“Cơ bắp” của nền kinh tế số
Tại buổi làm việc của Đoàn công tác Bộ Khoa học và Công nghệ với thành phố Đà Nẵng về kết quả triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị vào tháng 7 vừa qua, Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng đã đưa ra một thông tin quan trọng trong tư duy phát triển khoa học, công nghệ hiện nay đó là phải đo lường được tác động trực tiếp của khoa học, công nghệ đến sự phát triển kinh tế-xã hội, thể hiện qua những con số đóng góp cụ thể vào tăng trưởng kinh tế.
Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đã định hình cách tiếp cận hoàn toàn mới khi đặt đổi mới sáng tạo ngang hàng với khoa học, công nghệ. Sự thay đổi này nhằm nhấn mạnh tính thực tiễn và ứng dụng của khoa học, công nghệ vào đời sống kinh tế-xã hội, bởi lẽ đổi mới sáng tạo không chỉ giới hạn ở việc sáng tạo ý tưởng mới, mà cốt lõi là biến các ý tưởng mới thành sản phẩm mới, dịch vụ mới, hoặc các mô hình kinh doanh mới, mô hình quản trị mới có giá trị thực tiễn cao.
Trong dòng chảy lịch sử phát triển của thành phố Đà Nẵng, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đã sớm được thành phố xác định là một “lực lượng” kiến tạo nền kinh tế. Bắt đầu vào những năm 2000, với những bước đi chiến lược trong đầu tư phát triển ngành công nghệ thông tin, Đà Nẵng đã xây dựng một thành phố gắn liền với dịch vụ công nghệ phần mềm. Chính nền móng đó đã góp phần thúc đẩy sự chuyển mình mạnh mẽ, để thành phố nhanh chóng đặt những “viên gạch” đầu tiên trong sự nghiệp chuyển đổi số, phát triển kinh tế số của Đà Nẵng nói riêng, đất nước nói chung.
Theo Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng, đặt trong ngữ cảnh chuyển đổi số hiện nay, môi trường số với những đặc điểm phi vật lý, phi biên giới, phi khoảng cách, phi trung gian sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Ngược lại, phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo với các sản phẩm, dịch vụ công nghệ số sẽ đẩy nhanh tiến trình chuyển đổi số.
“Do đó, chuyển đổi số vừa là môi trường, vừa là mục tiêu của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo”, Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng nêu rõ.
Báo cáo hoạt động phát triển khoa học và công nghệ trên địa bàn thành phố Đà Nẵng giai đoạn 2021-2025 cho thấy, thành phố có nhiều kết quả nổi bật về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và có đóng góp rõ nét vào sự phát triển kinh tế-xã hội, đặc biệt là kinh tế số. Song song đó, Đà Nẵng đã chuyển hướng lấy khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo làm nền tảng quan trọng, động lực chủ yếu để thúc đẩy phát triển kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng và tập trung vào sự phát triển của doanh nghiệp.
Hơn thế, hoạt động nghiên cứu khoa học và công nghệ đã chú trọng vào nhu cầu thực tiễn của xã hội, thể hiện rõ vai trò đồng hành của khoa học và công nghệ trong công tác nghiên cứu xây dựng cơ chế, chính sách, cung cấp cơ sở khoa học, dữ liệu phục vụ quy hoạch, quản lý đô thị, ứng dụng kỹ thuật cao trong điều trị bệnh và chăm sóc sức khỏe cộng đồng, cũng như trong nghiên cứu phát triển công nghệ ứng dụng vào sản xuất, kinh doanh, nâng cao chất lượng sản phẩm, hàng hóa.
Định hình thị trường cho khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo
Theo bảng xếp hạng Bộ chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương (PII) những năm gần đây, Đà Nẵng là địa phương duy trì được thứ hạng nằm trong nhóm 10 địa phương hàng đầu cả nước về trụ cột trình độ phát triển của thị trường. Trong năm 2025, chỉ số số lượng doanh nghiệp ngành dịch vụ và chuyên môn, khoa học và công nghệ trên 1.000 doanh nghiệp được đánh giá là một trong những điểm mạnh của thành phố trên bảng xếp hạng PII 2025.
Thực tiễn thời gian qua cho thấy, sự phát triển sôi động của kinh tế số tại Đà Nẵng đã mở ra nhiều dư địa và cơ hội cho các doanh nghiệp công nghệ số trên địa bàn thành phố thương mại hóa kết quả nghiên cứu khoa học. Điều này được thể hiện qua các sản phẩm, dịch vụ số có ứng dụng các công nghệ tiên tiến như: trí tuệ nhân tạo (AI), Internet vạn vật (IoT), công nghệ chuỗi khối (Blockchain)... vào các lĩnh vực kinh tế của thành phố.
Đáng chú ý, nhiều doanh nghiệp công nghệ số địa phương đã tiên phong phát triển và ứng dụng thành công các sản phẩm, dịch vụ công nghệ nền tảng vào hoạt động quản lý nhà nước, góp phần quan trọng vào tiến trình phát triển chính phủ số trên địa bàn thành phố.
