Đạo đức và văn hóa báo chí - Gốc rễ của niềm tin

Trong bối cảnh thông tin lan truyền với tốc độ nhanh như hiện nay, yêu cầu về đạo đức nghề nghiệp và văn hóa trong hoạt động báo chí trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Xây dựng người làm báo có đạo đức và các cơ quan báo chí văn hóa không chỉ là mục tiêu mà là đòi hỏi tất yếu để báo chí giữ vững vai trò là “cầu nối thông tin”, tiếng nói của nhân dân và là lực lượng xung kích trên mặt trận tư tưởng, văn hóa.

Đạo đức nghề nghiệp là nền tảng cốt lõi

Luật Báo chí năm 2016 quy định nhà báo có nghĩa vụ "trung thực trong hoạt động báo chí", "tôn trọng quyền con người, quyền công dân", "bảo vệ lợi ích chính đáng của tổ chức, cá nhân". 10 điều Quy định đạo đức nghề nghiệp người làm báo Việt Nam do Hội Nhà báo Việt Nam ban hành cũng nhấn mạnh: “Không được lợi dụng nghề nghiệp để vụ lợi cá nhân”, “Phản bác thông tin sai sự thật, xuyên tạc”, “Gìn giữ phẩm chất, nhân cách, uy tín của người làm báo”.

Bên cạnh việc quy định đạo đức nghề nghiệp đối với người làm báo, Hội Nhà báo Việt Nam cũng khuyến khích các cơ quan báo chí thực hiện Bộ quy tắc sử dụng mạng xã hội của người làm báo Việt Nam, trong đó nhấn mạnh người làm báo cần "chia sẻ thông tin chính xác, có kiểm chứng", "không đăng tải thông tin gây hiểu lầm, kích động".

Nhà báo Nguyễn Thị Thanh Nga

Trong giai đoạn hiện nay, những quy định đó chính là “bản lề” giữ cho người làm báo không “đi chệch hướng” trong hành trình làm “thư ký của thời đại”. Sự chính xác, minh bạch và công tâm khi cung cấp thông tin của nhà báo là “gốc rễ” xây dựng niềm tin trong công chúng. Khi mạng xã hội trở thành nơi cung cấp thông tin nhanh chóng, đa dạng, được nhiều người tìm tới thì lượng thông tin này ngày càng trở nên quá tải và hời hợt. Tin giả xuất hiện tràn lan là một trong những nguyên nhân khiến độc giả mong muốn tìm tới nguồn thông tin tin cậy và uy tín từ báo chí.

Tuy nhiên, do áp lực về lượt truy cập, cạnh tranh thông tin, việc giật tít “câu view”, bóp méo sự thật vì mục đích thu hút người đọc vẫn diễn ra, ảnh hưởng đến người làm báo chân chính và suy giảm niềm tin của công chúng vào báo chí nói chung, cơ quan báo chí nói riêng.

Theo Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam tỉnh Long An, Tổng Biên tập Báo và Đài Phát thanh Truyền hình Long An - Lê Hồng Phước, khi đạo đức nhà báo bị xem nhẹ, người làm báo, cơ quan báo chí vì chạy theo thị hiếu hoặc lợi ích vật chất mà cố tình bỏ qua đạo đức người làm báo thì điều đó sẽ làm xói mòn niềm tin của công chúng. Chính vì vậy, việc xây dựng đạo đức nhà báo, cơ quan báo chí văn hóa phải là nhiệm vụ hàng đầu, là điều kiện tiên quyết của báo chí trong giai đoạn hiện nay.

“Đạo đức nghề nghiệp là nền tảng cốt lõi của người làm báo. Trong bối cảnh thông tin lan truyền với tốc độ nhanh, đa chiều như hiện nay, việc giữ vững đạo đức nghề nghiệp, giữ gìn phẩm chất của người làm báo cách mạng là yêu cầu bắt buộc để xây dựng nền báo chí minh bạch, lành mạnh, nhân văn và hiện đại. Người làm báo cần có trách nhiệm bảo đảm thông tin được cung cấp là đáng tin cậy và có giá trị, giúp người đọc phân biệt được sự thật và thông tin sai lệch” - ông Lê Hồng Phước khẳng định.

