Công khai các dự án thi khoa học kỹ thuật để xã hội giám sát

Bộ GD-ĐT vừa ban hành Thông tư số 24/2025/TT-BGDĐT sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy chế cuộc thi nghiên cứu khoa học, kỹ thuật cấp quốc gia dành cho học sinh THCS và THPT.

Theo đó, việc sửa đổi quy định về tổ chức cuộc thi cấp đơn vị dự thi hướng tới các đơn vị dự thi phải thực hiện lựa chọn dự án dự thi thông qua hình thức tổ chức cuộc thi, vận dụng quy chế được ban hành. Điều này giúp các dự án dự thi khi được lựa chọn tham dự cuộc thi cấp quốc gia không bị bỡ ngỡ.

Công khai các dự án thi khoa học kỹ thuật để xã hội giám sát

- Ảnh 1. — Dự án đoạt giải nhất cuộc thi nghiên cứu khoa học, kỹ thuật cấp quốc gia năm học trước bị tố quá nhiều điểm giống sản phẩm nước ngoài đã bị hủy kết quả

Các đơn vị cũng được yêu cầu nâng cao tính trung thực trong nghiên cứu khoa học thông qua việc cụ thể hóa các yêu cầu như công bố khai dự án dự thi được chọn đi tham dự cấp quốc gia, làm rõ thêm trách nhiệm của người hướng dẫn nghiên cứu khoa học.

Theo Bộ GD-ĐT, mặc dù điều này đã được quy định trước đó nhưng trong Thông tư sửa đổi, bổ sung, nội dung này được nhấn mạnh hơn và đưa vào các đối tượng cụ thể nhằm nâng cao liêm chính khoa học trong công tác nghiên cứu khoa học, kỹ thuật. Các dự án dự thi được chọn tham dự cấp quốc gia khi được công bố công khai, đảm bảo có sự giám sát của xã hội, đảm bảo tính trung thực trong nghiên cứu.

Thông tư cũng sửa đổi, bổ sung một số nội dung khác để công tác tổ chức cuộc thi được hoàn thiện hơn, hướng tới việc đưa công tác tổ chức công khai, minh bạch và công bằng hơn nhằm đẩy mạnh hơn nữa việc đưa công tác nghiên cứu khoa học, kỹ thuật trở thành một hoạt động thường xuyên trong nhà trường phổ thông, thúc đẩy dạy, học theo định hướng phát triển khoa học, kỹ thuật STEM...

Không cào bằng số lượng dự án dự thi

Tại Thông tư sửa đổi, bổ sung, quy định cách tính số lượng dự án dự thi được tham dự cấp quốc gia căn cứ vào tỷ lệ của số lượng dự án được dự thi cấp sở GD-ĐT so với tổng số lượng các dự án dự thi của các sở GD-ĐT trên toàn quốc. Việc quy định này, theo Bộ GD-ĐT nhằm hướng đến cuộc thi công bằng hơn.

Theo đó, các sở GD-ĐT có quy mô và phong trào cuộc thi tốt sẽ được cử số lượng dự án dự thi cuộc thi cấp quốc gia tương xứng, tránh việc cào bằng và không thực sự khuyến khích phong trào.

Những sở GD-ĐT chưa có phong trào sâu rộng nếu muốn tăng số lượng dự án dự thi cấp quốc gia sẽ phải cân nhắc việc khuyến khích, đẩy mạnh phong trào để có thể có thêm đại diện ở cấp quốc gia.

Cụ thể, các đơn vị dự thi có quy mô nhỏ được cử tối đa 3 dự án dự thi cấp quốc gia. Các đơn vị có quy mô lớn hơn, với tỷ lệ dự án tham dự cuộc thi ở cấp đơn vị lớn hơn 1% và nhỏ hơn hoặc bằng 5% sẽ được đăng kí tối đa 6 dự án; với tỷ lệ dự án dự thi lớn hơn 5% và nhỏ hơn hoặc bằng 10% sẽ được đăng kí tối đa 9 dự án; với tỷ lệ dự án dự thi lớn hơn 10% được đăng ký tối đa 12 dự án.

Đối với các đơn vị dự thi là trường phổ thông trực thuộc bộ và cơ quan ngang bộ, đại học, trường đại học, viện, học viện, mỗi đơn vị được đăng ký tối đa 3 dự án dự thi, tăng 1 dự án so với quy định trước đó tại Thông tư 06.

Nhằm động viên phong trào của các địa phương, Thông tư sửa đổi, bổ sung quy định đơn vị dự thi được cử thêm 1 dự án dự thi trên mỗi dự án đoạt giải tư trở lên tại cuộc thi quốc tế trong năm liền kề trước đó.

Nhiều năm gần đây đã xuất hiện không ít băn khoăn, phản ánh về tính trung thực của dự án đoạt giải ở cấp tỉnh, cấp quốc gia. Như Thanh Niên đã thông tin, tháng 5 vừa qua, Bộ GD-ĐT đã phải ra quyết định hủy kết quả đoạt giải nhất cuộc thi nghiên cứu khoa học, kỹ thuật cấp quốc gia dành cho học sinh THCS và THPT năm học 2024 - 2025 do dự án này bị tố có quá nhiều điểm giống sản phẩm nước ngoài.

Nguồn: https://thanhnien.vn/cong-khai-cac-du-an-thi-khoa-hoc-ky-thuat-de-xa-hoi-giam-sat-185251201130547557.htm