Đề xuất người bị thu hồi đất được ưu tiên mua nhà ở xã hội

Một trong những nội dung đáng chú ý là đề xuất cho phép người dân, hộ gia đình bị thu hồi đất được ưu tiên mua nhà ở xã hội tại chính dự án đó mà không cần đáp ứng điều kiện về thu nhập, nhà ở và không phải bốc thăm lựa chọn căn hộ.

Theo Bộ Xây dựng, Luật Đất đai đã quy định người bị thu hồi đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp hoặc đất ở có thể được bồi thường bằng nhà ở. Tuy nhiên, cơ chế này hầu như chưa được áp dụng rộng rãi do nhiều địa phương không có sẵn quỹ nhà để bố trí; chưa có hướng dẫn cụ thể về quy trình, tiêu chí, định giá nhà bồi thường; trong khi phần lớn người dân có tâm lý muốn nhận tiền, còn chủ đầu tư lại ngại bố trí quỹ nhà vì ảnh hưởng cơ cấu sản phẩm.

"Những vướng mắc này khiến tiến độ thu hồi đất, giải phóng mặt bằng ở nhiều địa phương bị kéo dài, đặc biệt tại các dự án nhà ở xã hội và khu đô thị mới. Hệ quả là người dân chậm được bố trí chỗ ở ổn định, phát sinh khiếu nại; doanh nghiệp không có mặt bằng sạch để triển khai dự án, làm ảnh hưởng đến mục tiêu hoàn thành ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội giai đoạn 2021-2030", Bộ Xây dựng chỉ rõ.

Đề xuất người bị thu hồi đất được ưu tiên mua nhà ở xã hội - Ảnh 1. — Bộ Xây dựng đề xuất đối tượng mới được ưu tiên mua nhà ở xã hội. Ảnh minh họa.

Ngoài ra, pháp luật về nhà ở hiện hành cũng có quy định cho phép hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi đất mà chưa được bồi thường bằng nhà ở, đất ở. Theo đó, nếu chưa có nhà hoặc diện tích nhà ở bình quân đầu người thấp hơn mức tối thiểu thì được mua, thuê mua nhà ở xã hội mà không cần chứng minh thu nhập. Tuy nhiên, việc áp dụng vẫn còn hạn chế, chưa tạo được động lực để người dân sớm bàn giao đất.

Để tháo gỡ điểm nghẽn này, Bộ Xây dựng đề xuất cơ chế ưu đãi đặc biệt. Cụ thể, người dân, hộ gia đình bị thu hồi đất hoặc thuộc diện tái định cư tại dự án phát triển nhà ở xã hội sẽ được ưu tiên mua, thuê mua nhà ở xã hội ngay tại dự án đó mà không phải đáp ứng điều kiện về nhà ở, thu nhập, cũng như không cần bốc thăm lựa chọn căn hộ.

Mục tiêu của đề xuất là tạo động lực để người dân bàn giao đất nhanh hơn, đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, hình thành quỹ đất sạch cho các dự án nhà ở xã hội, đồng thời giúp người dân ổn định chỗ ở ngay tại khu vực cũ.

Theo quy định hiện hành của Luật Nhà ở 2023, 12 đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội gồm:

Người có công với cách mạng, thân nhân liệt sĩ thuộc trường hợp được hỗ trợ cải thiện nhà ở theo quy định của Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng.

Hộ gia đình nghèo, cận nghèo tại khu vực nông thôn.

Hộ gia đình nghèo, cận nghèo tại khu vực nông thôn thuộc vùng thường xuyên bị ảnh hưởng bởi thiên tai, biến đổi khí hậu.

Hộ gia đình nghèo, cận nghèo tại khu vực đô thị.

Người thu nhập thấp tại khu vực đô thị.

Công nhân, người lao động đang làm việc tại doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã trong và ngoài khu công nghiệp.

Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, hạ sĩ quan thuộc lực lượng vũ trang nhân dân, công nhân công an, công chức, công nhân và viên chức quốc phòng đang phục vụ tại ngũ; người làm công tác cơ yếu, người làm công tác khác trong tổ chức cơ yếu hưởng lương từ ngân sách Nhà nước đang công tác.

Cán bộ, công chức, viên chức theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức.

Đối tượng đã trả lại nhà ở công vụ theo quy định tại khoản 4 Điều 125 của Luật này, trừ trường hợp bị thu hồi nhà ở công vụ do vi phạm quy định của Luật này.

Hộ gia đình, cá nhân thuộc trường hợp bị thu hồi đất và phải giải tỏa, phá dỡ nhà ở theo quy định của pháp luật mà chưa được Nhà nước bồi thường bằng nhà ở, đất ở.

Học sinh, sinh viên đại học, học viện, trường đại học, cao đẳng, dạy nghề, trường chuyên biệt theo quy định của pháp luật; học sinh trường dân tộc nội trú công lập.

Doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã trong khu công nghiệp.

Nguồn: https://vtv.vn/de-xuat-nguoi-bi-thu-hoi-dat-duoc-uu-tien-mua-nha-o-xa-hoi-100251102174558487.htm