Đẩy mạnh an sinh xã hội gắn với xây dựng nông thôn mới

Kể từ khi tỉnh Phú Thọ mới được thành lập, diện mạo hành chính và chính sách an sinh trên vùng đất này thay đổi nhanh chóng. Việc kết hợp nguồn lực, thống nhất bộ máy cùng mục tiêu xây dựng nông thôn mới đã mở ra cơ hội lớn để nâng cao chất lượng cuộc sống người dân, nhưng cũng đặt ra không ít thách thức về tổ chức thực hiện, đồng bộ chính sách và bảo đảm không để vùng yếu thế bị bỏ lại phía sau.

Kết quả đáng mừng đan xen nhiều khó khăn, bất cập

Việc hợp nhất tạo bước ngoặt về quy mô địa phương, đồng thời yêu cầu rà soát, sắp xếp lại bộ máy và hệ thống chính sách an sinh xã hội để triển khai các chương trình an sinh, giảm nghèo và phát triển hạ tầng nông thôn.

Trong những tháng đầu sau sáp nhập, tỉnh đã tập trung nhanh vào hai nhiệm vụ quan trọng là bảo đảm ổn định chính quyền địa phương sau sắp xếp đơn vị hành chính và duy trì liên tục các chính sách an sinh đã có đối với người dân thuộc 3 tỉnh cũ.

Nhờ đồng vốn hộ trợ của Ngân hàng Chính sách xã hội, nhiều đồng bào dân tộc thiểu số ở xã Đạo Trù đã phát triển mô hình trồng cây dược liệu có giá trị kinh tế cao

Song song đó, các chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo, hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo và cận nghèo, đảm bảo tiếp cận BHYT và thúc đẩy việc làm được đẩy mạnh theo hướng đồng bộ giữa các ngành. Các báo cáo, kế hoạch và chương trình mục tiêu của tỉnh đều nêu rõ lộ trình giảm tỷ lệ hộ nghèo và mở rộng bảo trợ xã hội cho các đối tượng cần hỗ trợ.

Tín dụng chính sách và hệ thống dịch vụ việc làm là hai trụ cột quan trọng trong gói giải pháp an sinh của tỉnh. Các nguồn vốn chính sách đã được tập trung, hỗ trợ người dân ở vùng khó khăn nhằm cải thiện nhà ở, phát triển sinh kế và tiếp cận việc làm. Thực tế cho thấy nguồn vốn tín dụng chính sách đã đạt quy mô lớn hơn so với trước khi sáp nhập, góp phần vào việc hỗ trợ các dự án nhỏ, tạo việc làm và giảm nghèo.

Tính đến trung tuần tháng 11, kết quả sơ bộ cho thấy tỉnh đã đạt được nhiều mục tiêu đáng ghi nhận. Thứ nhất, tiến độ sắp xếp tổ chức bộ máy hành chính được đẩy nhanh, giúp giảm chồng chéo trong thực thi chính sách và tăng tính thống nhất trong tiếp cận nguồn lực.

Thứ hai, các chương trình giảm nghèo đa chiều tiếp tục được triển khai với tinh thần liên kết vùng, bảo đảm quyền lợi cho các hộ nghèo, cận nghèo và người có công.

Thứ ba, công tác số hóa thủ tục hành chính, tiếp nhận hồ sơ trực tuyến và một cửa điện tử góp phần rút ngắn thời gian, giảm chi phí cho người dân trong tiếp cận chế độ an sinh. Những chuyển động này tạo nền tảng quan trọng để liên kết an sinh xã hội với mục tiêu xây dựng nông thôn mới.

Dù có nhiều nỗ lực, vẫn còn tồn tại các khó khăn rõ nét. Đó là những khác biệt về điều kiện phát triển giữa các vùng (đô thị, trung du, miền núi) đặt ra yêu cầu rất cao về phân bổ nguồn lực; nếu không có cơ chế phân vùng và trọng tâm phù hợp, các địa phương nghèo sẽ khó bắt kịp.

Tiếp nữa, việc đồng bộ các cơ chế, chế độ đối với người dân chuyển đổi địa giới hành chính và cán bộ, công chức chưa thể xong ngay trong thời gian ngắn hạn; điều này khiến một số hồ sơ an sinh bị chậm trễ hoặc phải rà soát lại.

