mỏ, nhiệt độ, độ ẩm, cho đến sản lượng than, tốc độ băng tải đều được cập nhật tự động, truyền trực tiếp về trung tâm. Nhờ đó, mọi biến động trong sản xuất đều được phát hiện và xử lý kịp thời, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người lao động.

Số hóa hệ thống băng tải vận chuyển than ở Than Thống Nhất.

Ông Nguyễn Văn Tịnh, Phó Giám đốc Công ty cho biết: Nếu trước đây, việc nắm bắt thông tin phải thông qua báo cáo từ hiện trường, thì nay, nhờ hệ thống điều hành tập trung, mọi quyết định đều dựa trên dữ liệu thời gian thực. Không chỉ giúp lãnh đạo mỏ quản lý hiệu quả hơn, trung tâm này còn là biểu tượng cho bước chuyển mạnh mẽ của Than Thống Nhất trên hành trình chuyển đổi số, kết nối con người với máy móc và làm chủ máy móc bằng công nghệ.

Với phòng Vật tư, sự thay đổi lại càng rõ nét hơn. Trước đây, những chồng phiếu xuất, nhập vật tư bằng giấy như thế này từng biểu thị cho một quy trình nhiều khâu, ngốn nhiều thời gian và chi phí. Vì theo quy trình cũ, công nhân các đơn vị khối sản xuất trong khu vực khai trường sẽ lập nhu cầu sử dụng vật tư trên bảng tính Excel, ký xác nhận của Quản đốc phân xưởng, sau đó di chuyển từ khai trường sản xuất đến Trụ sở điều hành của Công ty để ký duyệt ở các phòng kỹ thuật chủ quản.

Anh Đặng Bá Huy, nhân viên Phòng Vật tư Công ty cho biết: Các phòng này sẽ rà soát, căn cứ nhu cầu thực tế để duyệt và ký xác nhận nhu cầu sử dụng vật tư của các đơn vị khối sản xuất. Trên cơ sở tham mưu của các phòng chủ quản, một đồng chí Phó Giám đốc Công ty sẽ ký xác nhận cấp vật tư theo nhu cầu sử dụng của đơn vị. Khâu thủ tục giấy tờ này thường sẽ phải giải quyết trong khoảng 2-3 ngày làm việc, đôi khi lâu hơn do nhiều yếu tố khách quan.

Từ tháng 6/2025, Công ty Than Thống Nhất đã áp dụng phần mềm vật tư, kết hợp với chữ ký số đã giúp xóa sổ quy trình thủ công ngốn nhiều thời gian và chi phí. Khâu xét duyệt, cấp, phát vật tư chỉ diễn ra trong vài phút, giúp các đơn vị tiết kiệm được nhiều thời gian, phục vụ hiệu quả hơn cho sản xuất. Từ những phần mềm quản lý, hệ thống điều khiển tự động, đến hạ tầng kết nối dữ liệu, tất cả đang góp phần tạo nên bức tranh chuyển đổi số sinh động ở Than Thống Nhất. Hiệu quả được đo bằng con số cụ thể, như chi phí vận hành giảm, năng suất tăng, thời gian xử lý công việc rút ngắn đáng kể. Nhưng trên hết, điều thay đổi lớn nhất chính là con người. Người công nhân giờ đây chủ động học hỏi, sử dụng thành thạo thiết bị hiện đại, làm chủ công nghệ. Cán bộ kỹ thuật không chỉ là người vận hành mà còn là người sáng tạo, đề xuất giải pháp số hóa mới.

Đổi mới phương pháp điều hành tác nghiệp bằng số hóa ở Phòng Kỹ thuật - Công nghệ mỏ, Công ty Than Thống Nhất - TKV.

Không dừng lại ở thành công bước đầu, Than Thống Nhất đang tiếp tục triển khai các hạng mục then chốt trong 3 tháng cuối năm 2025. Công ty dự kiến lắp đặt hệ thống wifi tập trung tại các khu vực sản xuất, phục vụ điều hành trực tuyến; đánh giá an toàn thông tin để đảm bảo dữ liệu vận hành được bảo mật; đồng thời chuẩn bị lắp đặt hệ thống tời cáp treo tự động tại lò giếng mức +41m - mức -35m. Đây sẽ là bước chuẩn bị quan trọng để Than Thống Nhất xây dựng Đề án chuyển đổi số giai đoạn 2026-2030, hướng tới mục tiêu trở thành đơn vị kiểu mẫu của TKV về ứng dụng công nghệ số trong khai thác hầm lò.

Hoàng Yến

Nguồn: https://baoquangninh.vn/hanh-trinh-chuyen-doi-so-o-than-thong-nhat-3378976.html