Đẳng cấp của Đoàn hí kịch Sơn Đông với "Đêm nay là đêm nào"

(NLĐO) - Chi với ba diễn viên, vở "Đêm nay là đêm nào" đã làm vỡ oà cảm xúc của khán giả với nghệ thuật ca diễn đằng cấp

Chỉ với ba nhân vật, câu chuyện kịch cuốn hút khán giả với nhiều cảm xúc

Tối 27-11, tại Liên hoan quốc tế Sân khấu thử nghiệm lần VI – 2025, vở hý kịch Đêm nay là đêm nào của Đoàn hý kịch Ngư cổ Trạm Hóa (Sơn Đông, Trung Quốc) đã tạo nên một trong những điểm nhấn ấn tượng nhất khi thu hút đông đảo khán giả và nhận được những tràng vỗ tay kéo dài sau mỗi lớp diễn.

Không chỉ cuốn hút bởi câu chuyện giàu kịch tính, vở diễn còn để lại dấu ấn sâu sắc nhờ cách thức cộng hưởng giữa tinh thần truyền thống của hí kịch Trung Hoa với tư duy sân khấu thử nghiệm đương đại.

Đêm nay là đêm nào - Khi truyền kỳ không chỉ là chuyện xưa

Lấy cảm hứng từ tinh thần Đường truyền kỳ – nghĩa hiệp, vở diễn kể về câu chuyện ân oán giữa ba nhân vật: Như Nguyệt, Vân Lương và ông lão bí ẩn trong bối cảnh cuối đời nhà Đường.

Lãnh đạo Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam và các nghệ sĩ trong ban tổ chức Liên hoan tặng hoa chúc mừng các nghệ sĩ Hí kích Sơn Đông

Ở bề nổi, đây là một câu chuyện mang màu sắc huyền – sử: một đôi vợ chồng ẩn cư, một chuyến lên kinh ứng thí, một ân nhân được cứu mạng, và những mối dây nợ ân tình kéo theo những xung đột sinh tử. Nhưng đi sâu vào cấu trúc kịch bản của biên kịch Tàng Bảo Vinh, người xem mới nhận ra: đây thực chất là một vở bi kịch về lựa chọn đạo đức, nơi con người liên tục bị đẩy vào những ngã rẽ không có đáp án trọn vẹn:

Điều đáng chú ý là các tình huống kịch không được giải quyết theo mô hình thiện – ác rạch ròi quen thuộc, mà vận hành trên vùng "xám" của nhân tính, nơi thiện và ác đan cài trong chính một con người. Như Nguyệt không chỉ là người phụ nữ hiền lương. Nàng còn là người mang vết thương quá khứ, có những nỗi sợ và sự nghi hoặc sâu kín. Vân Lương không chỉ là người chồng thủy chung. Chàng còn là kẻ bối rối trước tham vọng, nghĩa tình và chính bản thân mình.

Tôn Bằng Trình (Hoài Ngọc) và Xảo Ngọc (Như Nguyệt) trong vở "Đêm nay là đêm nao"

Ở đây, tinh thần "truyền kỳ" không phải để tôn vinh lý tưởng nghĩa hiệp, mà là để đặt lại câu hỏi về giá trị của nghĩa hiệp trong một thế giới đầy nghịch lý đạo đức.

Đêm nay là đêm nào - Một cấu trúc thử nghiệm trên nền hí kịch cổ

Dù thuộc loại hình hí kịch truyền thống, Đêm nay là đêm nào không trình diễn theo mô thức cổ điển mà được đạo diễn Lưu Quân Chương tổ chức theo tư duy thử nghiệm rất rõ nét.

Thay vì kể chuyện tuyến tính, vở diễn tạo ra những "vòng lặp" cảm xúc và hồi ức. Quá khứ không chỉ được kể lại, mà được "trình hiện lại" dưới nhiều lớp nhìn khác nhau. Chính vì thế, câu hỏi "Đêm nay là đêm nào?" không chỉ là câu hỏi về thời gian thực của sân khấu, mà là một ẩn dụ về sự nhập nhòa giữa ký ức – hiện tại – định mệnh.