Để làm được điều đó, mỗi người làm báo cần ý thức và nỗ lực trong quá trình làm nghề. Mỗi nhà báo cần tự rèn luyện, giữ đạo đức người làm báo để vừa khẳng định “thương hiệu” bản thân, vừa chung tay xây dựng nền báo chí minh bạch, hiện đại. Nói về điều này, nhà báo Nguyễn Thị Thanh Nga (Báo và Đài Phát thanh Truyền hình Long An) chia sẻ: “Trong xu thế bùng nổ thông tin như hiện nay, người làm báo cần chủ động và tỉnh táo để có thể cung cấp được những thông tin chính xác, khách quan và trung thực. Để làm được điều đó, nhà báo không có cách nào khác là phải đi thực tế, tìm hiểu thông tin nhiều chiều bởi đôi khi ranh giới giữa đúng và sai thực sự rất mong manh”.

Đạo đức nghề nghiệp là nền tảng cốt lõi của người làm báo. Trong bối cảnh thông tin lan truyền với tốc độ nhanh, đa chiều như hiện nay, việc giữ vững đạo đức nghề nghiệp, giữ gìn phẩm chất của người làm báo cách mạng là yêu cầu bắt buộc để xây dựng nền báo chí minh bạch, lành mạnh, nhân văn và hiện đại.

Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam tỉnh, Tổng Biên tập Báo và Đài Phát thanh Truyền hình Long An - Lê Hồng Phước

“Ươm mầm” người làm báo chân chính

Bên cạnh nỗ lực của mỗi cá nhân người làm báo, vai trò của cơ quan báo chí trong việc xây dựng đạo đức nhà báo cũng hết sức quan trọng. Đây là môi trường hình thành và phát triển nhân cách nghề nghiệp của người làm báo. Cơ quan báo chí văn hóa là nơi tôn trọng chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp, bảo vệ nhà báo, phóng viên thực hiện đúng chức trách; đồng thời, có cơ chế kiểm tra, giám sát và nghiêm khắc với sai phạm, tiêu cực khi xảy ra. Cơ quan báo chí đóng vai trò quan trọng trong việc tạo điều kiện để người làm báo phát triển toàn diện cả về chuyên môn lẫn đạo đức nghề nghiệp.

Đạo đức nhà báo chính là “bản lề” giữ cho người làm báo không “đi chệch hướng” trong hành trình làm “thư ký của thời đại” (Trong ảnh: Các nhà báo tác nghiệp tại một sự kiện trong tỉnh) (Ảnh: NSNA Tôn Thất Hùng)

Tại Báo và Đài Phát thanh Truyền hình Long An, việc xây dựng cơ quan báo chí văn hóa được xác định là nhiệm vụ xuyên suốt, gắn liền với quá trình đổi mới nội dung, nâng cao chất lượng cũng như xây dựng môi trường làm việc lành mạnh, chuyên nghiệp. Báo và Đài Phát thanh Truyền hình Long An chú trọng xây dựng văn hóa công sở gắn với đạo đức nghề nghiệp và ý thức trách nhiệm xã hội của người làm báo.

Phó Tổng Biên tập Báo và Đài Phát thanh Truyền hình Long An - Châu Hồng Khá cho biết: “Tại đơn vị, các tiêu chí văn hóa báo chí được cụ thể hóa trong quy trình sản xuất nội dung, cách hành xử giữa đồng nghiệp với nhau và với cộng đồng. Đội ngũ những người làm báo của Báo và Đài Phát thanh Truyền hình Long An không chỉ được bồi dưỡng chuyên môn mà còn được sinh hoạt chính trị, tư tưởng, cập nhật các quy định đạo đức nghề nghiệp, quy tắc ứng xử của người làm báo. Ban Biên tập chú trọng xây dựng tinh thần đoàn kết, chia sẻ, khích lệ tinh thần cầu thị và học hỏi để mỗi cán bộ, viên chức, người lao động đều ý thức được vai trò của mình trong việc góp phần xây dựng cơ quan báo chí thực sự lành mạnh, văn minh và nhân văn”.

Xây dựng đạo đức người làm báo và cơ quan báo chí văn hóa đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa từng cá nhân và tổ chức. Sự nỗ lực, ý thức tự rèn luyện của mỗi nhà báo phải luôn song hành với sự hỗ trợ, tạo điều kiện của cơ quan báo chí để đội ngũ những người làm báo có thể hoàn thành sứ mệnh của mình trong việc truyền thông chân thật, kịp thời và định hướng đúng đắn dư luận xã hội./.

Mộc Châu

Nguồn: https://baolongan.vn/dao-duc-va-van-hoa-bao-chi-goc-re-cua-niem-tin-a197412.html