Chăm lo sức khỏe cho người cao tuổi là nhiệm vụ được cấp ủy, chính quyền địa phương trong tỉnh đặc biệt quan tâm

Bên cạnh đó, năng lực triển khai công việc của đội ngũ cán bộ, công chức ở một số xã, phường còn hạn chế. Các địa phương mới sáp nhập phải đảm trách nhiều nhiệm vụ hơn nhưng chưa đủ nhân lực, kinh nghiệm để vận hành các chương trình mới.

Cuối cùng là việc tiếp cận thông tin và dịch vụ của một số nhóm dân cư, đặc biệt là nhóm người cao tuổi và dân tộc thiểu số còn hạn chế, khiến lợi ích chương trình chưa thực sự bao phủ toàn diện.

Giải pháp nâng cao hiệu quả

Để biến nguồn lực thành kết quả bền vững cần những giải pháp mang tính hệ thống và thiết thực. Trước hết, tỉnh cần xây dựng được cơ chế phân bổ nguồn lực theo nguyên tắc công bằng, ưu tiên vùng sâu, xa, vùng khó khăn, đồng thời gắn mục tiêu giảm nghèo với tiêu chí nông thôn mới về hạ tầng, nhà ở, môi trường và sinh kế. Việc này yêu cầu cơ chế tài chính linh hoạt để ưu tiên các dự án có tác động nhân rộng.

Thứ hai, tiếp tục thúc đẩy số hóa dịch vụ công và đơn giản hóa thủ tục để rút ngắn thời gian tiếp cận chính sách an sinh. Nhiều chỉ số ban đầu về hồ sơ trực tuyến và cải cách hành chính đã cho thấy hiệu quả rất thiết thực, vì vậy cần nhân rộng, đặc biệt là đào tạo, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ cấp xã để vận hành hệ thống được trơn tru, thông suốt.

Thứ ba, nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ cấp cơ sở thông qua đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn cho cán bộ làm công tác lao động, thương binh xã hội và cán bộ phụ trách chương trình mục tiêu quốc gia. Song song với đó là tăng cường phối hợp liên ngành giữa lao động, nông nghiệp, y tế và giáo dục để các chính sách an sinh gắn chặt với phát triển sản xuất, đào tạo nghề và chăm sóc sức khỏe cộng đồng.

Thứ tư, phát huy vai trò của tín dụng chính sách, quỹ địa phương và doanh nghiệp xã hội để tạo sinh kế bền vững cho hộ nghèo. Việc kết nối thị trường, hỗ trợ sản phẩm nông nghiệp theo chuỗi giá trị sẽ giúp người dân trong khu vực nông thôn mới có thu nhập ổn định hơn. Các mô hình hợp tác xã, tổ hợp tác cần được thúc đẩy như cửa ngõ kết nối giữa chính sách và thị trường.

Cuối cùng, cần tăng cường công tác truyền thông, chú trọng hướng dẫn nhóm yếu thế cách tiếp cận các chương trình hỗ trợ, đồng thời cơ cấu lại các chương trình theo chu kỳ, ưu tiên các can thiệp có tác động nhanh như sửa chữa nhà ở, hỗ trợ giống cây trồng, vật nuôi, đào tạo nghề ngắn hạn, và BHYT cơ bản.

Thực tế cho thấy, an sinh xã hội và xây dựng nông thôn mới không phải hai hành trình tách biệt, bởi an sinh là nền tảng để người dân yên tâm sản xuất, học tập và tham gia phát triển.

Trong bối cảnh của một tỉnh mới như Phú Thọ, cơ hội rất lớn nhưng đòi hỏi chính quyền từ tỉnh đến xã phải có sự phối hợp chặt chẽ, phân bổ nguồn lực thông minh và đặt người dân vào trung tâm của mọi chính sách. Nếu thực hiện đồng bộ theo hướng đó, Phú Thọ có thể sớm trở thành điển hình minh chứng cho việc kết hợp sắp xếp hành chính với nâng cao phúc lợi xã hội và phát triển nông thôn bền vững.

Quang Nam

Nguồn: https://baophutho.vn/day-manh-an-sinh-xa-hoi-gan-voi-xay-dung-nong-thon-moi-242854.htm