Những pha vũ đạo đẹp mắt của các nghệ sĩ đoàn Hí kịch Sơn Đông

Đạo diễn đã chủ động phá vỡ nhịp kể truyền thống, đưa vào nhiều khoảng trống sân khấu, nơi ánh sáng, âm nhạc và hình thể diễn viên trở thành các "ký hiệu mở". Khán giả không chỉ theo dõi câu chuyện, mà được mời tham gia vào một quá trình giải mã.

Ở đây, "thử nghiệm" không phải là làm mới hình thức cho lạ mắt, mà là mở rộng năng lực biểu đạt của hí kịch để chạm đến những tầng sâu nhân sinh.

Ngôn ngữ hình thể và âm nhạc

Một trong những yếu tố then chốt tạo nên sức hấp dẫn của vở diễn chính là sự kết hợp độc đáo giữa ngôn ngữ hình thể hí kịch truyền thống và tư duy nhịp điệu sân khấu đương đại.

Các nghệ sĩ trẻ: Vương Xảo Ngọc (Như Nguyệt), Vương Soái (Vân Lương) và Tôn Bằng Trình (Hoài Ngọc) đã cho thấy sự làm chủ xuất sắc kỹ thuật hát – nói – động tác hình thể đặc trưng của hí kịch Sơn Đông, đồng thời thể hiện khả năng diễn xuất tâm lý tinh tế, điều không phải lúc nào cũng dễ thấy trong các loại hình sân khấu ước lệ. 

Độc đáo nhất là lớp thử nghiệm diễn xuất đối thoại nội tâm ở cảnh Như Nguyệt tìm mọi cách lẻn vào phòng Hoài Ngọc để ám sát ông, nhưng Vân Lương lẻn theo và ngăn cản vợ nhưng không để nàng biết. Lớp diễn tuyệt vời chứng tỏ tài năng của các nghệ sĩ.

Xảo Ngọc (Như Nguyệt) chiếm cảm tình khán giả bằng tài năng ca diễn đầy cảm xúc

Đặc biệt, phần âm nhạc của nhạc sĩ Lưu Xuân Quang đã tạo được một không gian âm thanh vừa truyền thống, vừa hiện đại. Những âm sắc cổ truyền không chỉ làm nền mà tương tác trực tiếp với cảm xúc và hành động của nhân vật, góp phần tạo nên một trường cảm xúc lan tỏa.

Ánh sáng của Điền Thắng Ôn – Trần Dao cùng mỹ thuật sân khấu của Trần Thắng Bình cũng cho thấy sự tiết chế thông minh.

Một minh chứng cho con đường thử nghiệm khả thi

Điều làm nên giá trị sâu xa của Đêm nay là đêm nào không chỉ nằm ở kỹ thuật hay mỹ cảm, mà ở cách nó gợi mở một con đường cho sân khấu truyền thống trong thời đại hôm nay.

Vở diễn cho thấy: Sân khấu truyền thống không phải là thứ phải "bảo tàng hóa", mà hoàn toàn có thể trở thành một không gian thử nghiệm sống động nếu được tiếp cận bằng tư duy sáng tạo và ý thức triết học.

Từ kịch bản của Tàng Bảo Vinh đến ngôn ngữ dàn dựng của Lưu Quân Chương, tất cả đều cho thấy một tinh thần nhất quán: không phá vỡ truyền thống, mà làm cho truyền thống tự "đối thoại" với hiện tại.

Ba nghệ sĩ đoàn Hí kịch Sơn Đông đã để lại dấu ấn sâu đậm tại Liên hoan quốc tế Sân khấu thử nghiệm lần VI năm 2025

Trong bối cảnh Liên hoan quốc tế Sân khấu thử nghiệm lần VI – 2025, Đêm nay là đêm nào trở thành một minh chứng thuyết phục rằng: thử nghiệm không phải là sự đoạn tuyệt với quá khứ, mà là quá trình tái sinh ngôn ngữ nghệ thuật từ chính gốc rễ văn hóa của mình.

Nguồn: https://nld.com.vn/dang-cap-cua-doan-hi-kich-son-dong-voi-dem-nay-la-dem-nao-196251128062054534.htm