Chuyên gia lý giải nguyên nhân đợt mưa lớn tại miền Trung

Trong 24 giờ (từ 26-27/10), ở Bạch Mã (Huế) đã ghi nhận lượng mưa kỷ lục với hơn 1.600mm, trở thành nơi có lượng mưa ngày (tổng lượng mưa rơi xuống tại một vị trí trong một ngày) lớn nhất trong lịch sử Việt Nam.

Theo ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia cho biết, nhiều nơi ở khu vực TP Huế, TP Đà Nẵng và một số tỉnh miền Trung đã có mưa rất lớn.

Lượng mưa tính từ 7h ngày 27/10 đến 3h sáng nay (28/10) cục bộ có nơi trên 440mm, như: trạm Đỉnh Bạch Mã (TP Huế) 994.2mm; trạm Đầu mối Hồ Trung Lộc (TP Đà Nẵng) 473.4mm; trạm Ba Điền (Quảng Ngãi) 442.2mm.

Chiều tối 27/10, lũ từ thượng nguồn đổ về sông Tả Trạch làm sập chân cầu Le No ở xã Khe Tre (TP Huế).

Trước đó, trong 24 giờ (từ 26-27/10), ở Bạch Mã đã ghi nhận lượng mưa kỷ lục với hơn 1.600mm, trở thành nơi có lượng mưa ngày lớn nhất trong lịch sử Việt Nam. Tính trong vòng một ngày rưỡi, từ đêm 25/10 đến sáng 27/10, lượng mưa tích lũy ở đây lên tới 2.272mm. Cũng trong 24 giờ qua, tại trạm quan trắc Nam Đông, lượng mưa lên tới 1.065mm, vượt xa giá trị lịch sử vào năm 1999. 

Đồng thời, rất nhiều nơi ở khu vực TP Huế và Đà Nẵng xuất hiện lũ lớn, các sông vượt mức báo động 3. Trong đó, tại trạm Phú Ốc (Huế), chiều 27/10, mức lũ đã vượt lịch sử năm 2020.

Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn quốc gia nhận định, nguyên nhân của đợt mưa đặc biệt lớn này là do tổ hợp không khí lạnh tầng thấp, dải hội tụ nhiệt đới nâng trục từ phía Nam lên, kết hợp với gió Đông ẩm mạnh ở độ cao 1.500-5.000m. Đây là hình thế điển hình gây mưa lớn kéo dài ở miền Trung. 

Dự báo, từ sáng nay đến đêm mai (29/10), ở khu vực từ Nam Quảng Trị đến TP Đà Nẵng và phía Đông tỉnh Quảng Ngãi tiếp tục có mưa to đến rất to.

Lượng mưa phổ biến ở Nam Quảng Trị và phía Đông tỉnh Quảng Ngãi 150-300mm, cục bộ có nơi trên 500mm; TP Huế và TP Đà Nẵng phổ biến 200-400mm, cục bộ có nơi trên 600mm; khu vực từ Hà Tĩnh đến Bắc Quảng Trị có mưa vừa, mưa to và giông với lượng mưa phổ biến 80-150mm, cục bộ có nơi mưa rất to trên 300mm.

Sau đó, ngày 30/10, ở khu vực từ Hà Tĩnh đến TP Đà Nẵng và phía Đông tỉnh Quảng Ngãi vẫn có mưa vừa, mưa to và giông với lượng mưa phổ biến 30-70mm, cục bộ có nơi mưa rất to trên 100mm. Từ đêm 30/10, mưa lớn có xu hướng giảm dần ở phía Nam và dịch chuyển dần lên phía Bắc Trung Bộ. Mưa lớn liên tiếp khiến nguy cơ ngập lụt, lũ quét và sạt lở đất ở miền Trung tăng cao.

“Ngoài nguy cơ về ngập lụt ở TP Huế và Đà Nẵng, chúng tôi muốn nhấn mạnh đến nguy cơ lũ quét, sạt lở đất ở mức rất cao đối với toàn bộ các khu vực vùng núi phía Tây của Trung Bộ, với mức độ cảnh báo rủi ro thiên tai cấp 3 - cấp cao nhất đối với lũ quét và sạt lở đất”, ông Khiêm nói.

Ngoài ra, ngày và đêm nay, ở khu vực cao nguyên Trung Bộ, Nam Bộ và phía Đông các tỉnh từ Gia Lai đến Lâm Đồng có mưa, mưa vừa và giông với lượng mưa 20-40mm, cục bộ có nơi mưa to đến rất to trên 100mm. Trong mưa giông có khả năng xảy ra lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh. Cảnh báo nguy cơ mưa có cường độ lớn (>80mm/3h).

Dự báo đến cuối năm 2025, ông Khiêm cho biết, khoảng nửa đầu tháng 12, khu vực Trung Bộ vẫn còn khả năng xuất hiện nhiều đợt mưa vừa, mưa to, tập trung chủ yếu từ Hà Tĩnh đến Đà Nẵng, Khánh Hòa và vùng phía đông các tỉnh từ Quảng Ngãi đến Đắk Lắk.

Trong tháng 11, lượng mưa ở hầu hết các khu vực trên cả nước cao hơn trung bình nhiều năm khoảng 10-30%, có nơi cao hơn; riêng Bắc Bộ ở mức xấp xỉ trung bình, trừ vùng núi phía Bắc có xu hướng mưa ít hơn 10-20%.

Diễn biến thiên tai còn phức tạp, khó lường, chính quyền và người dân cần theo dõi sát các bản tin thời tiết chính thống về mưa lũ, sạt lở đất... để có phương án ứng phó phù hợp, đảm bảo an toàn cho người và tài sản.

Nguồn: https://cand.com.vn/doi-song/chuyen-gia-ly-giai-nguyen-nhan-dot-mua-lon-tai-mien-trung-i786103/