Đề án di dời hơn 2.500 tàu thuyền về cảng cá Tam Quan: ‘Nghĩ sâu, làm lớn’

Gia Lai được thiên nhiên ban tặng đường bờ biển dài 24km, 2 cửa biển (Tam Quan và An Dũ). Với nền tảng ngành thủy sản đang ngày càng khẳng định được vai trò trong cơ cấu kinh tế, cùng hướng đi bài bản, tỉnh Gia Lai đang từng bước hiện thực hóa tầm nhìn về tăng trưởng GRDP hai con số.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường Gia Lai, toàn tỉnh này hiện có 5.425 tàu cá, tổng công suất 1,97 triệu mã lưc (CV).

Để thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 36-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến 2045, một trong những nội dung trọng điểm là việc tỉnh quyết định di dời 2.561 tàu cá từ các cảng hiện hữu về neo đậu tại cảng cá Tam Quan (phường Hoài Nhơn Bắc).

Đây không chỉ là giải pháp di dời mang tính hạ tầng nhằm giảm tải và chỉnh trang đô thị biển, mà còn mở ra không gian phát triển mới cho tỉnh.

Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai Phạm Anh Tuấn nhấn mạnh, việc di dời tàu thuyền là cần thiết, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển dịch vụ, du lịch và thực hiện hiệu quả Chiến lược phát triển kinh tế biển.

Đây là nhiệm vụ mang tính chất nền tảng để Gia Lai kiến tạo môi trường phát triển bền vững cho ngành thủy sản, giảm cường lực khai thác, tiến tới nâng cao giá trị chuỗi sản xuất gắn chế biến-tiêu thụ-xuất khẩu. Mục tiêu giai đoạn tới là giảm cường lực khai thác thủy sản, cắt giảm đội tàu, phát triển thủy sản bền vững, xây dựng quy hoạch tổng thể ngành Thủy sản của tỉnh.

Theo đó, 469 tàu sẽ được rút khỏi cảng cá Quy Nhơn, 2.092 tàu rời cảng cá Đề Gi để tập trung về Tam Quan, nơi đang được quy hoạch đồng bộ thành trung tâm hậu cần nghề cá hiện đại cấp vùng.

Để tiếp nhận số lượng tàu cá di dời nói trên, tỉnh Gia Lai dự kiến mở rộng diện tích Cảng cá Tam Quan và khu neo đậu khoảng 95 ha ra phía biển, đồng thời xây dựng khu tái định cư khoảng 30ha cho các hộ dân bị ảnh hưởng.

Chủ tàu cá thực hiện di dời có nhu cầu xây dựng nhà ở để định cư sẽ được giao 1 lô đất ở/ hộ chủ tàu tại khu tái định cư ở phường Tam Quan Bắc theo hình thức nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất theo giá đất cụ thể. Hỗ trợ 12 tháng tiền trông giữ tàu cá trong thời gian đầu ổn định cuộc sống; tàu có chiều dài dưới 15m được hỗ trợ 120.000đ/ngày, tàu có chiều dài từ 15m trở lên 150.000đ/ngày.

Những tàu cá thanh lý được nhà nước thu lại để xử lý bằng cách tiêu hủy hoặc thanh lý, xóa khỏi hệ thống quản lý tàu cá, đối với vỏ tàu cá được hỗ trợ 80% giá đóng mới với mức hỗ trợ hơn 21,7 triệu đồng/tấn đăng ký; đối với máy chính tàu cá được hỗ trợ 100% giá máy tàu cá đã qua sử dụng, mức hỗ trợ 845.000đ/CV.

Những phương tiện thuyền máy, thúng máy có chiều dài lớn nhất dưới 6m được hỗ trợ 15 triệu/thuyền; xuồng chèo có chiều dài lớn nhất dưới 6m được hỗ trợ 10 triệu/thuyền.

Trong chuyến khảo sát thực địa mới đây, Bí thư Tỉnh ủy Thái Đại Ngọc khẳng định phương châm cốt lõi của đề án di dời là “nghĩ sâu, làm lớn”.

Việc triển khai Đề án di dời tàu thuyền tại cảng cá Quy Nhơn và cảng cá Đề Gi là bước đi thể hiện tầm nhìn xa, gắn quy hoạch không gian biển với quy hoạch phát triển tổng thể kinh tế - xã hội và bảo đảm an sinh cho ngư dân vùng biển.

Đây không đơn giản là sắp xếp lại không gian nghề cá, mà phải gắn với các quy hoạch phát triển đô thị ven biển, cải thiện hạ tầng giao thông, kết nối cảng-nhà máy chế biến-chuỗi tiêu thụ và cả du lịch-dịch vụ biển. Đây là cách để Gia Lai mở rộng không gian kinh tế, đồng thời khẳng định vị thế, bản lĩnh và tầm nhìn chiến lược của tỉnh trong giai đoạn phát triển mới.

Vài năm tới, khi đề án di dời tàu thuyền hoàn thành và cảng cá Tam Quan trở thành trung tâm hậu cần nghề cá cấp vùng, Gia Lai sẽ như một biểu tượng, vươn ra biển lớn bằng tinh thần tiên phong và khát vọng phát triển mạnh mẽ.

Quote 3: Đội tàu đánh bắt xa bờ của tỉnh hiện đã lên tới hơn 5.700 tàu, với sản lượng đánh bắt năm 2024 ước tính đạt khoảng 281.200 tấn. Đáng chú ý, có tới hơn 1.400 tàu chuyên đánh bắt cá ngừ đại dương, trở thành lực lượng khai thác cá ngừ lớn nhất cả nước.