Đề nghị bổ sung quy định cấm sử dụng AI để thao túng bầu cử, gây rối, kích động

Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Nguyễn Thanh Hải đề nghị bổ sung quy định cấm sử dụng AI để thao túng bầu cử hoặc gây rối, kích động chính trị, xâm phạm an ninh quốc gia. Ảnh: Quochoi.vn

Ngày 21.11, tiếp tục Kỳ họp thứ 10, Quốc hội nghe báo cáo Thẩm tra dự án Luật Trí tuệ nhân tạo (AI).

Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội Nguyễn Thanh Hải cho biết, với quan điểm xây dựng luật là luật khung, nhìn chung, đa số các quy định của dự thảo Luật phù hợp với điều kiện thực tiễn trong giai đoạn đầu phát triển AI của Việt Nam hiện nay.

Để đảm bảo tính khả thi của Luật, Ủy ban đề nghị Cơ quan chủ trì soạn thảo lưu ý thêm một số nội dung, như tiếp tục rà soát, hoàn thiện để đảm bảo các quy định khung nhưng phải rõ ràng, mạch lạc, có các nguyên tắc, định hướng để tiếp tục xây dựng các văn bản hướng dẫn và áp dụng hiệu quả trong thực tiễn.

Hoàn thiện đồng bộ dự thảo Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành, các văn bản hướng dẫn khác có liên quan và ban hành hoặc trình Chính phủ ban hành kịp thời, tránh tạo ra khoảng trống pháp lý.

Về các quy định mang tính tiền kiểm, Ủy ban đề nghị rà soát, cắt giảm các quy định tiền kiểm như yêu cầu hồ sơ kỹ thuật, nhật ký hoạt động trước khi đưa sản phẩm vào lưu hành, sẽ tăng chi phí tuân thủ, chậm quá trình đổi mới và ứng dụng AI, làm giảm tính cạnh tranh và thu hút đầu tư, cần nghiên cứu chuyển mạnh sang cơ chế hậu kiểm.

Về cơ sở dữ liệu quốc gia hệ thống AI và cơ sở dữ liệu phục vụ AI, Ủy ban đề nghị bổ sung nguyên tắc cốt lõi để đảm bảo chất lượng đối với dữ liệu phục vụ AI như: dữ liệu phải “đúng - đủ - sạch - sống - thống nhất - dùng chung".

Có cơ chế kết nối liên thông, chia sẻ dữ liệu không để dữ liệu bị phân tán tạo điểm nghẽn trong nghiên cứu, phát triển AI; có quy định nguyên tắc bắt buộc về đảm bảo an ninh mạng, bảo mật dữ liệu và phòng vệ đối với hạ tầng AI quốc gia, chống nguy cơ chiếm quyền điều khiển, rò rỉ dữ liệu.

Về trách nhiệm pháp lý của các bên liên quan, những hành vi và lỗi do con người thực hiện thì AI cũng có thể thực hiện. Trong khi đó, trách nhiệm pháp lý của AI còn nhiều quan điểm rất khác nhau nên rất khó xác định trách nhiệm theo nghĩa truyền thống. Khi có vụ việc phát sinh sẽ gây tranh chấp về trách nhiệm hành chính, dân sự, hình sự.

Do vậy, cần bổ sung nguyên tắc để phân biệt trách nhiệm giữa các chủ thể, các bên liên quan kể cả đối với nhà cung cấp nước ngoài khi cung cấp dịch vụ AI xuyên biên giới và phân biệt giữa các trường hợp cố ý, không cố ý hoặc lỗi do giới hạn kỹ thuật, không tiên lượng được trước.

Về các hành vi bị cấm, theo Chủ nhiệm Nguyễn Thanh Hải, Ủy ban đề nghị bổ sung quy định về các hành vi bị cấm để góp phần nhận diện sớm về các hành vi vi phạm từ khâu nghiên cứu đến triển khai sử dụng AI.

Trong đó phải gồm cả hành vi của người sử dụng, của tổ chức, cá nhân lợi dụng AI thực hiện các hành vi bị cấm theo hướng: Cấm sử dụng AI để gây rối, kích động chính trị, xâm phạm an ninh quốc gia, thao túng các cuộc bỏ phiếu, bầu cử;

Cấm sử dụng AI để tạo dựng những nội dung giả mạo, tạo dựng hình ảnh, video clip, phục vụ lừa đảo, xúc phạm danh dự, nhân phẩm, gây chia rẽ và các mục đích xấu khác.

ANH HUY

Nguồn: https://laodong.vn/thoi-su/de-nghi-bo-sung-quy-dinh-cam-su-dung-ai-de-thao-tung-bau-cu-gay-roi-kich-dong-1612888.ldo