Đề xuất xét tuyển thay vì thi tuyển giáo viên ở một số vùng khó khăn

- Ảnh 1. — Ông Huỳnh Thành Đạt, Phó trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, phát biểu chỉ đạo tại tọa đàm sáng nay

Đề xuất xét tuyển thay vì thi tuyển giáo viên được nêu trong tọa đàm "Giáo dục ĐH-Kiến tạo tự chủ toàn diện và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao theo tinh thần Nghị quyết 71-NQ/TW", do Trường ĐH Sư phạm TP.HCM phối hợp với Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương tổ chức sáng nay (31.10).

Số lượng giáo viên nghỉ việc còn khá cao

Tại tọa đàm, nhóm chuyên gia Trường ĐH Sư phạm TP.HCM (gồm GS-TS Huỳnh Văn Sơn, tiến sĩ Cao Anh Tuấn, thạc sĩ Nguyễn Vĩnh Khương, thạc sĩ Nguyễn Ngọc Hưng, tiến sĩ Nguyễn Đắc Thanh) nêu thực trạng và đề xuất cơ chế tuyển dụng, thu hút linh hoạt, nâng cao phụ cấp ưu đãi nghề giáo trong bối cảnh mới theo định hướng Nghị quyết 71.

Đại diện nhóm nghiên cứu, tiến sĩ Nguyễn Đắc Thanh, Phó trưởng khoa Khoa học giáo dục Trường ĐH Sư phạm TP.HCM, cho rằng cơ chế tuyển dụng giáo viên hiện nay dù đã có nhiều cải tiến, vẫn tồn tại những bất cập lớn. Cụ thể, quá trình tổ chức thi tuyển tập trung, quy trình kéo dài, chỉ tiêu biên chế phân bổ không kịp thời, thiếu tính linh hoạt và chủ động ở địa phương khiến nhiều khu vực, đặc biệt là vùng sâu vùng xa, không tuyển được giáo viên dù có nhu cầu cấp thiết. Trong khi đó, các tỉnh thành lớn, thừa cục bộ, nhưng lại thiếu cơ chế điều phối hợp lý.

"Ngoài ra, yếu tố tâm lý nghề nghiệp và thu nhập thấp khiến nhiều sinh viên ngành sư phạm không còn mặn mà với việc trở thành giáo viên. Nguồn tuyển đầu vào sư phạm vì vậy ngày càng khan hiếm, đặc biệt với các môn đặc thù như: tin học, công nghệ, âm nhạc, mỹ thuật ở cấp THCS và THPT", ông Thanh nói thêm.

Không chỉ khó tuyển dụng, ông Thanh còn cho rằng còn xảy ra tình trạng chảy máu chất xám nghiêm trọng nếu thiếu các biện pháp giữ chân và tạo động lực phù hợp. Số lượng giáo viên nghỉ việc còn khá cao cho thấy hiệu quả đào tạo và sử dụng cần được kiểm soát một cách nghiêm túc và thực thi một số giải pháp cụ thể. Bên cạnh đó, không tuyển mới được giáo viên thay thế sẽ dẫn đến tình trạng thiếu giáo viên.

"Ngoài ra, việc đào tạo mới và tuyển dụng mới tiếp tục gặp nhiều thách thức tạo ra vòng quay đào tạo-tuyển dụng-rời nghề-đào tạo phải thực hiện trong khi khó kiểm soát hiệu quả", ông Thanh nói thêm.

Số lượng giáo viên nghỉ việc và không tuyển mới được thay thế (giai đoạn 2021-2023) như sau:

- Ảnh 2. — Nguồn: Nhóm nghiên cứu Trường ĐH Sư phạm TP.HCM

Nhóm nghiên cứu còn cho rằng, chính sách phụ cấp ưu đãi dù đã được quy định rõ trong nhiều văn bản vẫn chưa phát huy hiệu quả thực tế. Nhiều địa phương gặp khó trong việc bố trí nguồn chi, đặc biệt tại các huyện nghèo, xã khó khăn. Một số nơi chậm chi trả hoặc chỉ áp dụng trên danh nghĩa, gây tâm lý ức chế trong đội ngũ. Đáng lưu ý là chính nơi cần ưu đãi thì lại thiếu nguồn lực thực thi. Điều này càng làm gia tăng khoảng cách giữa các vùng, gây khó khăn trong việc tạo động lực công bằng và ổn định cho giáo viên vùng khó khăn.

