Dùng AI sáng tác nhạc dự thi: Cần cân nhắc kỹ, tránh lạm dụng

Nhiều ý kiến tranh luận xung quanh việc cuộc thi cho phép tác giả sử dụng AI trong sáng tác tác phẩm âm nhạc.

Báo Thanh Niên vừa phát động Cuộc thi sáng tác ca khúc tuyên truyền về Đại hội Đoàn Toàn quốc lần thứ XIII nhiệm kỳ 2026 - 2031.

Ông Nguyễn Ngọc Toàn - Tổng Biên tập Báo Thanh Niên (đứng) - đại diện Ban tổ chức chia sẻ về cuộc thi. 

Mục đích cuộc thi nhằm tìm kiếm tác phẩm nghệ thuật giàu ý nghĩa, phản ánh tinh thần “Tiên phong - Đoàn kết - Bản lĩnh - Đột phá - Phát triển”, dự kiến thu hút đông đảo văn nghệ sĩ, đoàn viên, thanh niên và nhân dân trong, ngoài nước. Các ca khúc xuất sắc sẽ được lựa chọn đồng hành với Đại hội.

Ban tổ chức nêu rõ các tiêu chí dự thi. Trong đó, họ cho phép thí sinh sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo AI trong sáng tác tác phẩm với yêu cầu tác giả phải dán nhãn và làm rõ mức độ tham khảo.

Ngoài ra, tác giả cũng phải chịu trách nhiệm về mặt pháp lý và sở hữu trí tuệ đối với tác phẩm của mình.

Nhạc sĩ Huy Tuấn đặt vấn đề về quyền tác giả đối với ca khúc sử dụng AI trong sáng tác. 

Thể lệ mới này gây tranh luận với không ít ý kiến trái chiều từ giới chuyên môn. 

Nhạc sĩ Huy Tuấn nhận định công nghệ AI vừa là cái được nhưng cũng là cái mất trong quá trình sáng tạo nghệ thuật. 

Anh bày tỏ băn khoăn việc dùng AI sáng tác nhạc với tư cách tác giả liệu sẽ được giới thiệu thế nào khi ghi vào tác phẩm. 

“Bởi dù dùng AI 80-90% hay kể cả 10% cũng được tính là 1 nhân vật sáng tác”, anh bày tỏ quan điểm. 

Nhạc sĩ Hoài An - 1 trong những giám khảo cuộc thi - đánh giá 1 ca khúc/sáng tác ra mắt gồm 3 yếu tố: Giai điệu - ca từ; phần đệm và giọng hát. Anh cho rằng sự trung thực của người dự thi là điều rất quan trọng. 

Nhạc sĩ Hoài An đề cao khả năng sáng tác tự thân của tác giả, thay vì lạm dụng AI. 

Ở góc độ chuyên môn, Hoài An đánh giá nghệ sĩ sáng tác nghệ thuật trước hết là đam mê, đóng góp sức lao động qua tác phẩm. Do đó, nó sẽ trở nên vô nghĩa khi 1 tác giả nhờ công nghệ làm thay phần việc của mình.

“1 người sử dụng AI càng nhiều chứng tỏ người đó không yêu nhạc, không có khả năng tự tạo ra tác phẩm”, anh nhận định. 

Nhạc trưởng Trần Vương Thạch cho rằng cần cân nhắc việc cho sử dụng AI, đặc biệt khi ứng dụng vào lĩnh vực sáng tạo của con người.

“AI đó từ đâu ra; có thang âm, hòa âm có yếu tố Việt Nam hay không hay chỉ đang bắt chước âm nhạc của một nước nào đó”, ông nói.

Hội đồng Giám khảo cuộc thi gồm: Nhạc sĩ Đức Trịnh - Chủ tịch Hội Nhạc sĩ Việt Nam - Chủ tịch Hội đồng giám khảo, nhạc sĩ Hoài An, nhạc sĩ Hồ Trọng Huấn (Hiệu trưởng Trường Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội), đạo diễn Thái Huân, ông Nguyễn Ngọc Toàn (Tổng biên tập Báo Thanh Niên)…

Đội ngũ giám khảo gồm những tên tuổi uy tín, có thâm niên trong nhiều lĩnh vực. Tuy nhiên, một số ý kiến bày tỏ băn khoăn bởi thành phần trên thiếu những gương mặt trẻ. 

Nhạc sĩ Huy Tuấn cho rằng nên bổ sung đội ngũ giám khảo là các nhạc sĩ trẻ có các ca khúc, album đi vào đời sống và định hình xu hướng âm nhạc hiện nay. 

Đại diện nhóm DTAP - Nguyễn Trần Hoàng Thịnh (Thịnh Kainz) góp mặt tại sự kiện. 

Một số cái tên như nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung, nhóm DTAP gây ấn tượng với các tác phẩm về tình yêu quê hương, đất nước thời gian qua được đề xuất. 

Theo ban tổ chức, tác phẩm dự thi phải là những sáng tác mới, chưa được sử dụng, chưa từng công bố, hoặc đã công bố kể từ thời điểm bắt đầu phát động cuộc thi nhưng chưa tham gia bất kỳ cuộc thi nào trong và ngoài nước.

Cuộc thi nhận bài từ 30/9 đến hết 30/11. Ban giám khảo sẽ tiến hành chấm và chọn ra ca khúc xuất sắc nhất làm bài hát chính thức cho đại hội. Giải thưởng dự kiến được trao vào tháng 12. 

Ảnh: BTC

Đại tá, nhạc sĩ Doãn Nho tuổi 93 vẫn mẫn tiệp, ăn chay và sáng tác bài hátSinh năm 1933, nhạc sĩ Doãn Nho sắp bước sang tuổi 93 nhưng ông vẫn mẫn tiệp, chọn cách ăn chay, luyện dưỡng sinh tâm thể, thậm chí bơi lội để rèn luyện cả thân lành và tâm lành.

Nguồn: https://vietnamnet.vn/dung-ai-sang-tac-nhac-du-thi-can-can-nhac-tranh-lam-dung-2447805.html