Tuy nhiên, việc thương mại hóa kết quả nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo trên địa bàn thành phố Đà Nẵng thời gian qua vẫn còn hạn chế. Một mặt, thị trường Đà Nẵng vẫn còn nhỏ, các doanh nghiệp công nghệ số chủ yếu là doanh nghiệp nhỏ và vừa, hoặc start-up. Mặt khác, một số kết quả nghiên cứu khoa học-công nghệ được các doanh nghiệp công nghệ số trên địa bàn thành phố đổi mới sáng tạo, nhằm ứng dụng vào trong hoạt động quản lý nhà nước, nhưng chưa thương mại hóa thành công.
Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia đã đề ra 7 nhóm nhiệm vụ, giải pháp cụ thể. Đặc biệt, nghị quyết đã đặt ra nhiệm vụ, giải pháp về cơ chế đặt hàng, giao nhiệm vụ cho các doanh nghiệp công nghệ số thực hiện các nhiệm vụ trọng điểm về chuyển đổi số; cơ chế khuyến khích mua sắm công đối với các sản phẩm, hàng hoá là kết quả nghiên cứu khoa học do doanh nghiệp trong nước tạo ra.
Tại hội nghị tổng kết Đề án “Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia đến năm 2025” trên địa bàn thành phố giai đoạn 2022-2025, ông Lương Văn Thường, Trưởng phòng Khởi nghiệp sáng tạo, Cục Khởi nghiệp và Doanh nghiệp công nghệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) đã làm rõ một số xu hướng hỗ trợ hoạt động khởi nghiệp sáng tạo mang tính bước ngoặt trên thế giới. Đáng chú ý trong đó là xu hướng nhiều chính phủ đang chuyển dịch trọng tâm từ tài trợ vốn sang kiến tạo thị trường.
“Xu hướng này là việc các chính phủ cam kết sẽ là khách hàng đầu tiên của các doanh nghiệp khởi nghiệp công nghệ có công nghệ vượt trội và hiệu quả, đồng thời tự tạo ra thị trường cho nhóm doanh nghiệp khởi nghiệp công nghệ đó”, ông Lương Văn Thường cho biết.
Kế hoạch hành động số 21-KH/TU của Ban Thường vụ Thành ủy Đà Nẵng về triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị đã đề ra nhiệm vụ cho phép các doanh nghiệp công nghệ số có năng lực tham gia giải quyết các bài toán công nghệ trong hệ thống chính trị thành phố.
Để tháo gỡ các nút thắt về cơ chế, đặc biệt là cho phép thử nghiệm các giải pháp mới, Đà Nẵng đã và đang tập trung vào khung pháp lý linh hoạt và tiên phong với không gian thử nghiệm chính sách (sandbox). Cơ chế sandbox sẽ giúp các doanh nghiệp công nghệ mới, đặc biệt là doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, có thể thử nghiệm giải pháp của mình trong một phạm vi giới hạn mà không bị ràng buộc bởi các quy định nghiêm ngặt hiện hành, vốn thường là rào cản lớn trong việc đáp ứng tiêu chí kinh nghiệm thực hiện khi tham gia đấu thầu các dự án dịch vụ công.
Theo Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Đà Nẵng Hồ Quang Bửu, để triển khai cơ chế hợp tác công-tư và mua sắm công (PPP) trong lĩnh vực chuyển đổi số, thành phố đã nghiên cứu, xây dựng Kế hoạch triển khai mô hình hợp tác công-tư (PPP), huy động nguồn lực xã hội tham gia phát triển hạ tầng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; qua đó, bảo đảm các bài toán công nghệ của thành phố không chỉ dựa vào ngân sách nhà nước mà còn được giải quyết thông qua sự sáng tạo và năng lực của khu vực tư nhân.
Đồng thời, thành phố định hướng xây dựng kiến trúc số thành phố, kiến trúc ICT cho đô thị thông minh, nền tảng IoT kiến trúc mở, cạnh tranh lành mạnh và áp dụng tiêu chuẩn mở thúc đẩy tương thích giữa các hệ thống. Điều này bảo đảm rằng các sản phẩm công nghệ của doanh nghiệp địa phương có thể dễ dàng tích hợp và nhân rộng vào hệ thống chính quyền mà không bị độc quyền hay phụ thuộc vào các giải pháp khác.
“Chúng tôi tin rằng, với sự kết hợp của cơ chế thử nghiệm sandbox, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp khoa học-công nghệ và việc thúc đẩy dữ liệu mở, Đà Nẵng sẽ tạo ra một môi trường cạnh tranh lành mạnh, minh bạch, giúp các doanh nghiệp công nghệ số, đặc biệt là các doanh nghiệp địa phương, tự tin tham gia giải quyết những bài toán lớn của thành phố”, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Đà Nẵng Hồ Quang Bửu cho biết.
Nguồn: https://nhandan.vn/da-nang-no-luc-khai-phong-khoa-hoc-cong-nghe-va-doi-moi-sang-tao-post928739.html
![[Ảnh] Tổng Bí thư Tô Lâm tiếp Giám đốc Học viện Hành chính công và Kinh tế quốc dân trực thuộc Tổng thống Liên bang Nga](/_next/image?url=https%3A%2F%2Fvphoto.vietnam.vn%2Fthumb%2F1200x675%2Fvietnam%2Fresource%2FIMAGE%2F2025%2F12%2F08%2F1765200203892_a1-bnd-0933-4198-jpg.webp&w=3840&q=75)
Bình luận (0)