Đề xuất xét tuyển thay vì thi tuyển giáo viên ở một số khu vực - Ảnh 1. — GS-TS Huỳnh Văn Sơn, Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm TP.HCM, phát biểu tại tọa đàm

Biện pháp nâng cao hiệu quả tuyển dụng và đãi ngộ nhà giáo

Từ thực trạng trên, tiến sĩ Nguyễn Đắc Thanh nêu một số biện pháp nâng cao hiệu quả tuyển dụng và đãi ngộ nhà giáo đáp ứng Nghị quyết 71. Cụ thể, ông Thanh cho rằng cần rút ngắn quy trình, linh hoạt hóa cách tuyển dụng nhà giáo. Tăng tính chủ động cho địa phương, kịp thời giải quyết tình trạng thiếu giáo viên, bảo đảm tuyển dụng đúng người, đúng thời điểm. Cho phép các tỉnh, thành phố căn cứ tình hình thực tế để tổ chức tuyển dụng định kỳ, không phụ thuộc hoàn toàn vào kỳ thi viên chức tập trung; áp dụng phương thức xét tuyển thay vì chỉ thi tuyển ở vùng khó khăn.

"Bộ GD-ĐT phối hợp Bộ Nội vụ ban hành hướng dẫn tuyển dụng linh hoạt. Cần xây dựng cổng thông tin nguồn tuyển ngành sư phạm, cập nhật thường xuyên để các địa phương chủ động tiếp cận", ông Thanh nói thêm.

Bên cạnh đó, nhóm nghiên cứu đề xuất biện pháp chuẩn hóa và nâng mức phụ cấp ưu đãi cho giáo viên vùng khó khăn. Bảo đảm mức sống cơ bản, khuyến khích giáo viên yên tâm công tác lâu dài tại vùng khó khăn. Cụ thể là xây dựng khung phụ cấp tối thiểu 50% lương cơ sở, mở rộng diện được hưởng không phân biệt địa lý hành chính, mà dựa vào mức độ khó khăn thực tế (giao thông, đời sống, hạ tầng...).

Theo đó, Trung ương chịu trách nhiệm bố trí kinh phí bổ sung cho các địa phương chưa đủ ngân sách. Nhà nước cần sửa đổi, bổ sung các quy định hiện hành để nâng mức phụ cấp ưu đãi nghề lên mức cao hơn, có tính cạnh tranh hơn, nhất là các nhóm đối tượng đặc thù như giáo viên mầm non và giáo viên vùng đặc biệt khó khăn. Ban hành danh mục chi tiết về vùng khó khăn, nhất là chi tiết các chuẩn để chuẩn hóa các tiêu chí xác định vùng và đối tượng được hưởng ưu đãi một cách rõ ràng, minh bạch. Các cấp ủy ban cần chủ động bố trí nguồn ngân sách địa phương để bổ sung phụ cấp ngoài ngân sách trung ương.

"Quan trọng hơn, cần có chính sách hỗ trợ nhà ở công vụ, đất ở và cải thiện điều kiện sinh hoạt tối thiểu (trường lớp, nước sạch, internet) cho giáo viên vùng khó khăn", Phó trưởng khoa Khoa học giáo dục Trường ĐH Sư phạm TP.HCM nhấn mạnh.

Nguồn: https://thanhnien.vn/de-xuat-xet-tuyen-thay-vi-thi-tuyen-giao-vien-o-mot-so-vung-kho-khan-185251031152841076.htm